Studentenprotesten Gaza-Israël

Actievoerders vertrokken, demonstratie in Amsterdam voorbij

In dit blog houdt NRC het nieuws bij rondom de protestacties op universiteiten tegen de banden met Israël.

Dit blog is gesloten

We sluiten dit blog over de studentenprotesten nu af. Lees verder in ons nieuwe blog.

Drie aanhoudingen bij pro-Palestijnse demonstratie in Amsterdam

Bij de pro-Palestijnse demonstratie in Amsterdam zijn donderdagavond drie mensen opgepakt. Dat meldt een woordvoerder van de Amsterdamse politie aan persbureau ANP. Ze zijn opgepakt vanwege belediging en opruiing.

De politie meldt in een bericht op X dat de rust op het Spui, waar de demonstratie eindigde, inmiddels is wedergekeerd. Daarvoor heeft de mobiele eenheid enkele charges uitgevoerd, onder meer toen betogers een bus van de ME probeerden tegen te houden.

De politie zegt nog wel „zichtbaar aanwezig” te blijven in de stad om te kunnen reageren op eventuele ongeregeldheden.

Een paar duizend betogers liepen een mars door de stad. Foto Roger Cremers

Actievoerders vertrokken, demonstratie in Amsterdam voorbij

De demonstratie op het Spui is donderdag rond 22.15 uur voorbij. Dat melden Het Parool en AT5. Op beelden van de stadszender is te zien dat een persoon wordt aangehouden.

Een woordvoerder van de organisatie zegt tegen AT5 dat de betogers is gevraagd om naar huis te gaan, omdat het om een „vreedzame demonstratie” ging. „We willen graag dat onze demonstraties vreedzaam blijven. (…) We zoeken geen escalatie.” De betoging is geëindigd met twee minuten stilte voor de slachtoffers in Gaza.

ME grijpt in bij demonstratie in Amsterdam, charges uitgevoerd

De mobiele eenheid (ME) heeft donderdagavond ingegrepen bij de pro-Palestijnse demonstratie in Amsterdam. Op beelden van de Amsterdamse stadszender AT5 is te zien dat de ME flinke klappen uitdeelt aan betogers op het Spui.

De politie zegt in een bericht op X dat de sfeer op het Spui „onrustig” was. Inzet van de politie was „noodzakelijk om de orde te herstellen”. De betogers begonnen de avond op Roeterseiland en zijn vervolgens in een mars door de stad heen gelopen. Ze eindigden bij het Maagdenhuis op het Spui, waar het bestuurlijk centrum van de Universiteit van Amsterdam (UvA) zit. Daar gingen de paar duizend betogers zitten.

De ME greep in, omdat de situatie volgens de politie op het Spui ‘onrustig’ was. Foto Ramon van Flymen/ANP

Paar duizend betogers verlaten Roeterseiland en lopen mars richting centrum

Een paar duizend pro-Palestijnse betogers hebben zich inmiddels aangesloten bij de demonstratie in Amsterdam donderdagavond. Zij hebben Roeterseiland van de Universiteit van Amsterdam (UvA) verlaten en trekken in een mars richting het centrum van Amsterdam. Dat melden Het Parool en persbureau ANP.

Het is niet bekend waar de betogers heen gaan. Bij de demonstratie, die zich onder andere richt tegen het optreden van de politie bij de studentenprotesten de afgelopen dagen, zijn vele agenten en de Mobiele Eenheid aanwezig. De politie zegt in een bericht op X dat de ME aanwezig is om „escalatie te voorkomen”. De groep is rond 19.45 uur begonnen aan een mars vanaf de Roetersstraat.

Ook in Utrecht wordt gedemonstreerd: daarbij zijn zo’n tweehonderd mensen aanwezig. Zij zijn op het Domplein aangekomen na een mars en houden daar een sit-in.

