EU betaalt steun aan Oekraïne maar deels uit - Zestigplussers voortaan welkom in Oekraïens leger

De cyberaanval op de Russische luchtvaartmaatschappij Aeroflot van maandag veroorzaakt een dag later nog steeds storingen. Zowat 10 procent van de vluchten van en naar Moskou is geannuleerd. Het Kremlin noemde de aanval "behoorlijk alarmerend". Het Russische openbaar ministerie gaat een onderzoek instellen naar "onrechtmatige toegang" tot informatiesystemen.

Maandag werden 42 vluchten geannuleerd, dinsdag 17. Hackers uit Oekraïne en Wit-Rusland beweren in totaal 7.000 servers vernietigd te hebben, waardoor Aeroflot de volledige controle over zijn IT-systeem kwijt was.

In de zoektocht naar nieuw personeel voor het Oekraïense leger mogen ook zestigplussers zich vrijwillig aanmelden. President Zelensky heeft een wet die dit toestaat ondertekend, meldt de Kyiv Independent.
 
Er zijn wel een aantal beperkingen. De senioren kunnen zich enkel melden voor ondersteunende diensten, en dus niet als soldaat. Ze moeten een medische test ondergaan, en hebben een proefperiode van twee maanden. 

De zestigers zijn enkel in oorlogstijd welkom als versterking: een contract loopt in principe voor een jaar, maar als in tussentijd de krijgswet wordt opgeheven, wordt hun contract automatisch ontbonden.

De Europese Unie zal van een nieuw steunpakket voorlopig maar 3 miljard euro uitkeren, dat is de helft minder dan wat is afgesproken. Dat is omdat Oekraïne een deel van de beloofde hervormingen nog niet heeft doorgevoerd, aldus een woordvoerder van de EU. Om 4,5 miljard euro te ontvangen, moest Oekraïne zestien hervormingen doorvoeren, maar liet al in juni weten dat het aan drie voorwaarden niet voldaan had. Oekraïne vroeg daarom ook niet het volledige bedrag aan. Het is nog maar de eerste keer dat door Europa toegezegde steun niet volledig wordt uitbetaald.

Oekraïne is sterk afhankelijk geworden van buitenlandse financiële steun. Europa drong erop aan dat de overheid in ruil daarvoor de corruptie zou aanpakken. Dat president Zelensky vorige week besliste om de macht van toezichthouders te beperken, werd dan ook zowel in Oekraïne als bij de westerse bondgenoten negatief onthaald. Na aanhoudende straatprotesten zijn de plannen aangepast. De beslissing van Europa om niet het totale afgesproken bedrag uit te keren staat  los van de ophef van vorige week. 

De Amerikaanse president Donald Trump zei maandag tijdens zijn bezoek aan Schotland dat zijn geduld met de Russische president Vladimir Poetin op is. Hij gaf Moskou nog "tien tot twaalf dagen" om de gevechten in Oekraïne te staken. Aanvankelijk bedroeg het ultimatum 50 dagen, maar het Kremlin lijkt niet onder de indruk.

"We hebben akte genomen van de verklaringen van president Trump gisteren", verklaarde woordvoerder Dmitri Peskov. "De speciale operatie (zoals Moskou de oorlog omschrijft, red.) blijft duren. Tegelijk zetten we ons engagement voort ten voordele van het vredesproces om het conflict omtrent Oekraïne op te lossen en onze belangen te verdedigen."

Het Kremlin zegt nog de "vertraging" in de normalisering van de betrekkingen tussen Rusland en de VS te betreuren. (belga)

In de dag nadat de Amerikaanse president Donald Trump aangekondigd heeft dat hij de deadline voor een wapenstilstand zal verkorten, heeft Rusland weer een reeks dodelijke aanvallen gelanceerd. Dat signaleert de Oekraïense president Volodymyr Zelensky. 

"Op dit moment, een dag later – toen iedereen weer even wat hoop had dat er een einde zou komen aan het doden – heeft Rusland 22 mensen in Oekraïne omgebracht", is te lezen op X. In een uitgebreide post met foto's schreef Zelensky dat nog eens 85 mensen gewond zijn geraakt. 73 Oekraïense steden en dorpen zouden aangevallen zijn door de Russen.

