Reuters: Nationale Garde staat klaar om ingezet te worden in Washington

Het Amerikaanse leger bereidt de inzet van manschappen van de Nationale Garde in de hoofdstad Washington voor. Dat meldt persbureau Reuters op basis van twee anonieme Amerikaanse functionarissen.

Volgens de functionarissen moet de definitieve beslissing over het inzetten van de Garde nog genomen worden door president Donald Trump, maar de troepen staan klaar om ingezet te worden.

Een van de functionarissen zei dat het onduidelijk is wat de troepen precies zullen doen, maar dat ze mogelijk zullen helpen bij de bescherming van federale agenten of het uitvoeren van administratieve taken. Eerder op zondag beloofde Trump daklozen uit Washington te verdrijven en criminelen op te sluiten.

Trump stuurde in juni leden van de Nationale Garde naar Los Angeles, waar onrust was ontstaan rond protesten tegen invallen van immigratiedienst ICE. De gouverneur van Californië was tegen het besluit van Trump om de Nationale Garde in te zetten.

In tegenstelling tot in Californië en alle andere staten, waar doorgaans de gouverneur beslist over de inzet van troepen van de Nationale Garde, heeft de president in Washington directe controle over de Garde.

Zoom in

Het Amerikaanse ministerie van Onderwijs gaat universiteiten vragen om data van studenten te verstrekken over onder meer hun ras. Dat is volgens president Donald Trump noodzakelijk om erachter te komen of de scholen voorrang geven aan etnische minderheden bij de toelating. Trump eist dat scholen de gegevens over de rassen van studenten delen, zo meldden Amerikaanse media donderdag.

In 2023 oordeelde het Hooggerechtshof dat universiteiten en hogescholen studenten niet langer op basis van etniciteit voorrang mogen geven in hun toelatingsbeleid. Naar schatting woog 40 procent van de instellingen in het hoger onderwijs ras of etniciteit mee als factor in studenttoelatingen.

Volgens de uitspraak van het hof mogen scholen nog wel selecteren op sociaaleconomische kenmerken, maar niet meer op ras of etniciteit. Trump wil dat de universiteiten data verstrekken waaruit blijkt of dat niet toch gebeurt.

Beleid Trump

De maatregel van de Trump-regering is een nieuwe stap in zijn beleid om Amerikaanse universiteiten ideologisch te „zuiveren”. Volgens de Republikeinse president heeft het academische klimaat in de Verenigde Staten zich vijandig ontwikkeld tegenover conservatieve standpunten. Hij verordonneerde onder meer dat scholen hun diversiteitsprogramma’s terugdraaien en eist strengere maatregelen tegen studentenprotesten.

Eerder maakte Trump bekend dat hij voor Amerikaanse universiteiten cruciale subsidies stop zou zetten als ze hun beleid niet zouden aanpassen. Na 7 oktober 2023 werden op verschillende Amerikaanse scholen pro-Palestijnse protestacties georganiseerd tegen de oorlog in Gaza. Trump beschouwt de betogingen als antisemitisch en eist dat de scholen daar hard tegen optreden, bijvoorbeeld door initiatiefnemers te schorsen.

Lees ook

Hof VS: onderwijs mag niet langer ‘positief’ discrimineren op basis van etniciteit of ras

Zoom in

De FBI mengt zich in een partijpolitiek gevecht in Texas. Democratische afgevaardigden hebben de staat verlaten om te verhinderen dat ze moeten stemmen over een partijdig hertekende verkiezingskaart. De plaatselijke Republikeinen onder leiding van gouverneur Greg Abbott hebben gedreigd hen desnoods te zullen laten arresteren. Donderdag zei senator John Cornyn dat de FBI daarbij zal helpen. „Ik kan u met trots laten weten dat directeur Kash Patel mijn verzoek heeft goedgekeurd om de FBI steun te laten verlenen aan politie en justitie bij de opsporing van voortvluchtige Democratische parlementariërs uit Texas.”

Zondag verlieten tientallen Democratische volksvertegenwoordigers van het Huis van Afgevaardigden van Texas hun staat. De Republikeinse meerderheid wilde een nieuwe kaart met kiesdistricten in stemming brengen. Maar de kaart in kwestie is zó getekend dat de Republikeinse Partij bij de volgende stembusgang vrijwel zeker vijf extra zetels in het landelijke Huis van Afgevaardigden zou krijgen. Voor de machtsbalans in Washington na de Congresverkiezingen van november 2026 kan dit van doorslaggevend belang zijn — als zij slechts drie zetels verliest, is de Republikeinse fractie in het Huis haar meerderheid kwijt. Dat zou betekenen dat president Donald Trump in de tweede helft van zijn ambtstermijn niet langer vrij spel heeft, zoals nu.

De politieke verhoudingen in Texas zijn zodanig — 88 zetels voor de Republikeinen, 62 voor de Democraten — dat een stemming bij voorbaat verloren is voor de Democraten. Door weg te blijven van het Huis maken zij een stemming onmogelijk: er is geen quorum voor de stemming. Het is wel de vraag in hoeverre deze tactiek resultaat heeft. Eerdere tijdelijke uittochten in 2003 en 2021 leidden uiteindelijk toch tot een Republikeinse overwinning. De nieuwe verkiezingskaart moet binnen twee weken in stemming worden gebracht.

In het Huis in Texas werd maandag een motie (85 stemmen voor, 6 stemmen tegen) aangenomen om arrestatiebevelen tegen de afwezigen uit te vaardigen. Die arrestatiebevelen reiken niet verder dan de staatsgrens. In hoeverre de FBI gerechtigd is om de afgevaardigden in andere staten op te pakken en op grond van welke beschuldiging precies, is onduidelijk.

Zoom in

De Amerikaanse president Donald Trump overweegt de Nationale Garde in te zetten voor ordehandhaving in hoofdstad Washington. Dat heeft hij woensdag gezegd tegen verslaggevers in het Witte Huis, melden internationale persbureaus. „De criminaliteit is er gewoon belachelijk”, zei hij.

Directe aanleiding voor de maatregel is een geweldsincident waarbij een regeringsmedewerker betrokken was. De man, die werkte voor de efficiency-taskforce DOGE van Elon Musk, deed zondag aangifte van een gewelddadige poging tot autoroof in de hoofdstad. De negentien jaar oude man, bijgenaamd ‘Big Balls’, zou samen met zijn vriendin zijn belaagd door een groep jongeren die het op zijn auto had gemunt. Trump vertaalde dat tegenover journalisten als: „We hebben bijna een mooie jongeman verloren.”

De president had al eerder deze week geopperd dat de federale regering de macht in het District of Columbia, de bestuurlijke entiteit van Washington, zou moeten overnemen. Dezelfde oproep deed Elon Musk op X. Burgemeester Muriel Bowser van Washington gaf desgevraagd geen commentaar aan Amerikaanse media.

Misdaad en verderf

Trump kwalificeert steden en staten met een in meerderheid Democratisch bestuur regelmatig als poelen van misdaad en verderf. De misdaadcijfers van Washington zijn de afgelopen jaren juist teruggelopen: van 5.345 zware geweldsincidenten in 2023, naar 3.469 in 2024. Dit jaar ligt de trend nog eens 26 procent lager in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar, volgens de jongste politiecijfers.

De inzet van militairen in eigen land is omstreden. De regering-Trump heeft eerder getoond zich daar weinig van aan te trekken. Zo werden dit voorjaar reservisten en zelfs militairen naar Los Angeles gedirigeerd nadat daar werd geprotesteerd tegen de hardhandige arrestaties van migranten zonder (en soms met) verblijfspapieren. Ook in zijn eerste ambtstermijn heeft Trump de Nationale Garde ingezet in de hoofdstad. Toen in 2020 de protesten naar aanleiding van de dood van arrestant George Floyd een grimmige wending namen, liet Trump een hele reeks ordetroepen samenstellen uit allerlei diensten, waaronder de reservisten.

