De boete die de studenten kunnen krijgen is aanzienlijk. De studie medicijnen kost de overheid ongeveer 2200 euro per jaar. De gemiddelde studieduur bedraagt zes jaar. Dat betekent dat iemand die niet als arts aan de slag gaat een boete van ruim 37.000 euro moet ophoesten. Als het Russisch parlement met het ontwerp instemt, en dat is zeker, gaat de wet met ingang van 1 januari volgend jaar in.

Tekort

Wie wil in Rusland eigenlijk arts worden? Iemand moet wel een roeping hebben om iets voor zijn medemens te betekenen, want voor het salaris hoeft hij of zij het niet te doen. Bij een opinieonderzoek verklaarde 60 procent van de artsen dat hun salaris te laag is om in de basisbehoeften te voorzien. Bijna 80 procent neemt er nog een baan bij om rond te komen.

Met een dergelijke financiële onderwaardering is het geen wonder dat er een tekort is aan medici. Op dit moment telt Rusland 550.000 artsen, maar dat zouden er 30.000 meer moeten zijn om in de medische behoeften van de burgers te voorzien. Bovendien is er een tekort van 63.500 assistenten.

Wat de situatie niet verbetert, is dat president Poetin sinds vorig jaar artsen opsluit die laten weten dat ze het niet eens met hem zijn. De meeste opzien baarde de vrouwelijke kinderarts Nadesjda Bujanova, die tot een gevangenisstraf van vijfenhalf jaar is veroordeeld. Zij zou foute informatie over het Russische leger hebben verspreid. Waar gaat het precies om? Bij de behandeling van een kind zou ze hebben gezegd dat zijn vader, die in Oekraïne was gesneuveld, een legitiem oorlogsdoel van Oekraïne was. Bujanova ontkende deze uitspraken en stelde bovendien dat zij als arts geen tijd heeft voor praatjes. Collega’s publiceerden een open brief waarin ze vergeefs de vrijlating van Bujanova eisten.

Bijna 80 procent van de Russische artsen neemt er een baan bij om rond te komen

De neurochirurg Nikolaj Serebennikov werd december vorig jaar opgepakt omdat hij in de campagnekas van de vermoorde oppositieleider Aleksej Navalny een bedrag van omgerekend 31 euro had gestort. Niemand weet waar Serebennikov verblijft. Hij ontving overigens in 2016 de prijs voor beste arts in zijn regio.

Afrikaanse artsen

De oorlog in Oekraïne is een extra belasting voor de zorg. Er zijn medische studenten die de benen naar het Westen hebben genomen om aan een oproep van het leger te ontsnappen. Bovendien is in 2023 door de strijd het aantal lichamelijk gehandicapte Russische mannen tussen 31 en 59 jaar met een half miljoen gestegen. Dat was een toename van niet minder dan 30 procent en dat is een record. De gewonde mannen zijn een voortdurende belasting voor de Russische gezondheidssector.

Om het tekort aan artsen op te lossen, werft het Kremlin nu artsen in Afrikaanse landen zonder na te gaan of hun opleiding overeenkomt met de Russische. Burgers hebben er weinig vertrouwen in. Zo klinkt het: „Ik wil geen niet-Russische arts aan mijn bed.” En: „Een scalpel in de handen van een migrant? Ik moet er niet aan denken.”