Halsema verdedigt politieoptreden tegen pro-Palestijnse demonstranten

De Amsterdamse burgemeester Femke Halsema staat achter het optreden van de politie bij de pro-Palestijnse demonstraties van de afgelopen dagen. Ze vindt niet dat er te hard is opgetreden, zegt ze donderdagavond in NPO Radio 1-programma Dit is de Dag. „Er is geweld gebruikt na talloze waarschuwingen om te vertrekken.”

Na de demonstraties klonk uit verschillende hoeken kritiek op geweld dat door politieagenten en de mobiele eenheid werd ingezet tegen demonstranten. Ook was er beperktere kritiek op geweld dat actievoerders gebruikten tegen agenten. Begrip voor kritiek op het politieoptreden heeft Halsema niet. „Ik denk dat het juist is geweest”, zei Halsema. „Gisteren ging het om mensen die binnengedrongen waren in een gebouw, daar gruwelijke vernielingen hebben aangericht, die kunstwerken van het dak hebben gesmeten om hun barricades te versterken, die stenen uit de straat hadden gehaald. Dat is geen demonstratie meer en dan mag de politie op een gegeven moment optreden.” Ze sluit niet uit dat „in een individueel geval” buitensporig is opgetreden, maar benadrukt dat het besluit om politiegeweld in te zetten altijd een weloverwogen beslissing is.

Deze donderdagmiddag heeft Halsema overleg gevoerd met de Universiteit van Amsterdam, waar de protesten plaatsvonden. Ze hoopt vooral dat er een gesprek op gang kan komen tussen studenten en het universiteitsbestuur. Halsema benadrukt dat protesteren een grondrecht is en heeft zelf vroeger deelgenomen aan demonstraties, maar zegt dat bij bezettingen „een grens wordt overschreden”. Donderdagavond verzamelden duizenden demonstranten zich op de Roeterseilandcampus, waarna ze richting andere delen van Amsterdam vertrokken.

Burgemeester Femke Halsema kwam maandag kijken bij het pro-Palestijnse protest bij de campus van de Universiteit van Amsterdam op het Roeterseiland. Foto Eva Plevier/ANP

Landelijke studentenvakbond solidair met demonstranten: ‘Studenten worden geslagen in plaats van gehoord’

De Landelijke Studentenvakbond (LSVb) is solidair met de pro-Palestijnse protesten die de afgelopen dagen in Amsterdam plaatsvonden. Dat meldt de vakbond donderdag in een verklaring. Studenten en sympathisanten eisen dat de Universiteit van Amsterdam alle banden met Israëlische academische instellingen vrijgeeft en verbreekt.

De LSVb is niet te spreken over het feit dat tijdens onderhandelingen woensdag tussen de protestgroep en het college van de bestuur van de UvA laatstgenoemde partij de politie belde om de demonstranten te laten verwijderen. „Er is geen sprake van onderhandelingen op gelijke voet”, zo verklaart LSVb-voorzitter Elisa Weehuizen. „Dat is dé hele reden dat de acties zijn gestart. Studenten worden geslagen in plaats van gehoord.”

De LSVb wil dat de studenteninspraak op orde komt en roept ook op tot het stoppen van politiegeweld tegen studenten. Afgelopen dinsdag veroordeelde de vakbond ook al het „buitenproportionele geweld” van de mobiele eenheid tegen de demonstranten.

Opnieuw demonstraties: honderden mensen aanwezig bij Roeterseilandcampus

Bij de Roeterseilandcampus van de Universiteit van Amsterdam (UvA) zijn donderdagavond opnieuw enkele honderden demonstranten samengekomen. Ook de politie is in groten getale aanwezig, meldt persbureau ANP. De actievoerders willen dat de universiteit alle banden met Israëlische organisaties verbreekt.

De pro-Palestijnse actiegroep Amsterdam Student Encampment riep donderdagmiddag via Instagram op om te demonstreren tegen het besluit van de universiteit „om geweld te gebruiken tegen de eigen studenten”. De demonstranten roepen volgens ANP leuzen als „Free Palestine” en „The people united will never be defeated”.