Even omstreden als de inzet van de Nationale Garde door Trump, is die ene keer dat hij de reservisten níet inzette. Op 6 januari 2021, toen zijn aanhangers het Capitool bestormden uit protest tegen de door Trump verloren verkiezingen, liet de president het geweld urenlang razen zonder militaire hulp voor de politie te vragen. Uiteindelijk kwam het verzoek aan de Nationale Garde van het districtsbestuur.

De Amerikaanse minister van Volksgezondheid, Robert F. Kennedy junior, heeft voor 500 miljoen dollar aan subsidies ingetrokken voor onderzoek naar mRNA-vaccins. Dat heeft het Amerikaanse minister van Volksgezondheid dinsdag bekendgemaakt. Volgens de verklaring gaat het om „de start van een gecoördineerde afbouw van de mRNA-vaccinontwikkelingsactiviteiten”. Het zou gaan om 22 projecten van het Center for the Biomedical Advanced Research and Development Authority (BARDA), onderdeel van een samenwerkingsverband voor de Amerikaanse paraatheid voor gezondheidsrampen zoals pandemieën.

Het is de zoveelste stap in het plan van Kennedy om onderzoek naar en ontwikkeling van mRNA-vaccins een halt toe te roepen. In mei dit jaar trok hij ook al een contract ter waarde van zo’n 600 miljoen dollar in met farmaceut Moderna, dat bezig was mRNA-vaccins voor mensen tegen de vogelgriep te ontwikkelen. In tegenstelling tot vaccins op basis van bijvoorbeeld verzwakte ziekteverwekkers, kunnen mRNA-vaccins in een paar maanden gemaakt worden, en snel worden aangepast als het virus muteert.

Lees ook

Crunchy moms hopen dat Robert F. Kennedy Jr. hun kinderen ‘beschermt’ tegen ongezond voedsel en vaccins

Bedreiging voor nationale veiligheid

Kennedy is een uitgesproken tegenstander van vaccins in het algemeen, en de mRNA-techniek in het bijzonder. Die techniek was een grote doorbraak op het gebied van vaccinontwikkeling, voor het eerst toegepast in de covidvaccins van Pfizer-BioNTech en Moderna. Deze vaccins instrueren het lichaam om een stukje van de betreffende ziekteverwekker aan te maken, waardoor in het lichaam een afweerreactie op gang komt. De techniek wordt nu ook op grote schaal toegepast in vaccins tegen de vogelgriep en andere ziekteverwekkers die volgens deskundigen een volgende pandemie kunnen veroorzaken.

Kennedy stelt dat mRNA-vaccins snel zijn ontwikkeld in de acute fase van de coronapandemie, maar dat ze daarna niet bleken te voldoen aan de wetenschappelijke standaard voor veilige vaccins. Ook beweert hij dat mRNA-vaccins niet werken tegen luchtweginfecties. „Laat me heel helder zijn: het ministerie van Volksgezondheid zet zich in voor veilige, effectieve vaccins voor alle Amerikanen die dat willen”, zei hij in de verklaring. „Daarom kijken we verder dan de beperkingen van mRNA.”

Wetenschappers wereldwijd weerspreken dit, en zeggen juist dat dat het afschalen van onderzoek naar mRNA-vaccins een bedreiging voor de nationale veiligheid van de Verenigde Staten vormt.

Zoom in

De prestigieuze Amerikaanse Stanford University in Californië gaat 363 medewerkers ontslaan. De universiteit zegt te moeten bezuinigen als gevolg van Donald Trumps beleid op onderwijs, meldt persbureau Reuters woensdag. In juni kondigde Stanford al aan dat het 140 miljoen dollar (ongeveer 121 miljoen euro) zou gaan bezuinigen, door “een uitdagende fiscale omgeving, grotendeels gevormd door federale beleidswijzigingen”. In totaal werken bij Stanford University meer dan 18.000 mensen.

Trump dreigt al langer om geld voor universiteiten in te trekken omdat hij ze te links vindt, en ze volgens hem aan „ideologische indoctrinatie” zouden doen. Hij ageert voornamelijk tegen pro-Palestinaprotesten, maar ook tegen klimaatinitiatieven en programma’s voor diversiteit en inclusie op deze universiteiten. Vorige week bevroor Trumps regering meer dan 300 miljoen dollar voor de University of California, omdat de universiteit niet genoeg actie zou hebben ondernomen tegen pro-Palestinaprotesten.

Aanval op academische vrijheid

Volgens Trump ontstaat door protesten een onveilige omgeving voor Israëlische en Joodse studenten. Demonstranten zijn van mening dat Trump hun verzet tegen de bezetting van Gaza onterecht aanziet voor antisemitisme.

Recentelijk hebben Columbia University en Brown University voor miljoenenbedragen geschikt met de Amerikaanse overheid. In ruil daarvoor worden bevroren subsidies vrijgegeven. De universiteiten hebben ook toegezegd meer te zullen doen om protesten te voorkomen. Columbia University zei het zich financieel niet te kunnen veroorloven om niet te schikken, omdat het overheidsgelden nodig heeft voor onderzoek.

Critici van Trumps beleid spreken van een aanval op de academische vrijheid. Vicepresident JD Vance gebruikte die term zelf ook, al in 2021. Toen gaf hij een speech met de titel ‘Universiteiten zijn de vijand’, waarin hij zei: “We moeten de universiteiten in dit land eerlijk en agressief aanvallen.” Deskundigen waarschuwen dat Trumps aanpak in het plaatje past van een autoritaire leider, die vrijheid en tegenspraak wil inperken.

Lees ook

Het akkoord met Columbia University is vooral een overwinning voor de regering-Trump

Zoom in

De Amerikaanse Senaat heeft Joe Kent benoemd tot hoofd van het National Counterterrorism Center (NCTC). Dat melden Amerikaanse media donderdag.

Democraten vinden Kent ongeschikt voor de functie. Zo hangt hij meerdere samenzweringstheorieën aan, bijvoorbeeld dat Trump het presidentschap zou zijn ontnomen in 2020. Ook betichtte hij de FBI van medeplichtigheid aan de Capitool-bestorming in 2021. De veiligheidsdienst zou ontmanteld moeten worden, vindt hij. Zijn hoorzitting van afgelopen april greep hij aan om de verdachtmakingen wederom rond te spuien, schrijft The New York Times.

Desondanks kreeg Kent 52 Congresstemmen voor en 44 tegen. Van de Republikeinen wist hij alleen Thom Tillis niet te overtuigen. In het verleden werd Kent elf keer uitgezonden als commando, waarna hij bij de Amerikaanse buitenlandse inlichtingdienst CIA ging werken. Zijn eerste vrouw, een marinier, werd gedood door een zelfmoordterrorist in Syrië in 2019. Als hoofd van het NCTC wil hij zich onder meer richten op het bestrijden van „Latijns-Amerikaanse bendes”, meldt persbureau AP.

Toen Kent in 2021 campagne voerde om Congreslid te worden riep hij de hulp in van antisemiet en witte suprematist Nick Fuentes, aldus The Washington Post. Een jaar later betaalde Kent een lid van de neofascistische Proud Boys, Graham Jorgensen, voor adviezen, schrijft AP. In datzelfde jaar probeerde hij zich openlijk te distantiëren van extreemrechtse figuren.

