VS schorten beschermde migratiestatus van tienduizenden Nicaraguanen en Hondurezen op

Tienduizenden Nicaraguanen en Hondurezen met een beschermde migratiestatus in de Verenigde Staten moeten binnen twee maanden het land verlaten. Dat heeft het Amerikaanse ministerie van Binnenlandse Veiligheid maandag bekend gemaakt. Het zou om zo’n 72.000 Hondurezen en 4.000 Nicaraguanen met een beschermde migratiestatus gaan, schrijft The New York Times op basis van cijfers van het veiligheidsministerie. Ongeveer 21.000 Hondurezen en 1.100 Nicaraguanen van die groep zouden al een permanente verblijfsvergunning hebben.

Sinds 1999 gold voor een deel van de migranten uit Honduras en Nicaragua het zogeheten Temporary Protected Status-programma, nadat orkaan Mitch in beide landen woedde. Duizenden mensen kwamen toen om het leven en miljoenen werden dakloos. Ook verwoestte Mitch een groot deel van de infrastructuur en landbouwgrond in zowel Honduras als Nicaragua.

Op 5 juli liep het programma af en besloot de Amerikaanse overheid het niet te verlengen. „De Tijdelijke Beschermde Status was nooit bedoeld om een ​​kwart eeuw te duren”, aldus een woordvoerder van het ministerie in een verklaring. „De gevolgen van een natuurramp die Nicaragua in 1999 trof, zijn niet langer merkbaar. De klimaatsituatie is voldoende verbeterd om het voor Nicaraguaanse burgers veilig genoeg te maken om naar huis terug te keren.” Volgens veiligheidsminister Kristi Noem heeft ook de Hondurese regering „alle nodige stappen genomen om de gevolgen van orkaan Mitch, bijna 27 jaar geleden, te boven te komen”.

Migratiebeleid

De beslissing om het programma niet te verlengen is de nieuwste stap in Trumps agressieve migratiebeleid. Zo schortte hij eerder al de beschermde status van mensen uit Haïti, Venezuela en Afghanistan op. Ook gaf de Amerikaanse president in juni de opdracht aan ICE (de immigratiepolitie van de VS) om op allerlei plekken in Los Angeles onaangekondigd aan te kloppen om ongedocumenteerde migranten te arresteren en het land uit te zetten.

Nicaraguanen en Hondurezen die de komende zestig dagen geen verblijfsvergunning kunnen regelen en het land niet verlaten, worden onderdeel van de groep migranten die ICE op hardhandige wijze probeert aan te pakken.

Federale rechters hebben in het verleden geprobeerd om de stop op het beschermingsprogramma te blokkeren. Begin maart besloot een rechter in San Francisco dat het intrekken van de bescherming voor Venezolanen niet alleen „onrechtmatig” was, maar ook het leven van honderdduizenden mensen „ernstig zou verstoren” en de „volksgezondheid en veiligheid in gemeenschappen in de Verenigde Staten zou schaden”. In mei verwierp het Amerikaanse Hooggerechtshof de uitspraak van de rechter en oordeelde dat de Trump-regering de bescherming in mag trekken. In totaal zijn er meer dan een miljoen migranten in de VS afhankelijk van een tijdelijke beschermde status.

Lees ook

Trump zou alleen criminelen uitzetten, dachten zijn latinokiezers in Florida. Nu voelen ze zich bedrogen

Zoom in

Techmiljardair Elon Musk richt een eigen partij op: de America Party. Dat maakte hij zaterdag bekend op zijn eigen platform X.

Op de Amerikaanse onafhankelijkheidsdag een dag eerder, vroeg Musk zijn volgers op X om voor of tegen het idee te stemmen. „Independence Day is het ideale moment om te vragen of je onafhankelijk wilt zijn van het tweepartijenstelsel (sommigen zouden zeggen uniparty-systeem)! Moeten we de Amerika-partij oprichten?”

Op zaterdagavond had ruim 65 procent van de 1.248.856 stemmers voor de oprichting gekozen.

Radicaal-rechtse Republikeinen gebruiken de term uniparty om gematigdere partijgenoten aan te vallen. Ze beweren dat er geen Republikeinse en Democratische partijen zijn, maar slechts een conglomeraat van politici dat niet omkijkt naar het Amerikaanse volk. Partijgenoten wordt aangewreven dat ze heulen met Democraten. Musk deelde zaterdag een foto van een tweekoppige slang met de logo’s van de Democratische en Republikeinse partij.

Geoffrey Skelley, die voor ABC News verkiezingen analyseert, schrijft op de website van de Amerikaanse zender juist dat het stemgedrag van Democratische en Republikeinse Congresleden steeds meer afwijkt. Ook kiezers denken dat ze echt iets te kiezen hebben, volgens hem.

‘Ware wil van het volk’

Vrijdag schreef Musk ook hoe hij de oprichting vorm wil geven. Zo wil hij zich richten op slechts twee tot drie zetels in de Senaat en acht tot tien Congresdistricten. „Gezien de flinterdunne wetgevende marges, zou dat genoeg zijn om als beslissende stem te dienen bij omstreden wetten en ervoor te zorgen dat ze de ware wil van het volk dienen.”

Wat die wil van het volk precies is maakt Musk niet duidelijk. Wel maakt hij verwijten aan Amerikaanse politici. „Als het aankomt op het bankroet maken van ons land met verspilling en diefstal, leven we in een éénpartijsysteemsysteem en niet in een democratie. Vandaag is de America Party opgericht om jullie je vrijheid terug te geven.”

Lees ook

Loyaliteit aan Trump boven alles: Republikeinen stemmen voor begrotingsplan waar ze eigenlijk ideologisch tegen zijn

Er zijn in de VS behoorlijk wat drempels om een nieuwe politieke partij op te richten, analyseert CBS News. Zo moet je daar in Californië bijvoorbeeld zo’n 75.000 geregistreerde leden voor hebben of handtekeningen van 1,1 miljoen kiezers. Het is nog niet duidelijk of Musk politici die nu nog tot de Republikeinen of Democraten behoren al naar zijn America Party heeft weten te lokken.

Ruzie met Trump

Musk trad afgelopen mei terug als politiek adviseur van de Amerikaanse president Donald Trump. Analisten waarschuwden in de maanden daarvoor dat zijn politieke activiteiten zijn automerk Tesla schaadden. De elektrische autofabrikant boekte in de eerste drie maanden van dit jaar 71 procent minder winst dan in dezelfde periode een jaar eerder.

Onlangs kreeg Musk het openlijk aan de stok met Trump op sociale media over een omvangrijke begrotings- en belastingwet – de big, beautiful bill genoemd. Later betuigde Musk spijt.

Maar bij zijn aankondiging een nieuwe partij op te richten waarschuwde hij zaterdagavond dat de Amerikaanse staatsschuld mede door de nieuwe begrotingswet zo hard oploopt dat de VS „binnen tien jaar failliet zullen gaan”.

Musk is regelmatig in opspraak gekomen vanwege zijn politieke ideeën. Zo schreef hij in 2023 op X dat er een „witte genocide” bezig is in Zuid-Afrika, een complottheorie. Volgens het Inclusive Society Institute lopen witte boerderijbewoners geen hoger risico om vermoord te worden dan andere Zuid-Afrikanen.

Zoom in

Het spant erom in Washington. Na een nipte meerderheidsstem in de Senaat voor Trumps denivellerende uitgavenwet, die hij de ‘Big Beautiful Bill’ noemt, is het nu aan het Huis van Afgevaardigden om te stemmen. Het is in Washington diep in de nacht, maar de wet is nog altijd niet in stemming gegaan omdat zich nog geen duidelijke Republikeinse meerderheid aftekent.

De omstreden wet voorziet in vergaande aanpassingen in het begrotingsbeleid van de Verenigde Staten. De Amerikaanse president Donald Trump doet er momenteel alles aan om de Senaat te overtuigen om met het plan in te stemmen, maar een deel van zijn partij ligt dwars.