"Dit alles toont aan dat Moskou heel harde, echt pijnlijke en daardoor juiste en effectieve druk van sancties verdient", aldus de Oekraïense president. Zelensky zei dat hij de inspanningen van Trump waardeert en dankbaar is voor alle leiders die druk uitoefenen op Rusland. "Vrede is mogelijk. Maar alleen als Rusland de oorlog zelf beëindigt en stopt met mensen te martelen." (reuters)

Het zuiden van Oekraïne heeft opnieuw te kampen met een sprinkhanenplaag. Het is geen nieuw fenomeen, maar dit jaar zou het probleem groter zijn dan anders, "en dat als gevolg van de oorlog", zei Vadym Tsjajkovsky van de overheidsinstantie voor Voedsel- en Consumentenbescherming aan de website Latifundist. "Verlaten landbouwgronden, vernieling van de waterkrachtcentrale van Kachovka, ... De invasie van sprinkhanen is een gevolg van de Russische ecocide in Oekraïne."

Volgens Tsjajkovsky zijn er elk jaar sinds de Russische invasie in 2022 sprinkhaanplagen in het conflictgebied. In 2023 waren er in Donetsk, Zaporizja en Cherson, en in 2024 waren er invasies in twee districten in Charkiv. Dit jaar zijn er uitbraken in Zaporizja, Cherson en Odessa, met ook meldingen uit Dnipro en Vinnytsja.

Volgens de autoriteiten is de insectenplaag onder controle, maar moest in Zaporizja insecticide worden ingezet om de sprinkhanen te elimineren die zich over 6.000 hectare land verspreid hadden. Volgens Tsjajkovsky is de Oekraïense oogst voorlopig niet getroffen, maar autoriteiten vragen landbouwers om alert te zijn en uitbraken vroegtijdig te signaleren. (politico)

Bij een Oekraïense droneaanval op de regio Rostov, in het zuiden van Rusland, is in de nacht van maandag op dinsdag één dode gevallen. Dat meldt gouverneur Joeri Sljoesar via de berichtendienst Telegram.

De aanval nam volgens de gouverneur de districten Salsk, Kamensk-Chakhtinsky, Volgodonsk, Bokovsky en Tarasovsk onder vuur. In Salsk is een auto beschadigd en is de bestuurder overleden, schreef hij. Daarnaast zijn brokstukken van drones op het station van Salsk terechtgekomen, waardoor een passagierstrein en een goederentrein beschadigd raakten. Daarbij vielen evenwel geen gewonden, meldden de Russische spoorwegen. (belga)

Een Russische aanval op een gevangenis in Zaporizja in het oosten van Oekraïne heeft de voorbije nacht het leven gekost aan zeventien personen en nog eens tientallen anderen verwond. Dat melden het Oekraïense leger en gouverneur Ivan Fedorov. De gebouwen van de gevangenis werden vernield en naburige huizen werden beschadigd, schreef Federov op Telegram.

Daarnaast werden zeker vier personen gedood bij drie bombardementen in de regio Dnipropetrovsk. Acht personen raakten gewond, zegt gouverneur Serhi Lysak. Rusland viel de plaatsen Mezjyjivska, Doebovykivska en Slovjansk aan met behulp van drones en geleide bommen, klinkt het nog. (reuters) 

Bij Aeroflot, de grootste luchtvaartmaatschappij van Rusland, is het vliegtuigverkeer maandag grondig verstoord. Tientallen vluchten van en naar Moskou zijn afgelast. De maatschappij zegt met softwareproblemen te kampen, zonder in detail te treden over de oorzaak.

De pro-Oekraïense hackers van Silent Crow zeggen ondertussen dat zij een aanval hebben uitgevoerd, met steun van bevriende hackers uit Wit-Rusland. Ze beweren zo'n 7.000 servers van Aeroflot offline gehaald te hebben, en toegang te hebben gekregen tot 20 terabyte aan bedrijfsdata. Die claims vallen echter niet onafhankelijk te verifiëren. 

Sinds het begin van de oorlog voeren Oekraïne en Rusland ook grootschalige cyberaanvallen op elkaar, waarbij hackerscollectieven ook een rol spelen. Silent Crow stelt dat ze een jaar bezig zijn geweest met de aanval van maandag voor te bereiden.

De Oekraïense president Volodymyr Zelensky is blij met de "vastberadenheid" van de Amerikaanse president Donald Trump. Die heeft het ultimatum tegenover de Russische president Vladimir Poetin ingekort naar "tien tot twaalf dagen" om een einde te maken aan het conflict in Oekraïne.

"Een duidelijk standpunt en een vastberaden houding op het juiste moment, nu er dankzij krachtige maatregelen veel kan veranderen ten gunste van echte vrede", zo reageert de Oekraïense president Zelensky op X.

