Ook kat met obesitas heeft recht op dierwaardig leven
Consumenten maken zich soms terecht druk over het leven van een koe en een varken op de boerderij. Maar wat te denken van een verwaarloosd konijn of een kat met obesitas thuis? Een nieuw lectoraat in Leeuwarden streeft naar een dierwaardig bestaan voor álle dieren.
Mensen kopen soms in een opwelling een huisdier en ontdekken pas later dat zo’n beest aandacht en zorg nodig heeft. Berucht is de run op honden tijdens de coronapandemie, toen mensen thuis gezelschap zochten of graag een ommetje maakten.
Nu lijkt een hond niet op een koe, laat staan op een weidevogel. Dat zijn dieren uit drie verschillende categorieën: respectievelijk gezelschapsdieren, productiedieren en ”natuurdieren” (wild). Maar ze hebben naar de huidige maatschappelijke maatstaven allemaal recht op een leven waarin ze zo veel mogelijk hun natuurlijke gedrag kunnen vertonen en zich prettig voelen.
De Raad voor Dieraangelegenheden (RDA), een adviesorgaan van de regering, heeft enkele jaren geleden aan de hand van zes principes uitgewerkt wat een dierwaardig bestaan betekent. Dat heeft inmiddels geleid tot wetgeving. Uiterlijk in 2040 moet de veehouderij aan de criteria van dierwaardigheid voldoen. De agrarische sector, de overheid, de Dierenbescherming en marktpartijen hebben in een convenant afspraken gemaakt over hoe ze daar naartoe gaan werken.
Routekaart
„Wij pleiten voor een routekaart voor álle diergroepen”, zei Wiepk Voskamp-Harkema dinsdag tijdens een symposium aan Hogeschool Van Hall Larenstein in Leeuwarden. Het symposium markeerde de start van het nieuwe lectoraat dier en omgeving, dat door middel van onderzoek aan zo’n routekaart wil bijdragen. Voskamp is benoemd tot lector.
In de uitnodiging voor het symposium schetste ze alvast enkele hete hangijzers. Wat is het perspectief van honden en konijnen uit de winkel? Hoe beschermen we weidevogels (en vee) tegen roofdieren? Hoe gaan we om met de enorme aantallen ganzen die tegenwoordig in Nederland verblijven?
Volgens Voskamp begint haar lectoraat „niet bij nul”. De opleiding in Leeuwarden heeft al ruime ervaring met onderwijs en onderzoek in de veehouderij en op het gebied van dierenwelzijn. Dat lijken soms twee gescheiden werelden, maar eigenlijk hebben ze veel raakvlakken, zegt Voskamp desgevraagd. „We hebben studies die zich richten op de veehouderij en studies die vooral kijken naar het gedrag van dieren. Ze trekken studenten met verschillende idealen. Ik zie het als mijn verantwoordelijkheid om de dialoog tussen die twee groepen te faciliteren, ze met elkaar in gesprek te brengen. Liever debat dan polarisatie.”
Val kabinet
Kirsten Floris, senior beleidsmedewerker dierenwelzijn bij het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN), schetste het politieke proces om te komen tot een dierwaardige veehouderij in 2040. Het is de bedoeling dat uiterlijk op 1 juli dit jaar een algemene maatregel van bestuur (amvb) aan het parlement wordt voorgelegd. Of de val van het kabinet-Schoof vertraging gaat opleveren, kon zij niet zeggen.
„Het is heel bijzonder om te werken aan een grote wetswijziging die vijftien jaar vooruit kijkt”, zei Floris. De komende amvb richt zich om te beginnen op varkens, pluimvee, melkvee en kalveren. Er moet worden vastgelegd welke ”gedragsbehoeften” de dieren hebben, hoe daar in houderijsystemen aan tegemoet kan worden gekomen en welke ingrepen niet meer zijn toegestaan.
Floris: „Heel veel weten we nog niet. Bijvoorbeeld hoe maatregelen zich vertalen op het boerenbedrijf, of wat ze precies doen met het dier. Daarover zijn we in gesprek met wetenschappers. Een bijkomend probleem is de stikstofcrisis. We kunnen niet van een veehouder vragen om zijn stal te verbouwen als hij daar geen vergunning voor kan krijgen.”