Het NCTC werd opgericht in 2003 nadat duidelijk was geworden dat de informatie-uitwisseling tussen Amerikaanse veiligheidsdiensten in aanloop naar de aanslag op de Twin Towers, twee jaar eerder, ondermaats was. Het NCTC verzamelt data van binnenlandse en buitenlandse veiligheidsdiensten als NSA en CIA en maakt veiligheidsanalyses.

Zoom in

Ook de Amerikaanse Brown University uit de noordoostelijke staat Rhode Island sluit een overeenkomst met het Witte Huis uit vrees voor een subsidiestop. Dat meldt de universiteit woensdag in een verklaring. Brown is de derde universiteit binnen de Ivy League, een groep van de acht meest prestigieuze universiteiten in de Verenigde Staten, die overstag gaat. Afgelopen april dreigde de regering-Trump om 510 miljoen dollar (ongeveer 445 miljoen euro) aan overheidssubsidie voor Brown op te schorten.

De afspraak houdt in dat Brown het aankomende decennium 50 miljoen dollar investeert in workforce development organizations in Rhode Island. Ook levert de universiteit in op diversiteits- en inclusiebeleid. Zo komen er enkel kleedkamers voor mannen en vrouwen en niet voor non-binaire studenten. Verder moet bij het aannemen van studenten en werknemers ’talent’ centraal staan en niet iemands sociaal-economische en culturele achtergrond.

In ruil daarvoor staakt de regering-Trump federale onderzoeken naar vermeend antisemitisme op Brown en kan de universiteit weer aanspraak maken op overheidssteun voor medisch-wetenschappelijk onderzoek. Ook keert de overheid een vergoeding van ruim 50 miljoen dollar uit. Volgens de universiteit zal de overheid zich niet bemoeien met het curriculum van Brown en de inhoud van academische voordrachten en discussies.

Columbia & Harvard

Vorige week sloot de Amerikaanse overheid ook een akkoord met de Columbia University. De in New York gevestigde instelling moet onder meer 200 miljoen dollar boete betalen aan de staat, omdat Columbia zou hebben verzaakt om ‘antisemitisme’ op de campus effectief te bestrijden. Daardoor kan Columbia weer aanspraak maken op federale subsidies. Trumps regering ziet de pro-Palestijnse protesten op Amerikaanse universiteitscampussen van vorig jaar als antisemitisch.

Harvard verweert zich vooralsnog kraniger. Een rechter moet binnenkort bepalen of het stopzetten door de regering-Trump van 2 miljard dollar steun aan Harvard rechtsgeldig is. Vertegenwoordigers van de universiteit onderhandelen momenteel met het Witte Huis.

Lees ook

Het akkoord met Columbia University is vooral een overwinning voor de regering-Trump

Zoom in

De Columbia University betaalt een boete van 200 miljoen dollar (circa 170 miljoen euro) aan de Amerikaanse overheid als onderdeel van een schikking met de regering van president Donald Trump, zo heeft het bestuur donderdag bekendgemaakt. Daarmee kan de universiteit weer aanspraak maken op 400 miljoen dollar (circa 368 miljoen euro) aan subsidies.

Het Witte Huis dreigt sinds maart met het stopzetten van federale subsidies aan Columbia omdat de universiteit niet genoeg zou doen om antisemitisme tegen te gaan op haar campus. Door de boete te betalen kan Columbia University de komende jaren weer aanspraak maken op de onderzoeksgelden.

Met de schikking belooft de prestigieuze universiteit uit New York meer te zullen doen om onrust op de campus en antisemitisme te voorkomen. Ook heeft Columbia University nogmaals toegezegd zich te zullen houden aan een reeks maatregelen die in maart werden afgekondigd na pro-Palestinaprotesten.

Woensdag bestrafte de universiteit tientallen studenten die deelnamen aan pro-Palestinaprotesten op de campus in mei. Die straffen omvatten schorsingen van één tot drie jaar, intrekking van diploma’s en verwijdering uit het onderwijs.

Topuniversiteiten aan banden

De Columbia University is de eerste universiteit die een schikking treft met de regering van Trump. Daarmee heeft het Witte Huis een volgende stap gezet in het aan banden leggen van Amerikaanse topuniversiteiten. Voor andere topuniversiteiten zoals Harvard zou de schikking kunnen dienen als voorbeeld.

De afspraken tussen de universiteit en het Witte Huis gelden voor de komende drie jaar. Een onafhankelijke toezichthouder zal halfjaarlijks rapporteren aan het het Witte Huis.

Zoom in

Donald Trump is in mei door zijn minister van Justitie Pam Bondi op de hoogte gesteld dat zijn naam meerdere keren voorkomt in de zogeheten ‘Epstein Files’, documenten en dossiers over Jeffrey Epstein. Dat schrijft The Wall Street Journal. De krant benadrukt dat het feit dat hij daarin genoemd wordt, niet betekent dat hij schuldig was aan crimineel gedrag.

Het Witte Huis noemde het artikel volgens persbureau Reuters woensdag ‘nepnieuws’. Later zou een medewerker van het Witte Huis hebben gezegd dat de naam van Trump toch in sommige dossiers staat.

De afgelopen tijd is de druk op Trump toegenomen om de dossiers en documenten vrij te geven. Een subcommissie in het Huis van Afgevaardigden heeft woensdag ingestemd het ministerie van Justitie te dagvaarden om deze dossiers open te stellen.

Of de getuigenissen van de grand jury uit de zaak ook vrij worden gegeven is nog onzeker: een rechtbank in Florida weigerde dat woensdag, omdat vrijgave tegen de wetten van de staat in zou gaan.

In de jaren negentig zou Trump onder meer meerdere keren met het privévliegtuig van Epstein hebben gevlogen. Trump heeft zelf altijd gezegd dat zijn vriendschap met Epstein al was beëindigd voor de zedendelinquent in de juridische problemen kwam. Zijn regering weigerde echter, tot woede van de eigen MAGA-aanhang, de Epstein Files vrij te geven.

Zoom in

Transgender vrouwen in de Verenigde Staten mogen niet meer meedoen aan olympische sportcompetities voor vrouwen. Dat heeft het Amerikaanse Olympisch en Paralympisch Comité (USOPC) deze week meegedeeld aan verschillende sportbonden.

Het nieuwe beleid van het comité betekent dat de nationale bestuursorganen van olympische sportfederaties in de Verenigde Staten het voorbeeld van de USOPC moeten volgen. Die nationale bestuursorganen houden toezicht op bijna alle evenementen in olympische sporten van de jeugd tot professionele sporters.

In een aangepast ‘sporters veiligheidsbeleid‘ verwijst de USOPC ergens verstopt in het 27 pagina’s tellende document naar decreet 14.201. Dat is het omstreden „Keeping Men Out of Women’s Sports”-decreet dat president Donald Trump tekende in februari. In het nieuwe beleid staat dat het comité zal samenwerken met Amerikaanse olympische sportbestuursorganen om „atleten te beschermen” en om „ervoor te zorgen dat vrouwen een eerlijke en veilige wedstrijdomgeving hebben.” Het woord transgender wordt niet genoemd.

Olympische Spelen 2028

De stap van USOPC betekent dat transgenderpersonen in de VS verder onder druk komen te staan. Nationale sportbonden die overheidssteun krijgen, mogen volgens dit nieuwe beleid geen geld meer vrijmaken voor scholen en universiteiten die niet actief transgender vrouwen uit sportcompetities weren.

Volgens het decreet van Trump mogen ook transgender vrouwen uit het buitenland geen visa meer krijgen voor deelname aan sportwedstrijden in de VS. Dat zal daarmee vermoedelijk ook gelden voor de Olympische Spelen van 2028 in Los Angeles.