In Utrecht is ook opgeroepen tot een nieuwe demonstratie. Utrecht Student Encampment vraagt mensen naar het Janskerkhof te komen om vandaar naar het Domplein te lopen. Ook de Utrechtse groep verwijst in de aankondiging naar het geweld dat de politie heeft gebruikt om de demonstratie op te breken.

Bij de Roeterseilandcampus zijn opnieuw honderden pro-Palestijnse demonstranten samengekomen. Foto Ramon van Flymen/ANP

College van bestuur UvA en Amsterdamse driehoek vinden dat activisten ‘grenzen over zijn gegaan’

Demonstraties moeten mogelijk zijn in een stad als Amsterdam, maar activisten zijn de afgelopen dagen „grenzen over gegaan”. Dat stellen het college van bestuur van de Universiteit van Amsterdam (UvA) en de Amsterdamse driehoek (burgemeester, politiechef en hoofdofficier van justitie) donderdag na een overleg. Het vernielen van „gebouwen, meubilair en kunstwerken” vinden zij onacceptabel.

De driehoek en het college zeggen te zijn geschrokken van het geweld tegen de politie. „De spanning in de stad als gevolg van de oorlog in Gaza zal naar alle waarschijnlijkheid nog voortduren.” De komende tijd zullen het college en de driehoek „zich inspannen voor het herstel van rust en orde in de stad”. Ook willen ze dialoog op de universiteit bevorderen.

Bij de protestacties zijn woensdagavond en de daaropvolgende nacht vijf agenten gewond geraakt. 31 van de 36 opgepakte demonstranten zitten donderdag nog vast, zegt een woordvoerder van het Openbaar Ministerie tegen persbureau ANP. Enkele arrestanten zullen worden voorgeleid en blijven dus langer in voorarrest. Hoeveel mensen precies worden voorgeleid, is afhankelijk waarvan ze worden verdacht.

Pro-Palestijnse demonstranten bezetten woensdag een gebouw van de UvA op het Binnengasthuisterrein in Amsterdam. Foto Ramon van Flymen/ANP

Amnesty wil onderzoek naar politieoptreden betoging, ook Iran reageert op UvA-demonstratie

Mensenrechtenorganisatie Amnesty International pleit voor een onderzoek naar het optreden van de politie tijdens de pro-Palestijnse betoging in Amsterdam. Amnesty-waarnemers waren aanwezig bij de actie rond de Universiteit van Amsterdam en zagen ook dat „een deel van de demonstranten geweld gebruikte tegen de politie”. In een donderdag vrijgegeven verklaring noemt Amnesty dat „onacceptabel”.

Daarnaast merkt de mensenrechtenorganisatie op dat de politie „kansen op de-escalatie niet heeft benut”. Amnesty bekritiseert het optreden van de handhavers omdat zij „onvoldoende” onderscheid maakten „tussen vreedzame demonstranten en de groep die geweld gebruikte”. „De incidenten van gisteren mogen geen aanleiding zijn om demonstraties repressief te benaderen.”

Ook vanuit Iran, staatsvijand van Israël, is kritisch gereageerd op het Nederlandse politiehandelen. Het Iraanse staatspersbureau Irna publiceerde donderdagochtend een video met de begeleidende tekst dat op de beelden te zien is „hoe gewelddadig de Nederlandse politie omgaat met pro-Palestijnse studenten”.

Woensdagavond en -nacht arresteerde de politie 36 betogers op verdenking van opruiing, openlijke geweldpleging en vernieling. Bij de acties raakten vijf agenten gewond, onder wie één doordat hij ammoniak in zijn ogen kreeg. In het gebied rond de betoging werd veel schade aangericht: onder meer de straatstenen zijn eruit getrokken en de muren zijn beklad met leuzen.

Donderdagmiddag spreekt de politie met justitie, de burgemeester en het bestuur van de UvA. Vrijdagmiddag volgt een spoeddebat in de Amsterdamse gemeenteraad over de betogingen van deze week. Mensenrechtenorganisatie Amnesty zegt uit te kijken naar de reactie van de gemeente na het debat.