Trumps plan omvat onder meer een forse verlaging van belastingen voor de rijken en het bedrijfsleven, grote investeringen in defensie en grensmuren, soepeler regels voor kunstmatige intelligentie en juist strengere regelgeving wat betreft migratie.

Het grootste struikelpunt is voor veel Republikeinen, als ook voor voormalig Trump-fluisteraar Elon Musk, de sterk toenemende staatsschuld. Door de nieuwe uitgaven zou deze in tien jaar tijd oplopen tot meer dan 3 biljoen dollar. Ook wordt er in het begrotingsplan flink bezuinigd in sociale vangnetten, waar met name de arme Amerikanen de gevolgen van zullen ondervinden.

Donald Trump wil de wet er voor 4 juli, de nationale feestdag, doorheen te krijgen. Op zijn platform Truth Social spreekt hij zich uit over de stemming: „Waar wachten de Republikeinen op??? Wat probeer je te bewijzen???” Hij zegt dat zijn beweging in de partij, Make America Great Again, niet tevreden is. „Maga is niet blij en het kost jullie stemmen. Dit zou een makkelijke stemming voor moeten zijn. BELACHELIJK”, aldus de Amerikaanse president.

Zoom in

Mediabedrijf Paramount heeft voor 16 miljoen dollar (zo’n 13,6 miljoen euro) geschikt met de Amerikaanse president Donald Trump vanwege een interview met Kamala Harris dat het programma 60 Minutes van CBS News vlak voor de verkiezingen uitzond. Trump klaagde het bedrijf aan omdat hij vond dat het CBS-programma het interview in Harris’ voordeel had geknipt. Juridisch had de zaak weinig kans, van feitelijke onjuistheden was immers geen sprake, maar omdat Paramount Trump nodig heeft voor een fusie, is het bedrijf toch akkoord gegaan met een schikking. Dit tot ontsteltenis van de CBS-redactie.

CBS had al een volledig transcript van het interview met Harris gepubliceerd, waaruit bleek dat het interview met Harris op gebruikelijke wijze was gemonteerd. Trump zelf had het interview met 60 Minutes geweigerd.

Volgens Paramount gaat het schikkingsbedrag naar Trumps presidentiële bibliotheek, niet direct naar zijn bankrekening. Excuses zouden geen onderdeel van de schikking zijn, benadrukte het mediaconglomeraat.

Het is zeer ongebruikelijk dat een mediabedrijf een Amerikaanse president op deze manier tegemoetkomt. De schikking kan worden gezien als een volgende bewijs van het succes van Trumps intimidatiestrategie richting de Amerikaanse media. Ook Disney, moederbedrijf van nieuwszender ABC, trof recent een schikking van 16 miljoen dollar met Trump. Reden hiertoe was dat een presentator van ABC een zaak waarin de president is veroordeeld wegens seksueel geweld had samengevat met het woord verkrachting.

Zoom in

De regering-Trump blijft nieuwe manieren vinden om migranten zonder papieren duidelijk te maken dat ze onder haar bewind ernstig moeten vrezen voor detentie en uitzetting. Een van de meest extreme voorbeelden van die bangmakerij staat aan de rand van het moerasgebied ‘The Everglades’, in het zuiden van Florida.

Op een oud vliegveldje is een tijdelijk detentiecentrum geopend van vreemdelingenpolitie ICE. President Donald Trump kwam dinsdagochtend vanuit Washington over voor een rondleiding door het gevang, dat door lokale partijgenoten ‘Alligator Alacatraz’ gedoopt is.

Deze bijnaam verwijst naar de alligators die in de wateren rond het afgelegen vliegveld leven. Alcatraz is de beruchte voormalige gevangenis op een rots voor de kust van Californië, waar door de vervaarlijke stromingen naar verluidt geen gedetineerde ooit uit ontsnapte. Ook dit tot een ruïne vervallen cachot zegt Trump te willen herbouwen en heropenen om er ‘s lands ,,meest meedogenloze en gewelddadige criminelen” onder te brengen, maar dat voornemen is veel onzekerder.

Het ICE-detentiecentrum op het in onbruik geraakte gemeentelijke vliegveld Dade-Collier kon daarentegen in enkele weken worden ingericht. Op de start- en landingsbanen zijn rijen grote witte tenten neergezet, waar de deportatiedienst uiteindelijk tot vijfduizend mensen kan vastzetten in afwachting van hun uitzetting.

Het kost 450 miljoen dollar om het centrum een jaar lang te laten opereren. Het budget voor ICE zal de komende jaren fors omhoog gaan (van 3,5 naar 48,5 miljard dollar) als het Congres een dezer dagen de begrotingswet ‘One big, beautiful bill’ mocht aannemen.

Trump en de Republikeinen grijpen ‘Alligator Alcatraz’ al dagen aan voor intimidatie richting migranten zonder papieren. Op zijn Instagram-account deelde het Witte Huis dit weekeinde een AI-gegenereerde foto van de enorme reptielen met blauwe ICE-petjes op. De afdeling Florida van de Republikeinse Partij verkoopt T-shirts en andere merchandise met de naam.

Het gevang komt er in weerwil van lokaal protest. De Democratische burgemeesters van Miami-Dade wilde het vliegveld eerst niet afstaan, maar de Republikeinse gouverneur Ron DeSantis heeft het met beroep op een noodwet onteigend. Milieuactivisten wijzen op de impact voor het natuurgebied, dat tevens een belangrijke rol speelt in de drinkwatervoorziening van Miami. Ook lokale inheemse volkeren, op wier voorouderlijke grond het vliegveld ligt, zijn kritisch. Zij spreken van ‘Alcatraz Auschwitz’.

Florida, met zijn grote bevolking van latino’s, is uitgegroeid tot belangrijk jachtgebied van ICE. Anders dan in veel Democratische staten en steden werken lokale politie en state troopers enthousiast mee bij het aanhouden en oppakken van mensen zonder papieren.

Lees ook

Trump zou alleen criminelen uitzetten, dachten zijn latinokiezers in Florida. Nu voelen ze zich bedrogen

Zoom in

De Amerikaanse president Donald Trump heeft gesuggereerd om overheidssubsidie aan de bedrijven van tech-miljardair Elon Musk in te trekken. Daarmee loopt de onmin tussen Trump en Musk over het omstreden Republikeinse begrotings- en belastingplan verder op.

In een bericht op zijn platform Truth Social zei Trump dinsdag dat er op die manier „groot geld” valt te besparen. „Elon krijgt mogelijk meer subsidie ​​dan wie dan ook in de geschiedenis, en zonder subsidies zou Elon zijn zaak vermoedelijk moeten sluiten en terug moeten naar Zuid-Afrika.”

Het wetsvoorstel, door Trump steevast „One big, beautiful bill” genoemd, maakt een moeizame gang door de Senaat.  Het is nog steeds onzeker of genoeg Republikeinen het voorstel zullen steunen voor de deadline op 4 juli.

Het wetsvoorstel voorziet onder meer in het voortzetten van belastingkortingen voor rijkere Amerikanen uit Trumps eerste termijn als president. Die worden deels betaald door bezuinigingen op sociale voorzieningen, maar onafhankelijke berekeningen door het Congres wijzen uit dat de staatsschuld de komende tien jaar met 2.400 miljard dollar (ongeveer 2.030 miljard euro) zal oplopen. Musk noemde het wetsvoorstel „krankzinnig” en zegt dat de staatsschuld zelfs tot 5.000 miljard dollar zal oplopen, „de grootste verhoging van de staatsschuld in de [Amerikaanse] geschiedenis”.

‘Uniparty’

Musk dreigde ook opnieuw met het oprichten van een nieuwe politieke partij als alternatief voor zowel de Democraten als Republikeinen, die hij omschreef als „uniparty”. Een nieuwe partij zou „de belangen van het volk echt moeten dienen”, aldus Musk, die zei hiermee te doelen op de „tachtig procent van de mensen die zich in het [politieke] midden bevinden”.