Trump bestreed in zijn verkiezingscampagne al actief de „transgendergekte” die volgens hem is ontstaan als gevolg van beleid van de Democraten. Eenmaal in het Witte Huis tekende hij onder meer een decreet om transpersonen uit het leger te ontslaan. Daar is Defensie in mei mee begonnen. Verder stelde Trump een richtlijn in voor overheidsinstanties om termen als ’transgender’, ‘lhbti’ en ‘zwangere mensen’ (in plaats van ‘zwangere vrouwen’) te verwijderen van overheidswebsites, contracten en e-mails.

Zoom in

Zedendelinquent Jeffrey Epstein bezocht de bruiloft van Donald Trump in 1993. Dat blijkt uit foto’s die de Amerikaanse nieuwszender CNN in de nacht van dinsdag op woensdag heeft gepubliceerd. CNN heeft ook foto’s gepubliceerd van eerder dat jaar waarop Epstein en Trump te zien zijn in het bijzijn van Trumps kinderen, en een video waar de twee met elkaar praten voorafgaand aan een modeshow in 1999.

De banden tussen de veroordeelde en inmiddels overleden zakenman Epstein en de huidige president van de Verenigde Staten liggen al weken onder een vergrootglas. Sinds de regering-Trump het juridisch dossier van de zaak-Epstein definitief afsloot, heeft de regering veel kritiek gehad, ook vanuit de Republikeinse achterban. In zijn campagne voedde Trump juist de complottheorieën rond de beruchte Epstein-files, een lijst met contacten van mensen die gebruikmaakten van Epsteins seksnetwerk. Het bestaan van een dergelijke lijst is nooit bewezen.

CNN heeft Trump gebeld voor een reactie, hij hield het gesprek kort en deed de berichtgeving af als fake news. Later volgde een verklaring van een woordvoerder van het Witte Huis. Die stelt dat de beelden uit de context zijn getrokken, dat de evenementen door velen bezocht zijn en dat de conclusies die eruit getrokken worden schandelijk zijn. „Het feit is dat de president hem uit zijn club heeft geschopt omdat hij een creep is”, aldus het Witte Huis.

Eerder deze maand onthulde The Wall Steet Journal dat Trump Epstein voor diens 50ste verjaardag een kaartje stuurde met een suggestieve tekening en idem bijschrift. De berichtgeving was aanleiding voor de Amerikaanse president om een rechtszaak te starten tegen de journalisten en aan The Wall Street Journal gelieerde mediabedrijven. Daarin eist hij tien miljard dollar (ongeveer 8,5 miljard euro) schadevergoeding.

Lees ook

Brengt de Epstein-zaak Trump aan het wankelen?

Zoom in

De Amerikaanse Columbia University heeft verschillende disciplinaire maatregelen aangekondigd tegen studenten die deel hebben genomen aan pro-Palestina protesten op de campus. Die straffen omvatten schorsingen van één tot drie jaar, intrekking van diploma’s en verwijdering uit het onderwijs. Volgens de studentenactiegroep Columbia University Apartheid Divest (CUAD) hebben bijna tachtig studenten te horen gekregen dat ze zijn geschorst.

Volgens de universiteit gaat het om studenten die deelnamen aan een pro-Palestijnse demonstratie in de hoofdbibliotheek van het schoolgebouw voor de eindexamens in mei, en om studenten die tijdens hun alumni-weekend vorig jaar de universiteit met tentenkampen hebben bezet.

„Onze instelling moet zich richten op het waarmaken van haar academische missie voor onze gemeenschap”, aldus de universiteit dinsdag. De universiteit stelt dat „verstoring van academische activiteiten” in strijd is met het beleid en de regels, „en dergelijke overtredingen zullen onvermijdelijk gevolgen hebben”.

Onderhandelingen

De schorsingen komen op een moment dat Columbia University met de regering van president Trump onderhandelt over 400 miljoen dollar (circa 368 miljoen euro) aan federale financiering. De huidige Amerikaanse regering trok die financiering eerder dit jaar in omdat de universiteit te weinig maatregelen zou nemen tegen antisemitisme.

De prestigieuze universiteit in New York accepteerde toen een rits eisen die de regering-Trump had voorgesteld. Toch kreeg de universiteit het geld niet terug, waardoor begin mei 180 onderzoekers ontslagen moesten worden.

Lees ook

Op de campus van Columbia heerst angst: ‘We weten niet wat wel en niet mogelijk is’

Zoom in

De uitgever van de Amerikaanse universiteit Harvard heeft op het laatste moment de uitgave stopgezet van een speciale editie van het tijdschrift Harvard Educational Review (HER), over de impact van de oorlog in Gaza op onderwijs. Dat meldt The Guardian dinsdag op basis van inzage in interne documenten.

Op 9 juni trok de uitgever van het blad, de Harvard Education Publishing Group, de publicatie onverwachts in vanwege niet nader toegelichte „complexe kwesties”, aldus de Britse krant. De annulering zou volgens betrokkenen zijn ingegeven door vrees voor juridische of politieke repercussies.

Momenteel is Harvard in conflict met de Amerikaanse federale overheid. De regering-Trump beweert dat de elite-universiteit antisemitisme op de campus toestaat en trok daarom 2,6 miljard dollar aan overheidssubsidie in. Afgelopen maandag daagde Harvard de regering-Trump, omdat de sancties politiek gemotiveerd zouden zijn.

Internationale oproep

Het idee om een tijdschrift nummer te wijden aan Gaza ontstond in maart 2024, een halfjaar na het uitbreken van de oorlog in de strook. In die maand waren alle scholen in de Gazastrook gesloten of omgevormd tot schuilplaats en waren alle twaalf Gazaanse universiteiten grotendeels verwoest. Het tijdschriftnummer zou verschijnen in juni.

Via een internationale oproep moedigde de redactie academici aan om bijdragen in te sturen over Palestijns onderwijs, onderwijs over Palestina en gerelateerde debatten binnen het Amerikaanse onderwijssysteem. Het doel van het nummer was „ruimte bieden voor een wetenschappelijk gesprek over onderwijs en Palestina, te midden van repressie, bezetting en genocide”, vertelden vier betrokken academici en een redactielid aan The Guardian.

Zoom in

De Verenigde Staten stappen opnieuw uit de VN-organisatie Unesco. Dat heeft de regering van president Donald Trump besloten na een evaluatie van negentig dagen waarin „antisemitisme of anti-Israëlische sentimenten binnen de organisatie” zijn onderzocht, zo meldt New York Post dinsdag. Een woordvoerder van het Witte Huis bevestigt het naderende Amerikaanse Unesco-vertrek, omdat de organisatie in haar ogen „woke ondersteunt, verdeeldheid zaait en culturele en sociale doelen steunt die niet in lijn zijn met waar de Amerikanen in november op hebben gestemd”.

Onder Trump trokken de Verenigde Staten zich de afgelopen tijd terug uit verschillende internationale samenwerkingsverbanden. Hij nam afscheid van de Wereldgezondheidsorganisatie, de VN-mensenrechtenraad en het Klimaatakkoord van Parijs. Trump dreigde eveneens met een vertrek uit de NAVO, tot de landen onlangs in Den Haag afspraken om de financiële norm voor defensie-uitgaven te verhogen, zoals de Amerikanen dat graag wilden.

Unesco is een in 1945 opgericht VN-orgaan, gevestigd in Parijs, dat zich inzet voor internationale samenwerking op het gebied van onderwijs, wetenschap, cultuur en communicatie, met als doel vrede en veiligheid te bevorderen door het delen van kennis en waarden. De organisatie is vooral bekend om het aanwijzen van werelderfgoedlocaties, waaronder de Grand Canyon in de Verenigde Staten, de oude stad Palmyra in Syrië en de Van Nellefabriek in Rotterdam.