36 arrestaties in Amsterdam, 5 agenten gewond geraakt

Bij de pro-Palestijnse demonstratie in Amsterdam zijn 36 mensen gearresteerd en zeker tot donderdagochtend vastgehouden. De politie verdenkt hen van vernieling, opruiing en openlijke geweldpleging. Het is aan justitie om te bepalen of de groep strafrechtelijk wordt vervolgd. Dat heeft Frank Paauw, korpschef van de Amsterdamse politie, donderdagochtend bekendgemaakt op Radio 1.

Volgens Paauw zijn ook vijf agenten gewond geraakt bij de protestacties van woensdag op donderdag. „Eentje heeft ammoniak in zijn ogen gehad. Voor de rest zijn het lichte verwondingen”, aldus Paauw. De korpschef beschreef het ammoniakgebruik als ‘straatterreur’. De schadepost ligt volgens Paauw zeker boven de 100.000 euro. Hij gaf verder aan dat de politie, OM en burgemeester Femke Halsema donderdagmiddag in gesprek gaan met het bestuur van de Universiteit van Amsterdam.

Donderdagmiddag overlegt de politie met de UvA. Foto Wouter de Wilde

Premier Rutte spreekt zich uit over studentenprotesten Amsterdam

Demissionair premier Mark Rutte (VVD) heeft voor het eerst gereageerd op de pro-Palestijnse studentenprotesten op de Universiteit van Amsterdam (UvA). Volgens Rutte gaan de acties „duidelijk over grenzen heen”. „Demonstreren mag. Altijd. Maar geweld tegen politie en vernielingen aanrichten mag nooit”, schrijft hij donderdag in een bericht op X.

Rutte kondigde ook aan in gesprek te gaan met organisaties over het toenemende antisemitisme in Nederland. „Steeds vaker en met steeds hardere woorden wordt het geweld in Gaza in de schoenen geschoven van Joodse Nederlanders. Onterecht! Het is een vorm van antisemitisme die we luid en duidelijk moeten blijven bestrijden. Niet zwijgen, niet wegkijken. Maandag spreek ik daarover verder in het Catshuis met tal van maatschappelijke organisaties.”

Acties
De afgelopen nacht waren pro-Palestijnse betogingen in Utrecht en Amsterdam. De betogers, veelal studenten, eisen dat hun universiteiten de banden met Israël verbreekt. In Amsterdam zijn sinds woensdag 36 demonstranten opgepakt op verdenking van geweldpleging, mishandeling, opruiing en vernieling. Bij het ontruimen van de binnenstad zijn vijf agenten gewond geraakt.

Het Binnengasthuisterrein van de UvA, de plek waar de betogers zich hadden verschanst, werd eerder op de dag ontruimd door de politie en de mobiele eenheid. De politie sleepte de actievoerders van de locatie weg. Honderden betogers verplaatsten zich naar het nabijgelegen Rokin. Delen van het universiteitsterrein zijn veranderd in een ravage: zo zijn veel straatstenen verwijderd en leuzen op de muren geklad. Ook binnen in de universiteit is de schade groot.

Naast Amsterdam kwamen betogers ook in Utrecht in actie voor de Palestijnse zaak. Daar hielden ze de universiteitsbibliotheek bezet. Het ging om honderden betogers. Ze zijn rond 01.00 uur ‘s nachts vertrokken van de betogingslocatie, maar kondigden aan donderdag opnieuw actie te voeren. De politie verplaatste zo’n veertig demonstranten die zelf weigerden te vertrekken. Volgens de politie zijn er geen aanhoudingen verricht.

Rutte veroordeelde het geweld tegen de politie. Foto Ramon van Flymen/ANP

Welkom in dit blog

In dit blog doet NRC verslag van de verschillende pro-Palestijnse studentenprotesten. Woensdag vonden betogingen plaats in Utrecht en Amsterdam. Naar verwachting zullen die deze donderdag verdergaan.