Hoe Geuzenveld in verzet kwam tegen betaald parkeren (en tegenstanders nu soms ook voordelen zien)

Een van de onvoorziene effecten van de invoering van het betaald parkeren in Geuzenveld was dat Marjo Mittelmeijer, indertijd net 70 jaar, namens een groep boze wijkbewoners op het schild werd gehesen als woordvoerder van wat om extra indruk te maken meteen maar de Themagroep Mobiliteit Geuzenveld was gedoopt. Dat betekende ook dat zij op 1 juli 2021 de gang naar de Stopera moest maken om te kunnen inspreken tijdens de commissievergadering waar de parkeerbelastingverordening 2021 op de agenda stond.

Dat deed ze met verve. In de drie minuten die haar waren toegemeten, somde Mittelmeijer nog eens alle bezwaren op tegen de komst van de parkeerautomaat. Ze wees op de verschraling van het openbaar vervoer in de buurt en benadrukte dat in grote delen van Geuzenveld in elk geval overdag geen problemen worden ervaren met het vinden van een parkeerplaats. Ze vroeg aandacht voor de vele senioren die nog nooit op een deelscooter hadden gezeten en ook niet van plan waren gebruik te maken van dit voorgestelde alternatief voor de auto.

Gouden dorpje

Een week later schaarde een grote meerderheid van de gemeenteraad zich achter de invoering van het betaald parkeren. “Ik voelde in de commissie dat het besluit eigenlijk al was genomen,” zegt Mittelmeijer terugblikkend. “Ik moet eerlijk zeggen: ik spreek ook buurtbewoners die er blij mee zijn of zich erbij hebben neergelegd. Waar ik nog steeds grote moeite mee heb, is de rol van de gemeente. Dit was ooit ons gouden dorpje. We hebben de boel langzaam maar zeker zien verslonzen en waar komt de gemeente mee? Met betaald parkeren.”

Met haar verzet tegen de parkeerautomaat staat Mittelmeijer in een lange Amsterdamse traditie. Dat verzet was er in de jaren zestig, toen de eerste parkeermeters een plek kregen in het centrum van de stad, en dat is er nog steeds nu het betaald parkeren in de komende jaren ook in de laatste delen van de stad wordt doorgevoerd. Elke uitbreiding, elke verhoging van de tarieven: elke verandering kan rekenen op een stroom van bezwaarschriften, zienswijzen en handtekeningen op digitale petities.

Eerlijk is eerlijk: het zijn doorgaans de tegenstanders die van zich laten horen. In het geval van Geuzenveld kreeg de gemeente ruim achthonderd zienswijzen van wijkbewoners binnen. Daarvan was de helft mordicus tegen het voorstel, maar de andere helft was óf voor óf wilde een aanpassing van de plannen. De bal was in 2019 aan het rollen gebracht door het dagelijks bestuur van stadsdeel Nieuw-West, dat bij het college van burgemeester en wethouders had aangedrongen op maatregelen tegen de parkeerproblemen in enkele buurten.

Omstreden plannen

Dat er twee jaar later een parkeerplan terugkwam voor heel Geuzenveld en een deel van Slotermeer, bracht het bestuur in Nieuw-West in een lastig parket. Dat gold zeker voor dagelijks bestuurder Erik Bobeldijk die tien jaar eerder als eenvoudig soldaat van de SP nog actie had gevoerd tegen de invoering van het betaald parkeren in Slotervaart. Nu moest hij namens het college de boer op om de omstreden plannen te verdedigen. “Ik was daar niet heel happig op,” zegt Bobeldijk, tegenwoordig raadslid. “De regie lag duidelijk op de Stopera.”

Maar: bestuurder ben je ook in de stromende regen en Bobeldijk ging de wijken in. “We hebben een aantal bijeenkomsten gedaan in buurthuizen. De aanpak moest wel worden aangepast. We hadden net bedacht dat de klassieke bewonersavonden in een zaaltje hun tijd hadden gehad en gingen bij voorkeur aan tafels het gesprek aan met de inwoners. Met betaald parkeren werkte dat niet. Als mensen boos zijn, is zo’n tafelgesprek niet de goede setting. De eerste avond verzamelde zich meteen een tamelijk grote groep mensen om mij heen.”

Nieuwe specifieke problemen

Ondanks alle emoties verliepen de bijeenkomsten ‘best netjes’, herinnert Bobeldijk zich. Dat wil overigens niet zeggen dat de wijkbewoners fluitend naar huis gingen. “Het ingewikkelde van een generieke oplossing is dat er in elke straat wel een nieuw specifiek probleem ontstaat. Er zijn wijkbewoners die hun garage hebben verbouwd of een andere bestemming hebben gegeven. Of ze hebben de auto wel in de garage of de oprit staan en moeten voortaan parkeergeld betalen als ze met de auto naar de dokter of de bakker gaan.”

Terwijl de dagelijks bestuurder loyaal zijn taak uitvoerde, werden in de stadsdeelcommissie de messen geslepen. De commissie koos de kant van de inwoners en adviseerde negatief over het parkeerplan met twaalf stemmen tegen en vier stemmen voor. Bobeldijk had daar, ook als bestuurder, alle begrip voor. “Het gaat om stedelijk beleid, maar de gekozen commissieleden worden op straat toch gezien als brenger van het slechte nieuws. Dat gold ook voor onze ambtenaren. Je krijgt een hoop over je heen.”

Geldklopperij

De praktijk in Geuzenveld leert ook dat, wanneer het lastige besluit eenmaal is genomen, de heet opgediende soep ook weer afkoelt. Naast alle nadelen blijken er ook voordelen te zijn. Zelfs Marjo Mittelmeijer erkent dat bij voorbeeld de problematiek van het grote aantal bedrijfswagens die in de avonduren in sommige stukken van Geuzenveld werden geparkeerd om ’s ochtends weer te worden opgehaald, tot het verleden behoort. Maar, ze is nog steeds boos, voegt ze er meteen aan toe. “Laten we eerlijk zijn: het blijft gewoon geldklopperij.”

Bobeldijk heeft tegenwoordig als raadslid de verkeersportefeuille onder zijn hoede en wil daar ook nog wel iets over kwijt. “De hoeveelheid tijd en energie die in het onderwerp betaald parkeren gaan zitten, is enorm, zeker als je het afzet tegen een onderwerp als verkeersveiligheid. Jaarlijks vinden in de stad bijna vijfduizend ongevallen plaats en vallen er vijftien doden in het verkeer. Het verbaast me weleens hoe weinig aandacht daaraan wordt geschonken. Dat zou wat mij betreft wel iets meer in balans mogen zijn.”