Knipperlichtrelatie

De VS onderhouden al decennialang een knipperlichtrelatie met het orgaan. Tijdens zijn eerste presidentstermijn nam Trump in 2018 het initiatief om uit Unesco te stappen. Destijds was een „anti-Israëlische houding” eveneens de genoemde reden voor vertrek. Onder het presidentschap van Joe Biden keerden de VS in 2023 juist terug in Unesco. Onder meer om de invloed van China binnen de organisatie te limiteren.

In 1984 stapten de VS voor het eerst uit het agentschap, omdat Unesco zich volgens toenmalig president Ronald Reagan „te gepolitiseerd” opstelde. In 2003 keerde Amerika onder George W. Bush weer terug als lidstaat. Daarna bleef het land lange tijd lid, maar tussen 2011 en 2018 besloten de Verenigde Staten geen contributie meer te betalen omdat Palestina toen toetrad als volwaardig Unesco-lidstaat. Dat was onder president Barack Obama.

Zoom in

The Wall Street Journal (WSJ) is niet langer welkom op een reis van de Amerikaanse president Donald Trump naar Schotland aankomende week. Een woordvoerder van het Witte Huis zei maandag tegenover de politieke nieuwssite Politico dat de Amerikaanse zakenkrant is uitgesloten van deelname vanwege „vals en lasterlijk gedrag”.

De WSJ berichtte vorige week over een brief die Trump in 2003 zou hebben gestuurd voor de vijftigste verjaardag van Jeffrey Epstein. De relatie van de president met de zedendelinquent is opnieuw in de belangstelling komen te staan nu het Amerikaanse ministerie van Justitie het juridisch dossier rond de veroordeelde zedendelinquent Jeffrey Epstein definitief heeft gesloten — tot ontsteltenis van het deel van Trumps achterban dat in de theorie gelooft dat er een lijst is (en wordt achtergehouden) van prominente figuren die medeplichtig zijn aan de massapedofilie van Epstein.

‘Heerlijke geheimen’

In de brief die Trump aan Epstein stuurde zou een tekening staan van een naakte vrouw met zijn handtekening, Donald, in de vorm van haar schaamhaar. In een geschreven verjaardagsboodschap onder de tekening verwees hij naar „heerlijke geheimen” die de twee zouden delen.

Het artikel was voor Trump aanleiding om vorige week een rechtszaak aan te kondigen tegen mediabedrijven News Corp, Dow Jones & Company, mediamagnaat Rupert Murdoch, en twee journalisten van de krant. Trump beschuldigt hen van laster en eist een schadevergoeding van minstens 10 miljard dollar (ongeveer 8,6 miljard euro).

Nu ontzegt Trump The Wall Street Journal dus ook toegang tot zijn privébezoek aan Schotland. Het is gebruikelijk dat de Amerikaanse president bij zijn reizen vergezeld wordt van een delegatie journalisten, die meereizen met Air Force One. Of de uitsluiting van de krant eenmalig is, is niet duidelijk.

Ook persbureau AP gestraft

Het Witte Huis ontzegde eerder al persbureau AP de toegang tot de Oval Office en Air Force One. Reden was dat AP weigerde mee te gaan in de naamsverandering van de Golf van Mexico in de Golf van Amerika.

De White House Correspondents’ Association (WHCA) veroordeelt de uitsluiting van The Journal. „Deze poging van het Witte Huis om een mediakanaal te straffen waarvan het de berichtgeving niet bevalt, is zeer verontrustend en druist in tegen het Eerste Amendement”, aldus de onafhankelijke vereniging van journalisten in een verklaring.

In februari nam Trump de controle over van de perstoegang tot het Witte Huis. Daarmee heeft het Witte Huis zelf in handen welke nieuwsorganisaties worden gekozen voor de perspools die het nieuws rondom de Amerikaanse president verslaan. De selectie was sinds 1914 in handen van WHCA.

Zoom in

Een voormalige agent in de Verenigde Staten heeft 33 maanden celstraf gekregen voor het gebruik van buitensporig geweld tijdens een nachtelijke huiszoeking waarbij Breonna Taylor in 2020 werd doodgeschoten. De oud-agent, Brett Hankison, was in november vorig jaar al schuldig bevonden voor het gebruik van excessief geweld.

Taylor en haar vriend Kenneth Walker lagen te slapen toen agenten haar appartement binnenvielen in verband met een drugszaak waarin Taylors ex-vriend werd verdacht. Die woonde zelf niet in het appartement. De agenten forceerden met een stormram de deur en zeiden niet dat ze van de politie waren. Walker dacht daardoor dat er ingebroken werd en loste een schot, waarop de agenten meerdere keren terugschoten en Taylor vijf keer raakten.

Oud-agent Hankison raakte Taylor niet, maar vuurde tien kogels door het raam en het glas van de schuifdeur. Zijn kogels raakten niemand, maar kwamen wel terecht in het appartement van de buren, waar een jong kind woonde.

In november werd Hankison vrijgesproken van de aanklacht dat hij buitensporig geweld had gebruikt tegen de buren van Taylor. Een jaar daarvoor was zijn zaak geseponeerd; de jury kon het toen niet eens worden over de aanklachten. In 2022 was hij nog vrijgesproken.

Bij de veroordeling zegt de federale rechter nu dat het „ongepast” zou zijn om geen gevangenisstraf op te leggen en dat ze „geschokt was” dat er niet meer mensen gewond raakten door de blinde schoten van Hankison.

Hankison is de eerste persoon die veroordeeld is in de Taylor-zaak. De andere agenten, van wie de kogels Taylor doodden, zijn niet aangeklaagd. Volgens de openbaar aanklager waren hun schoten gerechtvaardigd omdat Walker de eerste was die begon met schieten.

Say her name

De dood van Taylor en die van George Floyd twee maanden later leidden tot grootschalige Black Lives Matter-protesten. De slogan say her name was wereldwijd te horen bij protesten. Na afloop van de zaak schreeuwde de advocaat van Taylors familie say her name, waarop de menigte voor de rechtszaal luidkeels „Breonna Taylor” schreeuwde.

In mei dit jaar maakte het Amerikaanse ministerie van Justitie bekend meerdere rechtszaken stop te zetten die in de nasleep van de Black Lives Matter-protesten werden aangespannen. „Federaal micromanagement van lokale politie zou een zeldzame uitzondering moeten zijn en geen standaardpraktijk” schreef het ministerie toen. Met haar oordeel heeft de federale rechter de aanbeveling van het ministerie van Justitie verworpen om Hankison geen celstraf te geven. Taylors familie kreeg eerder een schadevergoeding van omgerekend zo’n 10 miljoen euro.

Zoom in

De Amerikaanse president Donald Trump heeft vrijdag een rechtszaak aangespannen tegen mediabedrijven News Corp, Dow Jones & Company, mediamagnaat Rupert Murdoch, en twee journalisten van The Wall Street Journal. Dat melden internationale media zaterdag. Trump beschuldigt hen van laster en eist een schadevergoeding van minstens 10 miljard dollar (ongeveer 8,6 miljard euro).