De twee duelleren in het openbaar via sociale media sinds Musk in mei zijn officiële functie als hoofd van het Department of Government Efficiency (DOGE) opgaf. DOGE is in het leven geroepen om miljarden te bezuinigen op overheidsuitgaven. In zijn post suggereerde Trump dat „DOGE misschien maar eens moest kijken” naar Musks bedrijven, waaronder SpaceX, hoofdaannemer van het Amerikaanse ruimtevaartprogramma, en Tesla, bouwer van elektrische auto’s.

Volgens de Financial Times hadden Musks bedrijven tot februari dit jaar overheidscontracten ter waarde van 20 miljard dollar gekregen. Tesla zou 2,8 miljard dollar hebben gekregen aan overheidssubsidies.

De Amerikaanse president Donald Trump heeft maandagavond een decreet ondertekend om de sancties tegen Syrië op te heffen, meldt het Witte Huis. Daarmee krijgt het jarenlang door een burgeroorlog verscheurde Syrië weer toegang tot het internationale financiële systeem.

Eind vorig jaar werd onder leiding van huidig interim-president Ahmed al-Sharaa het regime van Bashar al-Assad omvergeworpen. Trump had in mei al aangekondigd een einde te maken aan de Amerikaanse sancties, die met name waren gericht op de oliesector, het bankwezen en de export.

Volgens Witte Huis-woordvoerder Karoline Leavitt is het decreet bedoeld om „het pad naar vrede dat het land is ingeslagen te bevorderen en te ondersteunen”. De Europese Unie hief in mei al alle economische sancties tegen Syrië op.

De VS handhaven wel sancties tegen de verdreven oud-president Assad, zijn familie en zijn medewerkers. Ook blijven sancties van kracht tegen IS-leden, mensenrechtenschenders of mensen die betrokken zijn bij activiteiten met chemische wapens.

De Syrische minister van Buitenlandse Zaken Asaad al-Shibani schreef maandag op X dat nu de deur is geopend „voor de langverwachte wederopbouw en ontwikkeling”.

Lees ook

Terwijl Syrië zoekt naar stabiliteit, grijpt IS zijn kans

Zoom in

De gesprekken tussen de Verenigde Staten en Canada over het beslechten van de handelsoorlog tussen beide landen zijn per direct stopgezet door de Amerikaanse president Donald Trump. Dat heeft hij vrijdagavond bekendgemaakt via zijn eigen platform. Trump staakt de gesprekken vanwege de in zijn ogen onterecht opgelegde Canadese belasting voor Amerikaanse technologiebedrijven.

De president beschrijft de belastingmaatregel als een „directe aanval op ons land”. Door die heffing moeten bedrijven als Amazon en Meta naar schatting miljarden extra betalen. De bedrijven moeten 3 procent belasting betalen over de omzet die ze verdienen met online gebruikers in Canada, ongeacht of hun hoofdkantoor daar gevestigd is. Volgens de Amerikaanse minister van Financiën moeten de bedrijven maandag al betalen. Canada krijgt binnen een week te horen tegen welke importheffingen het zaken met de VS kan doen, aldus de president.

Canada niet te koop

Eerder heeft Trump herhaaldelijk uitgesproken dat hij van Canada de 51ste Amerikaanse staat wil maken. Vorige maand maakte de Canadese premier Mark Carney in het Witte Huis duidelijk dat zijn land niet te koop is.

De VS zijn de belangrijkste handelspartner voor Canada: voor de handelsoorlog kwam 78 procent van de exporten uit het land in de VS terecht. Canada is al maanden in onderhandeling met de VS over een nieuwe handelsovereenkomst.

Drie maanden geleden legde Trump een tarief van 25 procent op voor de meeste importen uit Canada. Later werd die beperking gedeeltelijk opgeheven, maar het vrijhandelsverkeer in Noord-Amerika kreeg desondanks een knauw door de nieuwe regels, aanpassingen en uitzonderingen die het Witte Huis daarna meermaals verordonneerde.

Lees ook

Canadese vrees wordt werkelijkheid: ‘De ironie is dat de VS zichzelf in de voet schieten’

Zoom in

De rechterlijke macht wordt beperkt in haar wijze om Donald Trumps decreetpolitiek af te remmen. Dat heeft het Amerikaans Hooggerechtshof vrijdagmiddag bepaald. Vonnissen van lagere rechters, die in verschillende staten hebben vastgesteld dat Trumps decreet om het geboorterecht op staatsburgerschap af te schaffen ongrondwettelijk is, kunnen niet worden gebruikt als landelijke blokkade voor dat decreet, aldus het conservatieve Hof.

Het arrest vormt een grote overwinning voor de president, die bij veel van zijn decreten de rechterlijke macht op zijn pad vindt. Dankzij het Hof zullen veel rechterlijke uitspraken nu niet langer landelijk kunnen worden uitgelegd, maar alleen de individuen betreffen die zelf een zaak hebben aangespannen.

De hoogste rechters spraken zich zelf niet uit over de grondwettelijkheid van het decreet, waardoor in de VS geboren kinderen van geëmigreerde ouders niet langer automatisch Amerikaan zouden kunnen worden. In 1898 oordeelde het Hof dat dit recht vrijwel universeel is.

Het gerechtshof stemde in met een meerderheid van zes tegen drie stemmen, verdeeld langs ideologische lijnen. Het terugschroeven van de blokkades zal over dertig dagen in werking treden.

Zoom in

De Amerikaanse regering wil de in maart onterecht naar El Salvador uitgezette migrant Kilmar Abrego Garcia voor de tweede keer uitzetten, meldt persbureau Reuters. Een advocaat van de regering-Trump zei donderdag dat het plan is hem naar een ander land dan zijn moederland El Salvador uit te zetten, maar maakte niet duidelijk naar welk land.

De nieuwe uitzetting zal pas plaatsvinden als de strafzaak tegen Abrego Garcia is afgerond. Daarin wordt hij beschuldigd van het smokkelen van migranten naar de Verenigde Staten.

De 29-jarige Abrego Garcia woonde met zijn Amerikaanse vrouw en kind in Maryland en werd in maart zonder juridische grondslag uitgezet naar El Salvador. Daar werd hij direct gevangengezet in de beruchte Cecot-gevangenis. Abrego Garcia groeide daarmee uit tot een van de belangrijkste gezichten van het harde uitzetbeleid van de Amerikaanse president Donald Trump.

Het Hooggerechtshof droeg de regering in april op zijn vrijlating te faciliteren en terugkeer naar de VS mogelijk te maken, maar die weigerde dat. Begin deze maand werd hij alsnog teruggehaald naar de VS, vanwege de strafzaak tegen hem.

Lees ook dit profiel van Kilmar Abrego Garcia

Afgevoerd naar El Salvador, op basis van een ‘verdacht’ petje

Zoom in

De regering van de Amerikaanse president Donald Trump kan voorlopig weer migranten uitzetten naar andere landen dan hun eigen land. Dat heeft het Amerikaanse Hooggerechtshof maandag besloten. Een voorlopig bevel dat migranten het recht gaf hun uitzetting aan te vechten, is daarmee opgeschort.

De woordvoerder van Homeland Security, Tricia McLaughlin, suggereerde dat uitzettingen naar derde landen spoedig hervat kunnen worden. „Start de vluchten maar op” zei ze in een verklaring, waarin ze de beslissing „een overwinning voor de veiligheid van het Amerikaanse volk” noemde.

Zuid-Soedan

De beslissing van het hof kwam nadat immigratieambtenaren acht personen op een vliegtuig naar Zuid-Soedan hadden gezet. Dat toestel werd echter omgeleid naar een Amerikaanse marinebasis in Djibouti nadat een rechter uit Boston via een gerechtelijk bevel had ingegrepen.

De migranten, afkomstig uit Myanmar, Vietnam en Cuba, zouden volgens de regering-Trump in de VS „ernstige misdrijven” hebben begaan wat de reden zou zijn voor directe uitzetting. Volgens immigratieambtenaren konden ze niet snel genoeg worden teruggestuurd naar hun eigen land.

Volgens de advocaten van de migranten is de uitzetting naar het politiek instabiele Zuid-Soedan zonder mogelijkheid om deze juridisch aan te vechten niet legitiem. Trina Realmuto, directeur van de National Immigration Litigation Alliance schreef in een verklaring dat migranten het recht hebben om met een advocaat te spreken en hun zorgen over „gevangenschap, marteling en zelfs de dood” in Zuid-Soedan kenbaar te maken.