Dmitry Medvedev, de oud-president van Rusland en als vicevoorzitter van de Russische veiligheidsraad een vertrouweling van Poetin, wijst de inkorting dan weer kordaat af. "Elk nieuw ultimatum is een bedreiging, en een stap dichter bij oorlog. Niet tussen Rusland en Oekraïne, maar met zijn eigen land", klinkt het op X. 

Het Estse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft de Russische vertegenwoordiger maandag ontboden nadat een Russisch schip de territoriale wateren van het land was binnengedrongen. Het vaartuig legde ongeveer vijfhonderd meter af waarna het zich terugtrok. De Estse minister Margus Tsahkna spreekt over "een zware en onaanvaardbare schending van de maritieme grens".

De spanningen tussen beide landen zijn opgelopen nadat Rusland zijn aanvalsoorlog in Oekraïne had gelanceerd in februari 2022. Rusland heeft geen ambassadeur meer in het land sinds februari 2023.

Volgens de Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft Oekraïne sinds de start van de Russische invasie al 5.857 krijgsgevangen met Rusland uitgewisseld. Dat zei hij na afloop van een vergadering met het team dat zich met gevangenenruil bezighoudt. De meest recente gevangenenruil dateert van 23 juli. "We hopen binnenkort ook de burgers vrij te krijgen die nog in Rusland worden vastgehouden", aldus Zelensky. 

De president meldt dat nog 555 andere Oekraïense krijgsgevangenen bevrijd werden door het leger. Hij kon echter geen verdere details kwijt over de acties waarbij dat gebeurd zou zijn.

De Amerikaanse president Donald Trump zegt dat hij de deadline van 50 dagen die hij Rusland gaf voor een wapenstilstand met Oekraïne verkort. “Ik ben teleurgesteld in president Poetin”, zei Trump in zijn toespraak met de Britse premier Keir Starmer voorafgaand aan hun ontmoeting in Schotland. "Ik ga die 50 dagen die ik hem gaf, terugbrengen tot een lager aantal, omdat ik denk dat ik al weet wat er gaat gebeuren." Wanneer de nieuwe deadline verloopt, zei hij aanvankelijk niet, maar toen journalisten daar nadien op terugkwamen, zei de president dat het over 10 tot 12 dagen zou gaan. "Er is geen reden om te wachten. Het was 50 dagen, ik wilde genereus zijn, maar we zien gewoon geen vooruitgang." Meer details zouden vanavond of morgen volgen, volgens Trump. 

Trump — die al herhaaldelijk zijn ergernis uitte over Poetin omdat hij doorgaat met aanvallen op Oekraïne — stelde de deadline van 50 dagen eerder deze maand. Hij dreigde ook met nieuwe sancties tegen Rusland en afnemers van zijn exportproducten als er begin september geen akkoord wordt bereikt. 

Het Kremlin sluit niet uit dat de Russische president Vladimir Poetin in september zijn Amerikaanse ambtsgenoot zal ontmoeten in China. Dat zei de woordvoerder van het Kremlin Dmitri Peskov maandag tijdens een dagelijkse persbriefing. 

Poetin zal China bezoeken voor de herdenkingen van het einde van de Tweede Wereldoorlog. "Mocht president Trump besluiten op dat moment ook naar China te reizen, dan is een ontmoeting theoretisch mogelijk", aldus Peskov. 

Sinds Trump weer president is, spraken beide leiders elkaar al meerdere keren telefonisch, onder meer over de oorlog in Oekraïne. Een fysieke ontmoeting heeft nog niet plaatsgevonden. De relatie staat onder druk nadat Trump Poetin een ultimatum gesteld had: binnen vijftig dagen tot een vredesakkoord met Oekraïne komen, anders zouden er zware importheffingen volgen. 

De Oekraïense luchtmacht meldt op Telegram dat in de nacht van zondag op maandag Rusland 331 luchtaanvallen heeft uitgevoerd op Oekraïens grondgebied, waarvan 324 met Iraanse Shahed-drones. Daarnaast werden ook vier kruisraketten van het type Kh-101 en drie hypersonische Kinjal-raketten gelanceerd.

Het zwaartepunt van de grootschalige aanval lag op de stad Starokostiantyniv in het westen van Oekraïne, waar zich een belangrijke militaire luchthaven bevindt. Volgens het Oekraïense leger werd de aanval daar succesvol afgeslagen. 

In totaal zouden 311 luchtdoelen zijn neergehaald, waaronder 309 drones en twee raketten. Toch wisten twee raketten en vijftien drones doelwitten in Oekraïne te raken, al is nog niet bekend welke locaties precies getroffen werden.