Aanleiding voor de aanklacht is een artikel in The Wall Street Journal waarin werd bericht over een brief die Trump in 2003 zou hebben gestuurd voor de vijftigste verjaardag van Jeffrey Epstein, de zakenman die werd veroordeeld voor zedendelicten en in zijn cel zelfmoord pleegde in 2019. In de brief zou volgens het artikel een tekening van een naakte vrouw staan, met Trumps handtekening – een krullerige „Donald” – onder haar middel, zodanig gepositioneerd dat het schaamhaar zou voorstellen. De geschreven boodschap bij de tekening zou luiden: „Gelukkige verjaardag — en moge elke dag een nieuw prachtig geheim zijn.”

In de rechtbankdocumenten stelt de president dat hij financiële schade heeft geleden en dat zijn reputatie ernstig is aangetast door de publicatie. Op zijn socialmediaplatform Truth Social noemde Trump de aanklacht een „krachtige rechtszaak tegen iedereen die betrokken was bij het publiceren van het valse, kwaadaardige, lasterlijke nepnieuws-artikel in het nutteloze ‘vod’ dat The Wall Street Journal is”.

Lees ook

Brengt de Epstein-zaak Trump aan het wankelen?

Zoom in

De Verenigde Staten en Venezuela zijn een gevangenenruil overeengekomen, zo melden Amerikaanse media. Ruim 250 Venezolaanse migranten die door de Amerikaanse regering zijn uitgezet naar El Salvador worden naar Venezuela gebracht, in ruil voor tien Amerikanen die al langer worden vastgehouden in Venezuela.

Volgens de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio zaten de tien Amerikanen vast in het Zuid-Amerikaanse land “zonder eerlijk proces”. Hij bedankte Nayib Bukele, de president van El Salvador, voor zijn rol bij de totstandkoming van de gevangenenruil.

De Venezolanen die door de regering naar El Salvador zijn gestuurd worden beschuldigd, vaak zonder bewijs, van deelname aan een criminele bende. Hun advocaten bestrijden de beschuldigingen. De Amerikanen die in Venezuela vastzitten, zijn eveneens opgepakt zonder duidelijke beschuldigingen en worden ingezet bij onderhandelingen tussen de twee landen.

Zoom in

Een meerderheid van het door de Republikeinen gedomineerde Huis van Afgevaardigden heeft vrijdag ingestemd met de miljardenbezuinigingen van de Amerikaanse president Donald Trump op buitenlandse hulp en Amerikaanse publieke media. Dat schrijven Amerikaanse media, zoals CNN. De bezuiniging heeft nu alleen nog een handtekening van Trump nodig, De Senaat keurde het eerder deze week al goed.

Het gaat om een bezuinigingspakket van 9 miljard dollar (ruim 7,5 miljard euro), waarvan het grootste deel, ongeveer 8 miljard dollar, al was toegekend aan buitenlandse hulpprogramma’s. De ontmanteling van de Amerikaanse hulporganisatie USAID is vanaf het begin van zijn aantreden een stokpaardje van Trump. Via het recent opgerichte Department of Government Efficiency (DOGE) werden duizenden werknemers van USAID ontslagen en humanitaire hulpprojecten over de hele wereld stopgezet.

De resterende bezuiniging van 1,1 miljard treft de Corporation for Public Broadcasting (CPB). Hiermee valt de volledige federale financiële steun aan publieke omroepen NPR en PBS weg, evenals de subsidie voor allerlei lokale televisie- en radiostations. Volgens Trump en de Republikeinen zijn de bezuinigingen gerechtvaardigd omdat NPR en PBS „woke propaganda” verspreiden. De verwachting is dat juist kleinere omroepen in rurale gebieden, die doorgaans gefinancierd worden met federale steun, zullen verdwijnen.

Omdat het Amerikaanse Congres de 9 miljard dollar al had toegewezen, moest Trump een zogenoemde rescissions bill (ontbindingswet) indienen. Deze ontbindingswet geeft de Amerikaanse president de kans om uitgaven die al zijn toegekend terug te draaien en wordt zelden gebruikt, zeker niet voor zulke grote uitgaven.

Zoom in

De Amerikaanse president Donald Trump heeft Pam Bondi, minister van Justitie en Veiligheid, donderdagavond opdracht gegeven om toch verklaringen in de zaak tegen zedendelinquent Jeffrey Epstein vrij te geven. Dat schrijft hij op Truth Social. Het zou gaan om het vrijgeven van de grand jury-verklaringen die zijn afgegeven tijdens het proces tegen Epstein in 2019. De vrijgave moet nog wel worden goedgekeurd door de rechter.

Een grand jury is een onderdeel van Amerikaanse strafprocessen, waarbij het Openbaar Ministerie in het diepste geheim aan burgers de bewijzen in een strafonderzoek voorlegt. Het is dan aan die jury om te beoordelen of de zaak sterk genoeg is voor vervolging.

Trump staat onder hoge druk van zijn achterban. Het was Bondi’s departement dat begin juli bekendmaakte dat het na „diepgravend onderzoek”, samen met de federale recherche FBI, geen complot had ontdekt rond Epsteins dood en besloot om het hele dossier definitief te sluiten. Dit zorgde voor een golf van aanhoudende kritiek binnen de Make America Great Again-beweging, waarin massaal wordt gesproken van een doofpot.

Lees ook

Affaire-Epstein leidt tot scheurtjes in MAGA-blok, Elon Musk wrikt ze verder open

‘Schunnig’ verjaardagskaartje

Woensdag had Trump nog geprobeerd om zakenkrant The Wall Street Journal ervan te weerhouden om een artikel te publiceren over de relatie tussen de president en Epstein. Ondanks Trumps intimidatie kwam het artikel er donderdag alsnog. In het artikel staat beschreven dat Trump een schunnig kaartje ter ere van Epsteins vijftigste verjaardag schreef. Hij maakte een tekening van een naakte vrouw met daarbij de tekst: „Gefeliciteerd met je verjaardag — en moge elke dag een ander prachtig geheim zijn”. Trump ontkent dat het kaartje van hem is.

De financier en jetsetfiguur Epstein is een symbool geworden voor complottheorieën over een pedofiele satanische elite die de wereld regeert. Trump voerde vorig jaar campagne met de belofte de veel besproken klantenlijst van Epstein — waarvan het bestaan nooit is bewezen — te openbaren. Hij gaf actief voeding aan de theorie dat Epstein vermoord werd in zijn cel zodat de beruchte klantenlijst het daglicht niet zou zien.

Zoom in

In een lang bericht op Truth Social heeft de Amerikaanse president Donald Trump woensdag hard uitgehaald naar zijn volgelingen die boos zijn omdat het ministerie van Justitie het juridisch dossier rond de veroordeelde zedendelinquent Jeffrey Epstein definitief heeft gesloten. Het zijn „zwakkelingen” die „het werk van de Democraten” doen, schrijft hij op zijn eigen socialemediaplatform. „Ik hoef hun steun niet meer!”

De Epstein-affaire blijft Trump deze week achtervolgen, mede door Elon Musk, die op X met suggestieve tweets het vuurtje opstookt. „Wow, verbazingwekkend dat Epstein ‘zelfmoord’ heeft gepleegd en Ghislaine vastzit vanwege een hoax”, schreef hij. Het was eveneens Musk die, in de periode dat de bromance tussen de techmiljardair en de president de eerste scheuren begon te vertonen, tweette dat „Trumps naam in de Epstein-files staat”.

Sinds Musks overname is X hét platform geworden voor Make America Great Again-fanatici. Dat het juist daar grossiert van verontwaardiging over ‘doofpot’ omtrent Trumps betrokkenheid bij Epsteins massale misbruik van minderjarige meisjes, maakt de president kwetsbaar.

Voeding voor de doofpottheorie is ook dat het ministerie van Justitie Maurene Comey, federaal aanklager in de zaak tegen Epstein en zijn partner Ghislaine Maxwell, woensdag zonder opgaaf van redenen heeft ontslagen. Maurene Comey is de dochter van voormalig FBI-directeur James Comey, die Trump tijdens zijn eerste termijn ontsloeg.