Rechters

Het Amerikaanse Hooggerechtshof heeft met zes conservatieve en drie progressieve rechters een conservatieve meerderheid. De drie progressieve rechters verenigden zich na de uitspraak tegen de beslissing om de uitzettingen naar andere landen toe te staan. Rechter Sonia Sotomayor, schreef in een verklaring dat het hof „duizenden blootstelt aan het risico van marteling of de dood”.

„De regering heeft in woord en daad duidelijk gemaakt dat zij zich niet gebonden voelt aan de wet, en zich vrij acht om iedereen, overal, zonder waarschuwing of de mogelijkheid om gehoord te worden, uit te zetten,” aldus Sotomayor.

Zoom in

De pro-Palestijnse activist Mahmoud Khalil is vrijdagavond Amerikaanse tijd vrijgelaten na meer dan drie maanden te hebben vastgezeten, melden internationale persbureaus. Een rechter had eerder op de dag zijn vrijlating uit een afgelegen ICE-detentiecentrum in de staat Louisiana bevolen.

De aan de Columbia University afgestudeerde Khalil was een van de leiders van de protesten op Amerikaanse universiteiten tegen de oorlog in Gaza. Hij werd in maart gearresteerd door de Amerikaanse immigratiedienst ICE en dreigde, ondanks dat hij niet werd beschuldigd van een wetsovertreding, het land uit te worden uitgezet.

President Trump sprak op zijn platform Truth Social van „pro-terroristische, antisemitische, anti-Amerikaanse activiteiten” en maakte hem een symbool van zijn beleid om studenten die meededen aan pro-Palestijnse protesten te deporteren. Khalil had een permanente verblijfsvergunning, maar die werd na zijn arrestatie ingetrokken.

Meerdere rechters hebben zich over de zaak gebogen. Zo mocht hij eerst wel de VS uit worden gezet, maar stak een andere rechter daar later een stokje voor. Vorige week oordeelde een rechter in New Jersey al dat de regering van Donald Trump hem met de detentie van zijn vrijheid van meningsuiting berooft.

En vrijdag besloot dezelfde rechter dat Khalil zijn proces in vrijlating mag afwachten, omdat de resterende aanklachten over onder meer „fouten in zijn aanvraag voor een permanente verblijfsvergunning” zijn detentie niet rechtvaardigen. Het is volgens de rechter „zeer, zeer ongebruikelijk” dat de regering een legale inwoner van de VS vasthoudt, waarvan het „onwaarschijnlijk is dat hij gaat vluchten” en die niet beschuldigd is van „enige vorm van geweld”.

„Het recht heeft gezegevierd, maar het heeft veel te lang geduurd”, zei Khalil na zijn vrijlating. De detentie heeft hem naar eigen zeggen „een andere blik gegeven op dit land dat claimt kampioen mensenrechten, vrijheid en gerechtigheid te zijn.” De in Syrië geboren activist wil nu terugkeren naar zijn vrouw in New York en naar hun baby die tijdens zijn gevangenschap is geboren.

De regering van Trump kondigde vrijdagavond aan tegen de vrijlating van Khalil in beroep te gaan, meldt persbureau AP.

Lees ook

Op de campus van Columbia heerst angst: ‘We weten niet wat wel en niet mogelijk is’

Zoom in

De Verenigde Staten hoeven zich van president Donald Trump zelf niet aan de nieuwe NAVO-norm van 5 procent te houden, zei hij vrijdag tegen journalisten.

„We hebben de NAVO zo lang gedragen, dus ik denk niet dat wij dat moeten”, zei Trump. „Maar ik denk wel dat de NAVO-landen dat moeten, absoluut.”

NAVO-baas Mark Rutte heeft na fel aandringen van Trump voorgesteld dat alle lidstaten 3,5 procent van hun bruto binnenlands product aan defensie moeten gaan uitgeven en 1,5 procent aan zaken waar het leger ook van profiteert, zoals infrastructuur en cyberveiligheid.

De Verenigde Staten gaven vorig jaar 3,4 procent van hun bbp uit aan defensie, dus zitten al bijna aan het eerste deel van de nieuwe norm.

Verzet Spanje

Trump riep tegelijkertijd Spanje op het verzet tegen de verhoogde NAVO-norm te staken. „Ik vind dat Spanje moet betalen wat de rest betaalt”, zei hij. „Spanje is berucht omdat het zo weinig betaalt.”

Spanje geeft momenteel 1,3 procent van zijn bbp uit aan defensie, terwijl de huidige norm 2 procent bedraagt. De Spaanse premier Pedro Sánchez weigert in te stemmen met een verhoging van de norm, zoals Trump en Rutte graag willen.

Lees ook

Het gekruip voor Trump kan niet eindeloos doorgaan, ook niet tijdens de NAVO-top

Zoom in

De Amerikaanse staat Tennessee discrimineert niet als ze medische zorg aan minderjarige trans personen inperkt of verbiedt. De wet die zo’n verbod regelt, is niet in strijd met de grondwet van de Verenigde Staten. Dat heeft het Hooggerechtshof woensdag geoordeeld in een zaak die was aangespannen door jonge trans personen en hun families uit Tennessee. Zij eisen toegang tot medicatie, zoals puberteitsremmers en hormonen.

In het Hooggerechtshof zetelen zes conservatieve en drie progressieve rechters. De conservatieve meerderheid vindt de wet in lijn met de Amerikaanse grondwet, die gelijke behandeling zou moeten waarborgen. De progressieve rechters stemden tegen.

De conservatieve opperrechter John Roberts stond in het arrest stil bij de „felle wetenschappelijke en beleidsdebatten over de veiligheid, werkzaamheid en geschiktheid van medische behandelingen in een zich ontwikkelend vakgebied”. Volgens hem is het aan „het volk, hun gekozen vertegenwoordigers en het democratische proces” om daar keuzes in te maken, zoals Tennessee heeft gedaan.

Een van de progressieve rechters stelde dat het Hof trans personen en hun families met het besluit „over aan politieke grillen” laat.

Discriminerende maatregelen

Het arrest komt niet onverwacht. Zo is het deze maand drie jaar geleden dat het Hof besloot dat het aan de vijftig individuele Amerikaanse staten is om te bepalen of en wanneer abortus legaal is. Bovendien is de uitspraak een opsteker voor president Donald Trump, die van het verbod op zorg voor trans personen landelijk beleid wil maken.

Trump voerde afgelopen tijd allerlei discriminatoir beleid in tegen transgender personen. Zo heeft hij deze groep verwijderd uit de krijgsmacht en worden in een jongenslichaam geboren personen geweerd uit sporten voor meisjes. Ook wil Trump dat een Amerikaans paspoort alleen het geboortegeslacht van de betreffende persoon weergeeft. Deze maatregelen zullen waarschijnlijk later voor het Hooggerechtshof worden uitgevochten. Het Hof oordeelde vijf jaar geleden dat trans personen niet gediscrimineerd mogen worden op de arbeidsmarkt en de werkvloer.

Naast operaties en moeilijk omkeerbare hormoonbehandelingen verbiedt de wet in Tennessee ook puberteitsremmers. Die geven jongeren meer tijd om een definitieve keuze te maken over hun genderidentiteit zonder dat hun lichaam verdere geslachtskenmerken ontwikkelt. Naast Tennessee ligt in een twintigtal andere staten vergelijkbare wetgeving klaar. Met dit oordeel kan ook Trumps presidentiële decreet dat transzorg aan mensen tot en met achttien jaar verbiedt in werking treden.

Zoom in

Het is altijd een liefde van Je t’aime, moi non plus geweest tussen Emmanuel Macron en Donald Trump. De Franse en de Amerikaanse presidenten – die elkaar al kennen uit hun eerste termijn (2017-2022 voor Macron, 2016-2020 voor Trump) – houden elkaar enerzijds graag te vriend. Zo was Trump eens eregast op 14 juli, de Franse nationale feestdag, en vorig jaar bij de heropening van de Notre-Dame.

