Aanleiding voor de interviews is de column die Steef Post in oktober schreef in het Reformatorisch Dagblad. Daarin vertelt Post een verhaal over een deelneemster die na het volgen van een Alphacursus aan het eind van haar leven niet klaar is voor de eeuwigheid: „Ze stond er alleen voor. In een flits kwam het beeld boven van die fijne bijeenkomsten. Ze was bedrogen.”

Verschillende RD-lezers die betrokken zijn bij Alphabijeenkomsten reageerden geschokt. Ingezonden brieven en een discussie op de opiniepagina volgden. Post gaf aan dat de website van Alpha de bron was voor zijn column en hoe dan ook een pijnpunt voor hem bleef.

Eerder verscheen in deze serie een reportage van een Alpha-avond in de Joriskerk in Amersfoort, een gemeente met een Gereformeerde Bondsignatuur. Een dubbelinterview met Post en Alphadirecteur Drop zit er echter niet in. Post wil wel, maar Drop voelt er niet voor om met een journalist erbij het gesprek met Post aan te gaan. Wel wil de directeur graag vertellen over de missie van zijn organisatie. Op het Alphakantoor in Bunnik komt Drop juist uit de ”spiritual fitness”, een moment van Bijbelstudie en gebed met het team.

Wat is Alpha Nederland voor organisatie?

„Wij zijn een stichting die de kerk wil dienen in haar missie om Jezus Christus bekend te maken. Dat doen we door cursusmateriaal beschikbaar te stellen en Alpha te promoten. Verder willen we de kerk herinneren aan haar missionaire opdracht. Er is voor een kerk niets zo makkelijk als naar binnen gericht raken. Evangelisatie kost energie, je haalt het onbekende binnen. Toch is het Jezus’ opdracht om de wereld in te gaan met het Woord. Merken mensen de zegen van onze aanwezigheid als kerk, of zien ze alleen dat de parkeerplaats vol is op zondag?”

Ook bij rooms-katholieke kerken hangen uitnodigingsposters voor Alpha. Hoe kan het dat Alpha bij zo veel kerken past?

„We willen bijdragen aan eenheid. Jezus bad: „Opdat zij allen een zijn, zodat de wereld ziet dat U mij gezonden hebt.” Op trainingsdagen bidden katholieken en protestanten samen tot God.

Alpha gaat niet over dogma’s. Natuurlijk missen katholieken cursusavonden over Maria. Dan plakken ze nog een paar avonden aan Alpha vast, net zoals baptisten dat kunnen doen over de volwassendoop.”

Hoe bent u betrokken geraakt bij Alpha?

„Ik ben opgegroeid in een christelijk gezin in Maassluis. Tijdens een Alphaweekend liet God mij op een bijzondere manier weten: „Ik ben bij je.” Vanaf toen wist ik: geloof is niet alleen voor de zondagochtend, maar 24/7 en voor heel de wereld.

Een tijdje later kreeg ik het plaatselijke sufferdje onder ogen. Ik las in de rouwadvertenties de namen van mensen uit Maassluis. Ik kende geen van hen, maar ik moest huilen. Wat hebben wij als kerk gedaan om deze mensen de kans te geven kennis te maken met Jezus?

Ik ben zelf Alpha gaan geven. Na mijn studie commerciële economie heb ik zeven jaar bij Fortis en ABN AMRO gewerkt. Maar ik bleef heel actief voor Alpha, leerde daardoor zelfs mijn Russische vrouw kennen. In 2014 trad ik aan als directeur van Alpha Nederland.”

Hoe hebben jullie de cursus ingericht?

„Alpha is geen cursus, Alpha is een serie interactieve avonden waarin je kennismaakt met het christelijk geloof. Het woord cursus veronderstelt dat er iemand voor in de zaal staat die je leert hoe het zit.

Een Bijbelcursus kan heel goed alleen cognitief zijn. Bij Alpha zetten we juist in op het ervaren van gemeenschap als introductie in het christelijk geloof. Er is in deze tijd ongelooflijk veel eenzaamheid. Als kerk is het belangrijk om van onze gemeenschap te delen. Bij Alpha beginnen we daarom de bijeenkomsten met een maaltijd. We doen dit omdat dat aansluit bij wat Jezus deed: eten met zondaren.”

Voor iemand die zo overtuigd is van het succes van Alpha moet de column van Post hard binnengekomen zijn.

„Ja. Vrijwilligers die de cursus geven kwamen met de krant naar mij toe. Ik vind dat Post op een oppervlakkige manier een oordeel velt over iets wat voor zo velen tot zegen is. Ik zou zeggen: beoordeel de boom aan zijn vruchten. Post zei zelf in een reactie dat hij zijn oordeel baseerde op wat we schrijven op de website.”

Vertelt die website dan niet het hele verhaal?

„We willen aansluiten bij vraagstukken van deze tijd. Mensen die Jezus hebben gevonden, vertellen wat de impact is van Alpha op hun leven. Zoekers die vastzitten in spiritualiteit haken makkelijker aan op zulke verhalen dan op: Wat ben ik een zondig en ellendig mens. „Wat is mijn eeuwige bestemming” is niet de kernvraag van mensen.

Ik had graag gehad dat Post met ons in gesprek was gegaan in plaats van een column te plaatsen. Dan had ik hem kunnen vertellen dat niemand van Alpha afkomt zonder te weten van de essentie van Jezus en het kruis.”

Dachten jullie geen moment: misschien heeft Post gelijk?

„Nee. Post reageerde op de website. We focussen daar vooral op de impact die Alpha heeft op mensen die zoeken naar vervulling. Net als de vrouw in Johannes 4 willen we mensen uitnodigen met de boodschap wat Jezus doet in iemands leven: Kom en zie de Man die ik ontmoet heb. We willen mensen op die eerste avond brengen. Post kijkt alleen in de etalage en niet verder.”

Alpha veronderstelt in het cursusmateriaal dat deelnemers de keuze voor Jezus al gemaakt hebben. Kun je mensen die Alpha hebben afgerond beschouwen als geredde zondaren?

„We gaan er niet van uit dat iedereen die meedoet de keuze maakt voor Jezus. Degene die de bijeenkomsten leidt, bepaalt de tone of voice. Als een Alphaleider merkt dat mensen nog twijfelen, kan hij of zij ervoor kiezen om meer te formuleren in de trant van: „Zo kijken christenen ertegen aan”.”

Kunt u begrijpen dat het door Alpha gebezigde taalgebruik op weerstand stuit bij reformatorische christenen?

„Ik merk vaker dat reformatorische kerken ongemak ervaren bij het evangelicale karakter van Alpha. Maar ik zou hun willen vragen: Slagen jullie in je missionaire opdracht? Alpha draagt vrucht. We hebben 380.000 deelnemers gehad, maar onze droom is dat we er een miljoen gaan krijgen. Onderzoek laat zien dat jongeren van gen Z, mensen die geboren zijn tussen 1997 en 2012, openstaan voor het christelijk geloof. Je kunt maar beter klaarstaan voor wat gaat komen.”