Zoom in

Het Amerikaanse ministerie van Binnenlandse Veiligheid heeft vijf migranten op het vliegtuig gezet naar Eswatini, dat ingesloten ligt tussen Zuid-Afrika en Mozambique. Het vijftal – een Vietnamees, een Laotiaan, een Jemeniet, een Cubaan en een Jamaicaan – zijn door de Verenigde Staten aangemerkt als „buitenlandse criminelen in onwettig verblijf”. Dat melden internationale persbureaus woensdag. De landen van herkomst zouden niet bereid zijn om de vijf migranten terug te nemen, aldus de VS.

Op 23 juni bepaalde het Amerikaanse Hooggerechtshof dat de regering-Trump voorlopig weer migranten mag uitzetten naar andere landen dan het land van herkomst. Een voorlopig bevel dat migranten het recht gaf om uitzetting aan te vechten, werd opgeschort. „Start de vluchten maar op”, reageerde Homeland Security-woordvoerder Tricia McLaughlin op het vonnis.

Eswatini, het voormalige Swaziland, is de laatste absolute monarchie van Afrika. Het land wordt geregeerd door de 57-jarige koning Mswati III, die protesten met harde hand neerslaat. Politici die pleiten voor democratisering worden jarenlang opgesloten, schrijft mensenrechtenorganisatie Amnesty International.

Zoom in

Donald Trump heeft een nieuw voorwerp in zijn favoriete kleur in bezit gekregen. De Amerikaanse president mag de goudglimmende wereldbeker voor clubteams van wereldvoetbalbond FIFA houden, zegt hij. De Londense winnaar Chelsea, dat het Parijse PSG in de finale in New Jersey versloeg, moet het doen met een replica.

Afgelopen maart presenteerde FIFA-voorzitter Gianni Infantino de wereldbeker op Trumps kantoor in het Witte Huis. De trofee, die werd gemaakt door het Amerikaanse juweliershuis Tiffany & Co, is geïnspireerd op de twee Voyager-ruimtesondes die de NASA in 1977 lanceerde. Op de trofee (met een vergulde afwerking van 24 karaat goud) staan volgens de FIFA „inspirerende” boodschappen als „Aan degenen die deze trofee vasthouden, behoort de geschiedenis toe (…)”.

Sinds de presentatie prijkte de beker in Trumps kantoor in Washington. Toen Trump aan Infantino vroeg wanneer de FIFA de prijs zou ophalen, kreeg hij naar eigen zeggen te horen: „We halen [de beker] nooit meer op, die mag voor altijd in de Oval Office blijven.”

Juventus op bezoek

Na meermaals uitgefloten te zijn door het publiek in New Jersey, mocht Trump afgelopen zondag de replica uitreiken aan de spelers van Chelsea. Tegen de etiquette in bleef de president na het overhandigen van de prijs op het podium staan om de overwinning met de selectie mee te vieren. FIFA-baas Infantino ondernam verwoede pogingen om de sportfanaat bij de zichtbaar verblufte selectie weg te krijgen.

Het is niet voor het eerst dat er vraagtekens worden gezet bij Trumps omgang met een voetbalteam. Afgelopen juni ontving de president de selectie van de Turijnse voetbalclub Juventus op zijn kantoor. Tijdens het bezoek van een kwartier vroeg hij de topvoetballers of een vrouw zou kunnen meespelen bij het mannenteam van Juventus, verwijzend naar de discussie over transgender personen in de sport. De in verlegenheid gebrachte spelers gingen niet in op de vraag, waarna de algemeen directeur van Juventus verwees naar het succesvolle vrouwenteam van de club. Aanvaller Timothy Weah noemde het tafereel nadien een „vreemde” bedoening.

WK 2026

Volgend jaar organiseert de FIFA het WK voetbal in de Verenigde Staten, Canada en Mexico. Volgens The Guardian werden de voorbereidingen van de FIFA bemoeilijkt door het strenge grensbeleid van de regering-Trump: reisverboden, aanhoudingsacties van de Amerikaanse immigratiedienst ICE en lange wachtrijen voor visums.

Ook over de organisatie van het WK voor clubteams klonk kritiek. Persbureau AP spreekt van een kampioenschap dat werd gekenmerkt door lege tribunes, kelderende ticketprijzen, verzengende hitte, slechte velden en wedstrijden die vanwege weersomstandigheden werden uitgesteld. De internationale vakbond voor profvoetballers FIFPRO vergeleek het beleid van Infantino met het ‘brood en spelen’-principe van de Romeinse keizer Nero. Niet het welzijn van de drukbezette spelers zou de eerste prioriteit zijn, maar extra inkomsten voor de FIFA.

Lees ook

Wat wil FIFA-baas Gianni Infantino precies bereiken met het omstreden WK voor clubs?

Zoom in

De directeur van de Amerikaanse Immigratie en Douanedienst (ICE) heeft concrete plannen om immigranten vanuit de Verenigde Staten naar derde „alternatieve landen” te deporteren. Hiermee bedoelt hij dat de immigranten gedeporteerd mogen worden naar andere landen dan waar ze vandaan komen. Dat zou moeten plaatsvinden met een waarschuwingstijd van slechts zes uur voor vertrek. Het beoogde beleid geldt ook voor landen waarvan de ICE-ambtenaren niet de garantie hebben dat immigranten daar veilig zijn voor vervolging of marteling.

De geschetste plannen staan in een memo die ICE-directeur Todd M. Lyons met zijn personeel heeft gedeeld, zo meldt de Washington Post die het document in handen heeft. Lyons heeft dit beoogde beleid gebaseerd op zijn interpretatie van een uitspraak van het Hooggerechtshof vorige maand. Het is de vraag of de ICE-plannen juridisch standhouden; immigratieadvocaten hebben al laten weten het voorstel aan te vechten in een federale rechtszaak. Die zal toetsen of de interpretatie van de ICE accuraat is en het beleid standhoudt.

Desondanks is het de verwachting dat de ICE de komende maanden uitzettingen naar derde landen gaat faciliteren, bijvoorbeeld Zuid-Soedan. Volgens de Washington Post gaat voor migranten die naar landen worden gestuurd „zonder diplomatieke garanties” op een veilig heenkomen een waarschuwing van 24 uur gelden, en in „dringende gevallen” zes uur. Als dat soort veiligheidsgaranties wel zijn afgegeven, kunnen ze zonder voorafgaande kennisgeving worden gedeporteerd „zonder verdere procedures”.

Het op grote schaal uitzetten van migranten die niet legaal in de Verenigde Staten zijn gekomen, is een belangrijk speerpunt voor de regering van Donald Trump. De uitspraak van het Hooggerechtshof beschouwde het Witte Huis dan ook als een overwinning. De Verenigde Staten hebben voor Trumps presidentschap zelden immigranten uitgezet naar landen waar ze geen staatsburger van zijn. Trump wil met dat beleid breken, tot vrees van veel immigratieadvocaten. Zij zijn bang dat de ICE mensen naar een land stuurt waar ze niemand kennen en niet de taal spreken.

Nu is het zo dat een land als China een Amerikaans uitzettingsbevel kan weigeren vanwege de beroerde betrekkingen met de VS. Trump wil in zo’n situatie de immigrant naar een ander land kunnen sturen. In Trumps termijn is het al gebeurd dat Venezolaanse immigranten naar een beruchte gevangenis in El Salvador zijn gestuurd. Ook zijn onder anderen Cubanen, Vietnamezen en Mexicanen naar een conflictgebied in Zuid-Soedan gedeporteerd, ondanks een door de rechtbank opgelegd verbod.