Bij bezoeken aan Washington kan Macron rekenen op ferme handdrukken en omhelzingen en zelfs complimenten van Trump („een hele speciale man”). Maar Trump zette Macron ook meermaals in zijn hemd, onder meer door Frankrijk en de rest van Europa buiten de gesprekken over de toekomst van Oekraïne te houden. En Macron schroomt niet zijn Amerikaanse tegenhanger publiekelijk te corrigeren of bekritiseren als hij dat nodig acht.

Dinsdag maakte het koppel weer eens ruzie. Nadat Trump vroegtijdig de G7-top in Canada had verlaten, zei Macron dat de Amerikaanse president was vertrokken om zich in te zetten voor een staakt-het-vuren tussen Israël en Iran, die elkaar al dagen bestoken. „Er is een aanbod gedaan, met name om een ​​staakt-het-vuren te bewerkstelligen en bredere discussies te starten. En ik denk dat dit een zeer goede zaak is”, aldus de Fransman. Maar volgens Trump is daar niets van waar, sneerde hij kort erna op zijn platform Truth Social. „De publiciteitszoekende (…) Macron beweerde ten onrechte dat ik de G7-top verliet (…) om te werken aan een staakt-het-vuren tussen Israël en Iran. Fout! Hij heeft geen idee waarom ik onderweg ben naar Washington. (…) Emmanuel zit er altijd naast.”

Macron heeft nog niet geantwoord (het is dan ook 04.00 uur ’s nachts in het Canadese Kananaskis waar de G7-top plaatsvindt) en ook het Élysée reageert vooralsnog niet op vragen. De vraag is of de Franse president de gemoederen verder zal en wil doen oplopen. Want er broeit al langer wat: afgelopen weekend nog uitte Macron felle kritiek op Trump tijdens een bezoek aan Groenland. De Franse president reisde naar het autonome gebied dat onderdeel is van het koninkrijk Denemarken om „de solidariteit van Frankrijk en de Europese Unie te tonen met de soevereiniteit en territoriale integriteit van dit gebied” – waarmee hij reageerde op Trumps plannen het metaalrijke gebied te annexeren. Niemand in Europa denkt dat Groenland „te kopen of in te nemen is”, aldus Macron. „Dat is niet wat je doet bij bondgenoten.”

Lees ook

Complimenten, correcties en ‘goede chemie’: Frankrijk is tevreden over bezoek van Macron aan Trump

Zoom in

Honderdduizenden Amerikanen zijn dit weekend door het hele land de straat op gegaan om te protesteren tegen het beleid van president Donald Trump, onder de titel ‘No Kings’. Bezoekers van de demonstraties uiten hun boosheid, frustratie en zorgen over de manier waarop Trump democratische instituties ondermijnt, ambtenaren ontslaat, militairen inzet in eigen land en migranten zonder rechtsgang uitzet via presidentiële decreten.

Het protest geldt als het grootste in jaren. Op meer dan tweeduizend locaties, variërend van grote steden tot kleine dorpen, kwamen mensen bijeen. Persbureau AP meldt dat er volgens de organisatie van de demonstraties een miljoen mensen zijn komen opdagen.
De betogingen zijn grotendeels vreedzaam verlopen. Gouverneurs riepen op tot kalmte en benadrukten dat geweld niet wordt getolereerd.

De grootste demonstratie vond plaats in Los Angeles, waar zo’n 20.000 mensen samenkwamen. Het aanvankelijk vreedzame protest liep tegen de avond uit op confrontaties: de politie zette traangas in en federale troepen bewaakten overheidsgebouwen. In de staat Minnesota werd een geplande betoging afgelast nadat een schutter twee Democratische politici doodschoot en twee anderen verwondde.

Zoom in

Zoom in

Zoom in

Zoom in

Zoom in

Zoom in

Zoom in

Zoom in

Zoom in

Zoom in

Zoom in

Zoom in

Zoom in

Zoom in

Zoom in

In Salt Lake City, in de Amerikaanse staat Utah, is zaterdag iemand zwaargewond geraakt door een beschieting. Het incident vond plaats tijdens een anti-Trumpdemonstratie. Het is nog onduidelijk of de schoten politiek gemotiveerd waren, zegt de plaatselijke politie tegen persbureau AP.

Drie mensen zijn opgepakt, onder wie de vermeende schutter, die ook gewond raakte. Het is nog onduidelijk of schutter en slachtoffer elkaar kenden. Het lijkt erop dat de schutter langs een groep van duizenden demonstranten liep. Op beelden is te zien hoe demonstranten wegrennen zodra er schoten hoorbaar zijn.

Zoom in

Protesten op zo’n tweeduizend plekken in de VS tonen de impopulariteit van president Trump en zijn verregaande beleid aan. Maar fans van het leger, aanwezig bij Trumps verjaardagsparade zaterdag in Washington, willen hun krijgsmacht niet laten politiseren.

Trump had gewaarschuwd dat iedereen die zijn parade met een protestboodschap durfde te verstoren met „zeer veel geweld” te maken zou krijgen. Maar dat bleek niet het geval.

Lees ook de hele reportage

Zowel Trumps bewonderaars als vijanden bezoeken zijn militaire parade

Na een dag van grotendeels vreedzame protesten zaterdag in het centrum van Los Angels is de sfeer tegen de avond omgeslagen toen de politie op ging treden. Volgens de stadspolitie gooiden sommige demonstranten met stenen, flessen en vuurwerk naar agenten die de menigte probeerden te verspreiden.

Er waren overdag zo’n 20.000 demonstranten op de been, meldt de politie aan CNN. Om 20 uur lokale tijd is de avondklok ingegaan die eerder deze week werd ingesteld voor een deel van het centrum van Los Angeles.

In Los Angeles wordt al een week gedemonstreerd tegen het migratie- en deportatiebeleid van president Donald Trump, maar zaterdag waren er overal in de Verenigde Staten zogeheten „No Kings”-protesten tegen Trump. In totaal gingen er verspreid over het land honderdduizenden Amerikanen de straat op, meldt persbureau Reuters.

De „No Kings”-demonstratie in de staat Minnesota werd afgelast nadat een schutter twee Democratische politici en hun echtgenoten onder vuur had genomen. Daarbij werden lid van het Huis van Afgevaardigden Melissa Hortman en haar man gedood en raakten senator John Hoffman en zijn vrouw gewond.

Zoom in

In regenachtig Washington vond zaterdag aan het begin van de avond lokale tijd een grote militaire parade plaats op de verjaardag van president Donald Trump. Het was een lang gekoesterde wens van hem.

Aan het zwaarbeveiligde evenement deden ruim zesduizend soldaten, vijftig helikopters, tientallen tanks en andere gevechtsvoertuigen, historische jeeps en tientallen paarden mee.

Zoom in

Zoom in

Zoom in

Zoom in

Zoom in

Voorafgaand en tijdens de parade vonden er in Washington en op volgens de organisatoren tweeduizend andere plekken in de hele Verenigde Staten demonstraties plaats tegen Trump. Die hadden als thema „No Kings” uit afkeer van alleenheersers en om te benadrukken dat een president geen koning is.

Zoom in

Zoom in

Zoom in

Maar het humeur van Trump leek daar niet onder geleden te hebben, want hij genoot zichtbaar van de parade ter ere van de 250ste verjaardag van de Amerikaanse strijdkrachten en zijn 79ste verjaardag.

Zoom in

Zoom in

President Donald Trump geniet op zijn verjaardag met volle teugen van de militaire parade in Washington

Foto Carlos Barria/Reuters, Julia Demaree Nikhinson/AP

De parade kreeg vooraf veel kritiek vanwege de kosten die naar schatting op kunnen lopen tot 45 miljoen dollar en de schade die de tanks zouden kunnen toebrengen aan de straten in Washington. Volgens een peiling van AP vinden zes op de tien Amerikanen het „geen goed gebruik” van overheidsgeld.

