Niet voor niets klonk dinsdag het industriealarm nadrukkelijk in Rotterdam. „De industrie in de haven staat onder druk. Nieuwe investeerders haken af en bestaande bedrijven worstelen om te overleven”, aldus een verklaring van de organisatoren, onder wie de gemeente Rotterdam en Deltalinqs, de ondernemersvereniging van de haven- en industriële bedrijven in de Mainport Rotterdam.

Tegelijkertijd zijn er maandag twee rapporten gepresenteerd: ”Ruimtegebruik en ruimtegebrek in Rotterdamse haven” en ”Technische Verkenning Zeewaartse Uitbreiding in de Rotterdamse haven”. Deze rapporten komen van Novex Rotterdamse haven, een samenwerkingsorgaan van overheden en partijen rondom de Rotterdamse haven.

Belangrijkste conclusie van het eerste rapport is dat „er sprake kan zijn van een structureel ruimtetekort in de Rotterdamse haven in 2050.” Het kan, maar het is niet zeker.

In het slechtste scenario is er over 25 jaar zelfs 1780 hectare minder ruimte nodig. Dat zou dan komen door het grotendeels verdwijnen van petrochemische bedrijven zoals raffinaderijen, zonder dat daar duurzamere alternatieven voor in de plaats komen.

In het meest positieve scenario is er juist 550 tot 950 hectare extra ruimte nodig. Daarvan gaat 350 hectare naar de energietransitie van de Rotterdamse haven. Het Rijk heeft mogelijk ook nog eens 200 tot 600 hectare nodig. Zoals de nieuwbouw van twee kerncentrales.

Ook Defensie claimt ruimte op de Maasvlakte. Onder meer om meerdere schepen met een militaire lading (waaronder munitie) tegelijk te kunnen afhandelen. Daarnaast is het gebied in beeld als locatie voor incidentele amfibische oefeningen.

En dan is er nog het Programma Verbindingen Aanlanding Wind op Zee (pVAWOZ). In de periode tussen 2031 en 2040 worden nieuwe windparken op zee gebouwd. De opgewekte energie moet via kabels en leidingen naar de vaste wal. De Maasvlakte zou daar volgens het Rijk een ideale plek voor zijn.

Als al die plannen doorgaan en als er geen complete leegloop komt in de Rotterdamse haven, ja, dan ligt een zeewaartse uitbreiding van de Tweede Maasvlakte voor de hand. Tijd om al die ontwikkelingen af te wachten is er volgens de organisatie niet. Je moet volgens de Novexpartners nu al vooruit denken over hoe die extra hectares gerealiseerd kunnen worden.

Vandaar het tweede rapport: ”Technische Verkenning Zeewaartse Uitbreiding in de Rotterdamse haven”. In de volksmond wordt die zeewaartse uitbreiding nu al de Derde Maasvlakte genoemd. Maar als de kleinste variant gekozen zou worden, zou het gaan om een netto-uitbreiding van 330 hectare. In vergelijking met de 2000 hectare van de Tweede Maasvlakte is dat niet echt een nieuwe vlakte, maar meer een uitbreiding van de Tweede Maasvlakte.

Bij de grootste variant, C, gaat het om een netto-uitbreiding van 980 hectare. De kleinste optie biedt vooral ruimte voor energie; de grootste optie maakt ook terminals mogelijk. De geschatte kosten variëren van 900 miljoen tot 3,2 miljard.