Zoom in

Mahmoud Khalil, de pro-Palestijnse activist die maandenlang werd vastgehouden door de Amerikaanse immigratiedienst ICE, heeft zijn advocaten een schadeclaim van twintig miljoen dollar laten indienen tegen de Amerikaanse regering. Hij zegt ten onrechte te zijn vervolgd en vastgehouden. Ook zegt hij ten onrechte te zijn afgeschilderd als antisemiet.

Khalil, afgestudeerd aan de Columbia University, werd in maart van dit jaar opgepakt omdat hij een prominente rol zou hebben gespeeld in de pro-Palestinaprotesten op die universiteit. Autoriteiten dreigden met uitzetting van de activist, ondanks dat hij een permanente verblijfsvergunning had. Pas na drie maanden werd de 30-jarige man vrijgelaten, op last van de rechter.

Er werd nooit een aanklacht voor een misdrijf tegen Khalil ingediend, hoewel onder meer president Trump zelf hem beschuldigde van het verspreiden van Hamas-propaganda. Tijdens zijn gevangenschap werd het kind van Khalil geboren, maar hij kon niet bij de geboorte zijn. In een interview met persbureau AP zegt hij dat de Amerikaanse autoriteiten “denken dat ze onaantastbaar zijn” en dat ze verantwoording moeten afleggen voor hun acties.

Zoom in

Het is een federale rechter alsnog gelukt om een omstreden decreet van de Amerikaanse president Donald Trump op te schorten. Dat melden internationale persbureaus donderdag. Het gaat om een decreet waarmee Trump poogde het recht op automatisch Amerikaans staatsburgerschap voor in de Verenigde Staten geboren kinderen te ontmantelen.

Op de eerste dag van zijn tweede ambtstermijn tekende Trump een decreet om dit geboorterecht te schrappen voor kinderen van personen die op illegale wijze in de VS verblijven. Dat geldt ook voor baby’s van mensen met tijdelijke visa, zoals studenten.

Daarop stelden rechters in verschillende staten vast dat het geboorterecht afschaffen strijdig is met de Amerikaanse wet. Trump hoefde zich evenwel niets aan te trekken van de beslissingen van lokale rechters. Eind juni oordeelde het Hooggerechtshof, dat merendeels uit conservatieve rechters bestaat, dat dergelijke vonnissen niet kunnen worden gebruikt om het geboorterechtdecreet landelijk op te schorten. Dat geldt ook voor rechtszaken over andere onderwerpen, waardoor uitspraken van lokale rechters niet landelijk kunnen worden uitgelegd. De arresten hebben louter betrekking op de personen die een zaak aanspannen.

Het Hof hield wel een deur open: die van de class action-zaken. Dat zijn rechtszaken waarbij meerdere eisers tegelijk specifiek vragen om een oordeel dat niet enkel betrekking heeft op henzelf, maar ook op andere mensen in dezelfde omstandigheden. Ook in de zaak om het geboorterecht wordt nu een class action-procedure toegepast. Daarvoor gold de eerdere uitspraak van het Hooggerechtshof nog niet. Het beleid kan daarom niet worden ingevoerd zolang deze rechtszaak nog gaande is.

Lees ook

Meer over de ontmanteling van het geboorterecht. ‘Een parodie op de rechtsstaat’, noemt een rechter het

Zoom in

De Verenigde Staten leggen sancties op aan Francesca Albanese, de speciale VN-rapporteur voor de Palestijnse gebieden. Dat heeft het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken woensdag bekendgemaakt. Wat de sancties precies inhouden, maakt minister Marco Rubio niet meteen duidelijk.

Rubio zegt de Italiaanse Albanese te sanctioneren vanwege haar „onrechtmatige en schandelijke pogingen” om het Internationale Strafhof (ICC) „actie te doen ondernemen tegen Amerikaanse en Israëlische functionarissen, bedrijven en leidinggevenden”, schrijft hij op X. Haar „politieke en economische oorlogsvoering tegen de Verenigde Staten en Israël” wordt niet langer getolereerd. In het bericht van het ministerie staat dat Albanese „openlijk antisemitisme heeft geuit”.

Albanese, die in 2022 aantrad als rapporteur, spreekt zich duidelijk en veelvuldig uit tegen de mensenrechtenschendingen die Israël in de Gazastrook en op de Westelijke Jordaanoever pleegt, en noemt het geweld dat het land tegen Palestijnen gebruikt steevast genocidair. Vorige week presenteerde ze een rapport over bedrijven die medeplichtig zijn aan „Israëls economie van illegale bezetting, apartheid en nu ook genocide”.

Kort na het rapport vroeg de Amerikaanse afvaardiging bij de Verenigde Naties om de verwijdering van Albanese uit haar functie als rapporteur. In een brief aan secretaris-generaal Antonio Guterres beschuldigt de afvaardiging haar van „virulent antisemitisme en meedogenloze vooringenomenheid tegen Israël”.

Sancties tegen de ICC

Hoewel de VS niet eerder sancties tegen VN-medewerkers oplegden, is het wel gebruikelijk dat het land individuele personen sanctioneert. Op de lijst staan vooral mensen uit landen als Rusland, China en Noord-Korea.

Een maand geleden plaatsten de VS vier rechters van het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag op een sanctielijst onder meer vanwege de arrestatiebevelen die het Strafhof in november 2024 uitvaardigde tegen leden van de Israëlische regering, onder wie ook de Israëlische premier Benjamin Netanyahu. En in februari werd Karim Khan, de hoofdaanklager van het Strafhof in de zaak tegen Netanyahu, al op de Amerikaanse sanctielijst geplaatst.

Lees ook

Francesca Albanese: ‘Ik ben teleurgesteld dat Kamerleden ontkennen wat er in Palestina gebeurt en Israël geen verantwoording laten afleggen’

Zoom in

De Amerikaanse president Donald Trump mag in principe doorgaan met zijn beleid van massaontslagen bij de overheid. Een federale rechter blokkeerde eerder een decreet van Trump, maar het Hooggerechtshof oordeelde dinsdag dat dit decreet binnen zijn macht als president ligt.

Een lagere rechter bepaalde in mei dat Trump als president niet de bevoegdheid heeft de massaontslagen per decreet door te voeren, maar dat hij daarvoor toestemming van het Congres nodig heeft. Daarmee waren massaontslagen bij meer dan twintig overheidsdiensten ongeldig. Het Hooggerechtshof vindt dat Trumps decreet wel degelijk binnen de wet valt.

Het Hooggerechtshof bestaat voor zes van de negen leden uit conservatieve rechters, waarvan er liefst drie door Trump benoemd werden tijdens zijn eerste termijn. Overigens verzet maar één van de negen hoge rechters zich tegen het besluit, de liberale Ketanji Brown Jackson. Zij sprak van „overduidelijk enthousiasme van dit hof om groen licht te geven voor de juridisch twijfelachtige acties van deze president”.

Het Witte Huis spreekt van een „definitieve overwinning voor de president”, melden persbureaus. Volgens twee anonieme bronnen van persbureau Reuters binnen het Witte Huis betekent het oordeel van het hof niet dat ontslagen onmiddellijk doorgang kunnen vinden. Het hof heeft zich enkel uitgesproken over de legaliteit van Trumps decreet, maar specifieke voorstellen voor massaontslagen kunnen nog altijd sneuvelen op andere gronden. Bijvoorbeeld door wetgeving die de baanzekerheid van ambtenaren beschermt.

Zoom in

Lees hier het vorige VS-blog terug.