Lees ook

Trump poseert als opperbevelhebber en krijgt eindelijk zijn grote militaire parade

Toch stonden er naar schatting tienduizenden enthousiaste mensen langs de kant. Maar ook demonstranten.

Zoom in

Zoom in

Zoom in

Publiek en demonstranten bij de militaire parade in Washington

Foto Julia Demaree Nikhinson/AP, Jonathan Ernst/Reuters

Zoom in

De Nederlandse directeur Kim Sajet van de National Portrait Gallery in Washington is vrijdag opgestapt, meldt The New York Times. Zij wacht daarmee niet af hoe het besluit van president Donald Trump om haar te ontslaan verder uitpakt.

Trump wil van haar af, omdat ze volgens hem diversiteit veel te hoog in het vaandel heeft staan. „Ze is een zeer partijdige vrouw en een groot voorstander van DEI [diversiteit, gelijkheid en inclusie], wat absoluut niet bij haar functie past”, schreef de president eind mei op Truth Social.

Maar The Smithsonian Institution, waar de National Portrait Gallery onder valt, zei eerder deze week zelf te gaan over het personeelsbeleid en dat Trump geen recht heeft om mensen te ontslaan.

Sajet wacht een eventuele juridische strijd daarover niet af en laat vrijdag in een verklaring weten dat haar beslissing de eer aan zichzelf te houden het beste is voor het museum. „Het was geen makkelijke beslissing, maar ik denk dat het de juiste is”, schrijft ze. „Vanaf het allereerste begin heb ik het museum op de eerste plaats gezet en ik denk dat opstappen de beste manier is om het instituut te dienen dat zo diep in mijn hart zit”. Over Trump en zijn opmerkingen over haar schrijft ze niks in haar verklaring.

De in Nigeria geboren en in Australië opgegroeide Sajet is kunsthistoricus en werd in 2013 door toenmalig president Barack Obama benoemd tot directeur van de National Portrait Gallery. In het kunstmuseum zijn beeltenissen te zien van Amerikaanse beroemdheden.

Zoom in

Een Amerikaans hof van beroep heeft donderdag tijdelijk een bevel van een federale rechter geblokkeerd dat president Donald Trump opdroeg het bevel over de troepen van de Nationale Garde aan Californië terug te geven. De uitspraak kwam slechts enkele uren voordat het bevel van de rechter van kracht zou worden.

De uitspraak van het hof van beroep betekent niet dat het hof Trump uiteindelijk gelijk zal geven, maar wel dat hij voorlopig het bevel over de Nationale Garde behoudt. Het hof kondigde aan dat het op 17 juni een hoorzitting over de zaak zal houden.

Eerder op donderdag had federale rechter Charles Breyer geoordeeld dat de inzet van de Nationale Garde illegaal was, omdat deze het Tiende Amendement schond en Trumps wettelijke bevoegdheden overschreed. Het bevel gold alleen voor de Nationale Garde en niet voor de mariniers die ook naar de protesten in Los Angeles waren gestuurd, omdat de mariniers nog niet op straat waren ingezet.

De gouverneur van Californië Gavin Newsom, die de rechter had gevraagd om een noodbevel om de inzet van de Garde te stoppen, prees de eerdere uitspraak. „Vandaag ging het echt om een test van de democratie, en vandaag zijn we geslaagd,” zei Newsom op een persconferentie voorafgaand aan de beslissing van het hof van beroep.

Het Witte Huis noemde het bevel van rechter Breyer „ongekend” en stelde dat het „onze moedige federale functionarissen in gevaar brengt.”
„De districtsrechtbank heeft geen bevoegdheid om de autoriteit van de president als opperbevelhebber te ontnemen,” zei woordvoerder Anna Kelly van het Witte Huis in een verklaring. „De regering-Trump zal onmiddellijk in beroep gaan tegen dit machtsmisbruik en kijkt uit naar een definitieve overwinning in deze kwestie.”

Zoom in

Een federale rechter heeft geoordeeld dat Trump onrechtmatig de Nationale Garde heeft opgeroepen om te helpen bij de protesten in Los Angeles en dat hij het bevel over de manschappen moet teruggeven aan de gouverneur van Californië. Trump riep de militairen op om een civiele politieoperatie in Los Angeles te ondersteunen, ondanks bezwaar van de gouverneur van Californië.

Het bevel, dat vrijdag om 12 uur ’s middags (lokale tijd) van kracht wordt, stelt dat de inzet van de Nationale Garde illegaal was en zowel het Tiende Amendement – waarin staat dat alle bevoegdheden die niet expliciet aan de federale overheid zijn gegeven, worden gereserveerd voor de staten of het volk – als Trumps wettelijke bevoegdheden heeft overtreden. De regering-Trump heeft onmiddellijk beroep aangetekend tegen het bevel van de rechter.

In Los Angeles ontstonden vorige week rellen uit protest tegen willekeurige aanhoudingen van mensen zonder verblijfsvergunning. In reactie daarop heeft de federale regering militairen gestuurd.

Zoom in

De Democratische senator Alex Padilla is donderdag bij een persconferentie van de Amerikaanse minister van Binnenlandse Veiligheid Kristi Noem uit de zaal verwijderd. Dat is te zien op beelden die zijn gemaakt door medewerkers van Padilla. Het incident vond plaats in Los Angeles. De senator probeerde de minister, die sprak over de protestgolf in Los Angeles, te onderbreken. Daarop werd Padilla fysiek de zaal uit gewerkt. Eenmaal uit de zaal, brachten FBI-agenten de politicus tegen de grond. Hij kreeg handboeien om.

Padilla is een van de twee senatoren namens de staat Californië. Hij probeert zich te verweren door zijn identiteit te benoemen, is op de beelden te zien. „Ik ben senator Alex Padilla, ik heb vragen voor de minister”, roept hij.

Naderhand heeft Padilla tegen de pers verklaard dat hij niet werd gearresteerd. Hij wilde de minister naar eigen zeggen om antwoorden vragen over het „in toenemende mate extreme immigratiebeleid”. Eerder vragen aan het ministerie van Binnenlandse Veiligheid leverden volgens de senator geen tot weinig reactie op. „We zullen de regering hiervoor verantwoordelijk houden. We zijn hier de komende dagen nog niet over uitgepraat”, zegt Padilla over het incident.

Democraten reageren geschokt

De gouverneur van Californië, de Democraat Gavin Newsom, noemt het incident op X „buitensporig, dictatoriaal en schandelijk”. Hij noemt Padilla een van de meest nette mensen die hij kent. „Trump en zijn stoottroepen zijn de weg kwijt. Dit moet nu stoppen”, zegt Newsom. Hakeem Jeffries, de fractievoorzitter van de Democratische partij in het Huis van Afgevaardigden, noemt het incident „een misselijkmakende schande”.

Zoom in

Oorlogssymboliek. In de beeldtaal van de Eerste Wereldoorlog-propaganda, vraagt het Amerikaanse ministerie van Binnenlandse Veiligheid burgers om vreemdelingen zonder verblijfspapieren aan te geven. Onder een tekening van nationaal icoon Uncle Sam die een plakkaat (‘Help je land en jezelf’) aan de muur spijkert, staat het telefoonnummer dat dinsdag werd geopend. Daarop kunnen Amerikanen de vreemdelingenpolitie bellen met informatie over landgenoten die geen Amerikaanse burgers zijn.

De ongedocumenteerde vreemdelingen worden in de overheidsboodschap aangeduid als ‘foreign invaders’, buitenlandse indringers. Die term ligt in lijn met de retoriek en de juridische argumentatie voor het vreemdelingenbeleid van de regering-Trump. De regering beschouwt illegale migratie als een invasie en heeft daarom de Alien Invasion Act van 1789 ingeroepen om buitengewone maatregelen te nemen, zoals het uitzetten van mensen zonder vorm van proces. Migranten worden naar landen uitgezet waar zij zelf niet vandaan komen, maar waarmee de regering-Trump een overeenkomst heeft gesloten, zoals El Salvador of Zuid-Soedan.

Rellen LA

In Los Angeles ontstonden vorige week rellen uit protest tegen willekeurige aanhoudingen van vreemdelingen zonder papieren. In reactie daarop heeft de federale regering militairen gestuurd.

