Direct naar artikelinhoud
Facebook en Instagram

Palestijnse berichten verdwijnen op Facebook en Instagram, zeggen werknemers en toezichtsraad

Een journalist in de Gazastrook. Palestijnse (nieuws)accounts hebben last van censuur op Instagram en Facebook.Beeld AFP

Instagram en Facebook censureren Palestijnse accounts en berichten. Dat zeiden gebruikers en Human Rights Watch al een tijdje, nu bevestigen werknemers en de raad van toezicht dat. Meta blijft ontkennen.

De Palestijnse journalist Ahmed Shihab-Eldin verloor in oktober en november vijf keer de toegang tot zijn Instagram-account. Voor zijn miljoen volgers bericht hij over de laatste ontwikkelingen in Gaza. De ene dag werd hij geblokkeerd, dan kreeg hij toch weer toegang, tot hij door een volgende post weer geblokkeerd werd.

Ook Westoever-correspondent Leila Warah en de accounts Let’s talk Palestine en het Palestijnse Quds nieuws werden op Instagram door hetzelfde lot getroffen. De reden: ze zouden herhaaldelijk valse informatie posten of de richtlijnen van het platform schenden.

Veel Palestijnse accounts zeggen last te hebben van censuur. Niet iedereen wordt geblokkeerd, bij sommigen zien andere gebruikers hun berichten of profielen niet meer: een zogenoemde shadowban, verbanning naar de schaduw. “De censuur omtrent Palestina op Instagram en Facebook is systematisch en wereldwijd”, schreef Human Rights Watch in december.

In een gesprek met Nieuwsuur bevestigt de onafhankelijke toezichtsraad van Meta nu dat het bedrijf censureert. “We hebben gezien hoe Meta berichten lager plaatst zodat het bereik ervan afneemt”, zegt Nighat Dad, lid van de raad. “Meta heeft er geen duidelijk beleid over, en transparantie ontbreekt volledig. Daardoor weten gebruikers niet waar ze aan toe zijn.”

Ook werknemers van Meta kaarten het probleem aan. Dat deden ze in december al, in een interne brief. Met die brief werd niets gedaan, dus maakten ze hem deze week openbaar. Ze verwijten het bedrijf censuur rond Palestina, voor gebruikers, maar ook voor werknemers zelf. “Het bedrijf doet niks, na bewijs van jarenlange onderdrukking van Palestijnse stemmen”, schrijven zij.

Werknemers nemen ontslag

Verschillende werknemers dienden vanwege de censuur al hun ontslag in. Zo schrijft een technisch teamleider, Amal Lozi Bouchibiti, op Linkedin: “Ik ben vertrokken omdat de missie en waarden van Meta alleen selectief worden toegepast. Interne berichten rondom Palestina, zoals het ophalen van geld voor slachtoffers of vragen over ‘technische fouten’ die alleen Palestijnen treffen, worden verwijderd.”

Die censuur bestond al voor 7 oktober, schrijft de organisatie, de dag dat Hamas-strijders Israël binnenvielen. Zoals in mei 2021, toen de Israëlische autoriteiten Palestijnse huizen in Oost-Jeruzalem wilden innemen. Het plan zorgde voor grote protesten en geweld, maar berichten op sociale media werden niet verspreid. Meta heeft destijds excuses aangeboden en beterschap beloofd. Dat is niet gebeurd en na 7 oktober is de censuur groter dan ooit tevoren, zegt Human Rights Watch.

‘We onderdrukken niet een bepaalde stem’

Meta zelf ontkent de censuur over de Palestijnse kwestie. Het bedrijf heeft niet gereageerd op de kritiek van de werknemers en de toezichtsraad. Na het onderzoek van Human Rights Watch in december reageerde Meta dat het beleid “ontworpen is om iedereen een stem te geven en tegelijkertijd onze platforms veilig te houden”.

Meta stelde tegenover Euronews dat de beschuldigingen geen rekening houden met het uitvoeren van beleid rond een snel veranderend, gepolariseerd en heftig conflict. Het bedrijf zou daardoor extra veel berichten gerapporteerd krijgen. “We geven toe dat er fouten worden gemaakt die frustrerend zijn voor mensen, maar de aanname dat we opzettelijk en systematisch een bepaalde stem onderdrukken is fout.”

De toezichtsraad ziet wel degelijk manieren voor Meta om te verbeteren. Zo stellen zij dat de lijst met gevaarlijke personen en organisaties die Meta hanteert problematisch is. Als iemand een persoon of organisatie van die lijst noemt in zijn bericht, dan verwijdert Meta die automatisch. De lijst is niet openbaar en de geautomatiseerde moderatie is slecht in het herkennen van neutrale berichten over die personen, zegt Dad. Zo kan een Palestijnse journalist geen nieuwsberichten over Hamas plaatsen zonder te vrezen voor maatregelen van Meta.

Lees ook:

Facebook en Instagram moeten stoppen met persoonlijke reclames

Meta, het bedrijf achter Facebook en Instagram, moet binnen twee weken zijn advertentiebeleid veranderen. Op de persoon gerichte reclame is in strijd met de Europese privacyregels.