Gerommel in selectie en loodzware opdracht tegen Frankrijk: einde EK dreigt voor Oranje

• Thomas Markhorst

  redacteur NOS Sport

Een afgang dreigt voor Oranje op het EK in Zwitserland. Vanavond vecht de ploeg tegen Frankrijk voor de laatste, kleine kans om de kwartfinales te halen.

Alleen een overwinning met een verschil van minstens drie goals - ervan uitgaande dat Engeland geen puntenverlies lijdt tegen Wales - kan het toernooi nog redden. En dat lijkt een heel zware opgave. Nederland is aangeslagen na de pijnlijke 4-0 nederlaag tegen Engeland, terwijl Frankrijk na twee overtuigende zeges in een uitstekende flow zit.

Daarmee dreigt ook een roemloos einde voor Andries Jonker als bondscoach van het Nederlands elftal, want na het toernooi in Zwitserland wordt hij vervangen door Arjan Veurink. Jonker zal zijn termijn niet in mineur willen eindigen, maar hoe kan hij de boel nog vlot trekken bij Oranje?

Spelers lijken de periode-Jonker al af te sluiten

In de categorie 'makkelijker gezegd dan gedaan': er moet gauw een einde komen aan het gemopper in de selectie van Oranje. Want dat er onder de oppervlakte het een en ander sluimert, is inmiddels duidelijk.

Zo stond Daniëlle van de Donk woensdag niet blij voor de camera na de 4-0 nederlaag tegen Engeland. Dat had natuurlijk te maken met de pijnlijke uitslag, maar ook met het feit dat ze eigenlijk aan de aftrap had willen staan. "Het besluit was gisteravond al genomen", sipte ze. "Maar ik voelde me vandaag goed genoeg om te starten."

Het was geen steek naar Jonker, suste Van de Donk gisteren. En ook volgens Jonker was er "niets aan de hand". Maar in de dagen na woensdag kwamen daar andere media-optredens van zijn spelers bovenop.

Sherida Spitse over dat duel tegen Engeland: "Dan was de tactiek misschien niet duidelijk, want anders wordt het wel uitgevoerd. Maar uiteindelijk heeft vingerwijzen geen zin, want we doen het samen."

Wisselspeler Damaris Egurrola was in een interview met De Volkskrant eveneens uitgesproken. Ze vertelde uitgebreid over het gebrek aan vertrouwen dat ze bij Oranje voelt en gaf toe dat ze uitkijkt naar de komst van een nieuwe bondscoach.

Het moge duidelijk zijn: alle positiviteit van Kerstin Casparij ten spijt lijken veel Oranje-internationals de periode-Jonker mentaal al af te sluiten voordat de laatste wedstrijd is gespeeld.

Tactische gaten dichten

Als je het Nederlands elftal zou vergelijken met een schip, dan was het tegen Engeland wel een schip dat water maakte. Het is aan Jonker om de gaten in de romp te dichten en het liefst ook een extra zeil te hijsen.

De metaforische gaten in de romp zijn de manier van druk zetten, zo vertelde rechtsachter Casparij. Zij werd, net als linksachter Esmee Brugts, regelmatig overlopen tegen de Engelsen. "Onze press kwam niet helemaal uit, en daarom hadden we het lastig. Maar in de tweede helft hebben we wat omgezet en toen speelden we beter. Dat is een les voor zondag."

En het extra zeil? Dat zal moeten bestaan uit een aanvallende omzetting, want tegen Engeland kon het aanvalstrio Jill Roord-Vivianne Miedema-Chasity Grant maar weinig gevaar stichten. Een oplossing die veel wordt geopperd, bijvoorbeeld door analyticus Mandy van den Berg, is het opstellen van Brugts als rechtsbuiten.

De realiteit is dat het voor Oranje lastig wordt, ook als Jonker de spelers weet te motiveren en erin slaagt de tactische gaten te dichten. Frankrijk is een tegenstander van formaat, die dit EK indruk maakt en bovendien doorgaans goed presteert tegen Oranje. Van de laatste vier ontmoetingen won Frankrijk er drie en eindigde er één in een remise.

Datamodellen geven Nederland 12 procent kans om de kwartfinales nog te halen, maar dat is slechts de papieren werkelijkheid. Onder het Nederlandse voetbalpubliek heerst het gevoel dat dat percentage aan de hoge kant is.

Zo is de kans groot dat Jonkers 51ste interland als bondscoach van Oranje ook zijn laatste is. Na het duel met Frankrijk wordt duidelijk hoe hij dit EK afsluit: met de kin omhoog of met het hoofd gebogen?