In eerste reacties werd de boodschap van het Amerikaanse ministerie vergeleken met de periode van de ‘red scare‘, de naoorlogse heksenjacht op (vermeende) communisten in de Verenigde Staten. Ook zijn er echo’s van eerdere periodes waarin draconische maatregelen tegen migratie naar de VS werden genomen, zoals de anti-Chinese wetten aan het eind van de negentiende eeuw.

Zoom in

In de nacht van dinsdag op woensdag zijn in Los Angeles meer dan tweehonderd mensen gearresteerd voor het schenden van de avondklok. Dat heeft stadspolitie woensdag bekendgemaakt.

Karen Bass, burgemeester Los Angeles, liet dinsdagavond (lokale tijd) weten dat ze het noodzakelijk vond een avondklok in te stellen om ongeregeldheden tegen te gaan en de orde herstellen. „Iedereen die betrokken is bij geweld, plunderingen of vandalisme steunt de zaak van immigranten niet”, verklaarde ze haar keuze tegenover Amerikaanse media. Sinds vrijdag wordt in Los Angeles gedemonstreerd tegen het migratiebeleid van de regering Trump. De avondklok geldt voor onbepaalde tijd, aldus Bass.

De federale regering heeft tijdelijk zo’n zevenhonderd mariniers naar de stad gestuurd, al is het onduidelijk of zij daadwerkelijk op straat te vinden zijn. Voorlopig zouden zij nog een training volgen, gericht op het tegengaan van publieke onrust.

Hegseth stuurt mariniers

Volgens minister van Defensie Pete Hegseth zullen de mariniers worden ingezet om de orde in de stad te herstellen. Gavin Newsom, gouverneur van Californië, omschreef dit besluit in een speech als „een schaamteloze vorm van machtsmisbruik”. Volgens Newsom zal het zenden van troepen alleen maar voor meer „escalatie” en „onrust” zorgen.

Tijdens een verhoor in de Senaat trok defensieminister Hegseth zich daar weinig van aan. Hij zei dat de Mariniers en Nationale Garde ingezet kunnen worden in „elke stad waar rellen uitbreken en de politie in gevaar is”. De staat Californië probeert de inzet van de Mariniers en Nationale Garde via de rechter aan te vechten. Donderdag dient daar een zaak over.

Karen Bass heeft inmiddels samen met meer dan dertig andere burgemeesters uit Californië een oproep aan de regering gedaan om te stoppen met de immigratie-invallen, een van de eisen van de demonstranten. „Als je bouwmarkten en werkplekken overvalt, als je ouders en kinderen uit elkaar drijft en als je gepantserde caravans door onze straten laat rijden, probeer je niet iemand te beschermen – je probeert angst en paniek te zaaien”, zei ze tijdens een persconferentie.

Zoom in

„Een president die getrainde militairen onze eigen straten opstuurt is een gevaar voor de kern van onze democratie”, zei de Democratische gouverneur van Californië, Gavin Newsom, dinsdag in een toespraak. Hij vergeleek Trump met „andere gefaalde dictators” en riep inwoners van Los Angeles op om zich te verzetten: „Het is tijd om op te staan, wees niet stil, geef niet toe aan hem [Trump].” 

De confrontatie tussen Donald Trump en de progressieve staat Californië bereikte deze week een nieuwe climax. Trump stuurde afgelopen weekend de Nationale Garde ongevraagd naar Los Angeles om demonstraties uiteen te slaan. Hierbij werden door het leger traangas, flitsgranaten en rubberen kogels ingezet.

‘Autoritair regime’

In zijn toespraak zei Newsom dat Trump met opzet olie op het vuur heeft gegooid door zeker 4.100 militairen naar Californië te sturen. „Trump gebruikt het leger als een militair sleepnet dat door Los Angeles gaat. Mariniers zijn getraind voor gewapend conflicten buiten de VS en zouden nooit tegen eigen burgers mogen worden ingezet.”

Newsom waarschuwde andere Amerikaanse staten voor het autocratische karakter van Trump, die met zijn handelen de maatschappij „traumatiseert”. „Autoritaire regimes richten altijd eerst hun pijlen op hen die zich niet kunnen verdedigen. Maar daar zal Trump niet stoppen, dit gaat over heel Amerika. California is misschien de eerste, maar de rest van de VS en onze democratie is hierna aan de beurt.”

Newsom riep inwoners op om ondanks de angst en stress vredig te demonstreren en om niet toe te geven aan de wensen van Trump. „Wat hij wil is jullie onderdanigheid en stilte, geef het niet aan hem.”

De burgemeester van Los Angeles, Karen Bass, stelde dinsdagavond lokale tijd een avondklok in om de orde te herstellen. De politie van Los Angeles heeft tot dusver 25 arrestaties verricht voor het negeren van de avondklok, meldt de LA Times woensdag.

Lees ook

Lees ook dit profiel over Newsom: De gouverneur van Californië is niet zomaar een opponent van Trump

Zoom in

In een kort bericht op zijn sociale-mediaplatform X heeft Elon Musk woensdagochtend (dinsdagnacht Amerikaanse tijd) gezegd dat hij ,,spijt heeft van sommige van mijn opmerkingen over president Trump vorige week”. Volgens de techondernemer ,,gingen ze over de schreef”. Voor het eerst sinds het bondgenootschap tussen Musk en de Amerikaanse president Donald Trump afgelopen donderdag uiteenspatte, maakt een van beide kemphanen daarmee iets van excuses.

Directe aanleiding voor hun conflict was de Republikeinse begrotings- en belastingwet die momenteel door het Congres wordt behandeld en waarop Musk grote kritiek heeft. Dit politieke geschil escaleerde echter tot een op sociale media uitgevochten privéruzie, waarbij Musk onder meer steun uitsprak voor een afzettingsprocedure tegen de president en hem in verband bracht met de bekende zedendelinquent, wijlen Jeffrey Epstein.

Trump liet de afgelopen dagen doorschemeren dat hij niet zit te wachten op een verzoening met de multimiljardair. Hij dreigde wel dat Musk het niet moest wagen om nu te gaan doneren aan de Democraten. Vorig jaar gaf de Tesla-baas 290 miljoen dollar aan Trump en de Republikeinse Partij, waarmee hij uitgroeide tot topdonateur van diens verkiezingscampagne. 

Lees ook

De verbale veldslag tussen twee geboren twitteraars: saai is het niet

Hoewel de Republikeinen de miljoenen van Musk goed kunnen gebruiken in aanloop naar de Congresverkiezingen, eind 2026, heeft de ondernemer op korte termijn zakelijk meer te verliezen. Enkele van zijn bedrijven, zoals ruimtevaartbedrijf SpaceX, zijn direct afhankelijk van overheidsopdrachten, of zijn gebaat bij coulante federale toezichthouders.

Ook riepen radicale trumpisten, onder wie oud-spindoctor Steve Bannon, al op om de in Zuid-Afrika geboren Musk het land uit te zetten. Zij wezen er op dat hij ooit naar de VS kwam op een studievisum en aanvankelijk langer in het land verbleef dan toegestaan. 

De afgelopen dagen leek Musk al toenadering te zoeken tot de president. Op X besteedde hij meerdere berichten aan de onrust die in Los Angeles is uitgebroken over het strenge immigratiebeleid van de regering en ging hij mee in Trumps kritiek op de Californische gouverneur Gavin Newsom.

Zoom in

De burgemeester van Los Angeles Karen Bass heeft dinsdagavond lokale tijd een avondklok ingesteld voor het centrum van Los Angeles „om vandalisme en plunderingen te stoppen”. Dat meldt persbureau AP. De avondklok geldt van dinsdag 20.00 uur tot woensdag 06.00 uur lokale tijd. „Er is een kantelpunt bereikt”, zei Bass, nadat 23 bedrijven geplunderd waren. Bass voegde eraan toe dat de avondklok mogelijk wordt verlengd.

