Na het geweld richt de woede zich op politie, betogers én het universiteitsbestuur
Materiële schade, gewonde betogers en agenten. Amsterdam kreeg de afgelopen dagen te maken met fikse betogingen tegen het aanhoudende geweld in Gaza. Over en weer klinken nu scherpe verwijten.
Na een week vol ongeregeldheden rondom pro-Palestijnse protesten bij de Universiteit van Amsterdam en later ook bij de Universiteit Utrecht wordt de balans van de schade opgemaakt.
Die van de vernielingen, onder meer aan de bezette UvA-panden, waarvan een deel van de inventaris op straat ligt. Maar ook die van de schade bij agenten en de demonstranten zelf. Om de bezetting te beëindigen, schuwde de politie geen geweld. Nadat betogers woensdagavond meermaals waren gewaarschuwd te vertrekken, werden ze met wapenstokken en honden bijeengedreven. Er vielen gewonden. Een verslaggever van Trouw zag hoe een activist haar bewustzijn verloor, nadat ze was afgevoerd door de politie naar een plek buiten de hekken.
Gooien met ammoniak
Maar ook door de betogers werd geweld gebruikt. Er werd gegooid met stenen en vuurwerk, een agent werd in zijn gezicht gespuugd en een ander kreeg ammoniak in zijn ogen. Er werden woensdagavond en in de nacht in totaal 36 actievoerders aangehouden; vijf agenten raakten gewond. Hoeveel betogers verwondingen opliepen, is niet bekend.
Mensenrechtenorganisatie Amnesty International was ter plaatse om de situatie te beoordelen en bewijs te verzamelen. De organisatie dringt aan op een onderzoek naar het optreden van de lokale overheid en politie bij de demonstraties rondom de UvA van de afgelopen week.
Waarnemers van Amnesty zagen dat de politie woensdag op een aantal cruciale momenten kansen op de-escalatie onbenut liet. Er werd volgens hen geen onderscheid gemaakt tussen de vreedzame demonstranten en de groep die geweld gebruikte. Tegelijkertijd zagen zij ook dat een deel van de demonstranten geweld gebruikte tegen de politie. ‘Onacceptabel’, aldus Amnesty International.
Niet alleen studenten
Twee studentenorganisaties zijn in Amsterdam de motor achter de protesten, die maandag begonnen met de bezetting van de campus van de UvA op Roeterseiland. Studenten voor Rechtvaardigheid in Palestina is de Nederlandse tak van de organisatie Students for Justice in Palestine, die ook in Amerika campusbezettingen organiseert. Een tweede studentenorganisatie achter het protest, AUFreePalestine, die afgelopen najaar werd opgericht, sloot zich ook aan. Maandagavond voegde zich daarbij nog een groep van zo’n 150 medewerkers van de universiteit.
Duidelijk is dat de betogers die zich woensdag in het centrum van de hoofdstad verzamelden niet alleen studenten waren. Ook doorgewinterde activisten van bijvoorbeeld Extinction Rebellion vonden hun weg naar de campus. Er liep een verscheidenheid aan mensen, van wie velen hun gezichten verborgen onder een capuchon, achter een mondkapje of Palestijnse sjaal. Enkel de woede over het voortdurende geweld in Gaza leek hen te verenigen. Waar de organisatoren van de bezetting meermaals opriepen geen geweld te gebruiken, is duidelijk dat een deel van de aanwezigen geweld wel als legitiem middel zag.
Veel kritiek
De vraag is of de boodschap van de betogingen nog overeind staat na een week van ongeregeldheden. Er klinkt veel kritiek, onder anderen van premier Mark Rutte die stelt dat de demonstraties over grenzen heen gaan. Vanwege de vernielingen, het geweld tegen de politie. Op een politiebusje werd een hakenkruis geklad.
Aan de andere kant krijgen de studenten nu wel aandacht. Zij dringen er al langer bij hun universiteit op aan om banden met Israël te verbreken. Maar volgens de studenten werd daar tot nu toe niet naar geluisterd.
Medewerkers van de UvA kondigen aan maandag opnieuw bij elkaar te komen. In een open brief verwijten zij het bestuur van de universiteit drie opeenvolgende dagen extreem politiegeweld te hebben toegestaan tegen de eigen medewerkers en studenten. Maandag willen ze kijken hoe ze het recht kunnen herstellen om geweldloos te demonstreren. En herhalen ze hun eis aan de universiteit om alle banden met Israëlische instellingen die mensenrechten schenden te verbreken.
Lees ook:
Studenten, docenten en sympathisanten: wie zijn de UvA-demonstranten?
Naast studenten en docenten trekken de pro-Palestijnse demonstraties bij de Universiteit van Amsterdam ook andere betogers aan. Wie zijn de demonstranten?
Onder luid geraas verdwijnt de barricade in de gracht, terwijl de demonstranten worden afgevoerd
Opnieuw grijpt de politie hard in bij een bezetting van de Universiteit van Amsterdam. Demonstranten kregen klappen met de wapenstok en werden met geweld afgevoerd. In totaal werden 36 mensen opgepakt.