De maatregel volgt op achtereenvolgende dagen van protesten tegen het immigratiebeleid van president Donald Trump. De demonstranten richten zich specifiek op de federale immigratiepolitie ICE, die vrijdag een inval deed bij bedrijven in de stad in Californië. Trump zette daarop de Nationale Garde in.

Volgens de politie neemt het geweld tijdens de protesten dagelijks toe. „Na een aantal opeenvolgende dagen van toenemende onrust in de stad sinds zaterdag, zien we een zorgwekkende escalatie en onrechtmatig en gevaarlijk gedrag”, zei politiechef Jim McDonnell.

De autoriteiten hebben dinsdag 197 mensen gearresteerd. 67 van die arrestaties gebeurden bij een „onwettige blokkade” van een snelweg, aldus de politiechef.

Nationale Garde

Dinsdag werden troepen van deze garde ingezet om immigratieagenten van ICE te beschermen tijdens arrestaties in Los Angeles. Tot nu toe was hun taak beperkt tot de beveiliging van federaal eigendom.
De National Guard ondersteunt daarnaast ook met transport.

De gouverneur van Californië, Gavin Newsom, diende eerder op dinsdag een spoedverzoek in bij een federale rechtbank om het gebruik van de National Guard en het Korps Mariniers in immigratierazzia’s in Los Angeles te blokkeren. Volgens Newsom zou deze inzet de spanningen alleen maar verhogen en leiden tot maatschappelijke onrust.

Zoom in

Robert F. Kennedy junior, de Amerikaanse minister van Volksgezondheid, heeft alle leden die adviseren over vaccinaties ontslagen uit de wetenschappelijke commissie. Kennedy zal de groep van zeventien adviseurs vervangen door eigen mensen, naar eigen zeggen omdat „een schone lei” nodig is om het „publieke vertrouwen in de vaccinwetenschap te herstellen”.

Volgens de minister is het ontslag van de zeventien adviseurs, allen benoemd door de vorige president Joe Biden, ook noodzakelijk „om een belangenconflict te voorkomen”, maar hij maakt niet duidelijk op welk conflict hij doelt. Dat schrijft Kennedy in een maandag gepubliceerd opiniestuk in The Wall Street Journal.

Eerder voerde de regering-Trump al een strijd tegen universiteiten en medisch wetenschappelijke tijdschriften. Kennedy bepaalde eerder dat onderzoekers die door de overheid worden betaald niet meer mogen publiceren in bladen als The Lancet. Die tijdschriften zijn in ogen van Kennedy „corrupt”, bijvoorbeeld in hun publicaties over vaccins.

In zijn overheidsbeleid maakte Kennedy onlangs bekend geen coronavaccins meer te adviseren voor zwangere vrouwen. Dat besluit zorgde voor veel beroering in de wetenschap. Ook het besluit om de zeventien adviseurs te ontslaan, maakt veel kritiek los. Tegen persbureau AP vergelijkt een directeur van de American Public Health Association de handelswijze met een staatsgreep.

Kennedy verwierf eerder grote bekendheid als activist tegen coronavaccins. Hij verspreidde eveneens meerdere andere medische complottheorieën. Zo stelde hij onder meer dat wifi-straling tot hersenverweking leidt, Amerikaans drinkwater de oorzaak is van kanker door chemicaliën en dat antidepressiva zorgen voor schietpartijen op scholen.

Lees ook

Trump schuift medisch complotdenker Kennedy naar voren als minister van Volksgezondheid

Zoom in

Het Amerikaanse leger stuurt tijdelijk zo’n 700 mariniers naar Los Angeles, meldt persbureau Reuters maandagavond laat. De mariniers moeten volgens het U.S. Northern Command „federale gebouwen en personeel beschermen” totdat er meer militairen van de Nationale Garde aankomen in de stad.

De Amerikaanse president Trump keurde dinsdagochtend de inzet van nog eens tweeduizend extra leden van de Nationale Garde goed. Amerikaanse overheidsbronnen melden aan persbureau AP dat het een dag of twee kan duren voordat de troepen daadwerkelijk in actie komen. Hiermee komt het totale aantal gardisten dat is gemobiliseerd op meer dan 4.100.

De mariniers en de Nationale Garde kunnen geen directe wetshandhavingsactiviteiten uitvoeren, zolang de zogeheten Insurrection Act niet in werking is getreden. Een anonieme functionaris zegt tegen Reuters dat de regering van Trump voorlopig nog niet van plan is een beroep te doen op die wet. Maar de komst van de mariniers is hoe dan ook een nieuwe escalatie van de toch al uiterst gespannen situatie in Los Angeles.

Lees ook deze analyse

Trump zoekt met sturen van Nationale Garde naar Californië weer de confrontatie met de machtige en progressieve staat

Er waren maandag opnieuw honderden demonstranten bij het detentiecentrum voor immigranten in het centrum van de stad en op een andere plek waar immigranten worden vastgehouden.

Gouverneur Gavin Newsom van de staat Californië kondigde maandag aan Trump aan te klagen vanwege de inzet van de Nationale Garde. Volgens hem is dat onwettig en zorgt dat alleen maar voor „het verder opstoken” van de gemoederen.

Trump: arrestatie Newsom zou ‘geweldig’ zijn

Donald Trump reageerde maandag op zijn beurt instemmend op de suggestie dat Newsom gearresteerd zou moeten worden. „Ik zou het doen als ik Tom was”, zei hij verwijzend naar de ‘grenstsaar’ Tom Homan die eerder al dreigde Newsom te arresteren als hij het werk van de immigratiedienst zou belemmeren. „Gavin houdt van de publiciteit, maar ik denk dat het iets geweldigs zou zijn”, zei Trump.

Er zijn inmiddels ook protesten tegen het uitzetbeleid van Trump aangekondigd in andere grote steden als Atlanta, Boston, Chicago, New York en San Francisco.

Zoom in

In dit blog houdt NRC de laatste ontwikkelingen in de Amerikaanse politiek bij. Dit zijn de belangrijkste gebeurtenissen van de afgelopen week:

• Veel onrust in Los Angeles, waar sinds vrijdag wordt gedemonstreerd tegen het migratiebeleid van de Amerikaanse regering. De woede richt zich er in het bijzonder op de federale immigratiepolitie ICE, die vrijdag een inval deed bij bedrijven in de stad. Auto’s werden in brand gestoken, en de oproerpolitie gebruikte traangas, flitsgranaten en rubberen kogels. Inmiddels zijn zo’n 150 mensen gearresteerd.
• Trump stuurde zondag ongevraagd de Nationale Garde naar de stad in Californië. „Een onnodige escalatie”, aldus de burgemeester van de stad. Gavin Newsom, de gouverneur van Californië, kondigde maandag aan Trump hierom voor de rechter te slepen. De Nationale Garde staat onder het gezag van de gouverneur. Door deze eenheid ongevraagd in te zetten heeft Trump volgens Newsom „illegaal” gehandeld.
• Kilmar Abrego Garcia, de Salvadoraan die de regering-Trump halverwege maart onterecht uitzette, is terug in de Verenigde Staten. Hij werd op 12 maart opgepakt door de Amerikaanse immigratiedienst. Garcia werd er zonder bewijs van verdacht lid te zijn van de Salvadoraanse bende MS-13. Nu is Abrego Garcia vrij plotseling teruggekeerd, met een nieuwe verdenking op zijn naam: hij moet voorkomen voor het smokkelen van ongedocumenteerde migranten. Als hij veroordeeld wordt, kan hij alsnog gedeporteerd worden naar El Salvador of een ander land.
• De Verenigde Staten hebben vier rechters van het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag op een sanctielijst geplaatst. Reden hiervoor, zo verklaart minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio, zijn de onderzoeken die lopen naar het Amerikaanse leger en de arrestatiebevelen die het Strafhof november 2024 uitvaardigde tegen onder andere de Israëlische premier Benjamin Netanyahu.
• De Amerikaanse president Donald Trump en techondernemer en voormalig overheidsadviseur Elon Musk hebben flink ruzie gemaakt de afgelopen dagen. Oorsprong van het conflict ligt in Trumps begrotingswet, waar Musk het niet mee eens is.

Lees hier het vorige blog terug.