plusartikels
Misbruik in de kerk
Daders van misbruik op kieslijst voor priesterraad van aartsbisschop Terlinden: “Ik ben er ziek van”
Aartsbisschop Luc Terlinden. — © Hatim Kaghat/belga
Op de kieslijst van de priesterraad, het orgaan dat aartsbisschop Luc Terlinden adviseert, staan verschillende bij de kerk bekende daders van seksueel misbruik. “Hoe vaak kun je slachtoffers door een hel laten gaan?”
“Hoe kan dit? Een week geleden keek aartsbisschop Terlinden mij recht in de ogen aan. Hij verontschuldigde zich en ondertekende mee mijn dading (het contract waarin de financiële vergoeding voor het misbruik wordt vastgelegd, red.). En nu zou diezelfde man voor wie hij zich verontschuldigde, hem mogen adviseren als hij verkozen wordt in de priesterraad? Waarom heb ik hun dan mijn verhaal toevertrouwd?”, zegt Carla Gilis (57).
De priester die Gilis misbruikte van haar elfde tot haar dertiende staat op de kieslijst voor de priesterraad. Elk bisdom heeft zo’n adviesorgaan, voorgezeten door de verantwoordelijke bisschop.
De priesterraad staat de bisschop bij met advies over de meest uiteenlopende onderwerpen: van specifieke problemen in het bisdom tot uitdagingen voor priesters. Ook thema’s als ‘jongeren binnen de katholieke kerk’ komen aan bod. Als een kerk gelaïciseerd wordt en een andere bestemming krijgt, is zo’n consultatie met de priesterraad zelfs verplicht.
In het aartsbisdom Mechelen-Brussel vinden verkiezingen plaats voor de Nederlandstalige priesterraad. Volgens priester Rik Devillé, de oprichter van de werkgroep mensenrechten in de kerk, staan er drie bekende daders op de lijst voor de categorie 75-plus. Wie verkozen wordt, zal drie jaar lang deel uitmaken van de negenkoppige raad.
“Een schande”
“Ik kon het niet geloven toen de kieslijst in mijn brievenbus viel: drie daders die verschillende minderjarige slachtoffers hebben misbruikt. Een van hen is voor het gerecht gebracht, voor de twee anderen werd minstens een dading afgesloten. De laatste dading was amper een week geleden. Een schande”, zegt Devillé.
De Standaard kon de identiteit van die laatste dader verifiëren, van de twee anderen kon dat door het korte tijdsbestek niet. De laatste dading waarover Devillé spreekt, is die van Carla Gilis, die in de op een na zwaarste categorie van misbruik werd ingeschaald. Zij getuigde eerder in deze krant over haar zoektocht naar erkenning, die begon na de Canvas-reeks Godvergeten. De reeks gaf haar na veertig jaar de moed om naar het opvangpunt voor misbruik binnen de kerk te gaan.
Gilis kreeg eind januari een mail dat haar dader “geen pastorale taken meer mag uitvoeren”. “Liever had ik daar een officieel bewijs van gekregen”, vertelde ze toen aan De Standaard. Gilis is trouwens niet het enige bij de kerk bekende slachtoffer van die dader. Dat blijkt uit correspondentie van het opvangpunt voor misbruik in de kerk die De Standaard kon inkijken. Dat hij nu toch op een lijst kan staan, gaat er bij Gilis niet in. “Ik ben er echt ziek van.”
Administratieve fout
“Als deze informatie klopt, dan is dat een ernstige, structurele fout”, reageert Geert De Kerpel, woordvoerder van aartsbisschop Luc Terlinden, die niet kan bevestigen of er daders op de lijst staan. “Alle priesters van het bisdom staan in principe op die lijst”, zegt De Kerpel, die benadrukt dat de gegevens van daders en dadingen niet voor iedereen binnen de kerkelijke administratie zichtbaar zijn. Volgens hem zou Terlinden, die de begeleidende brief bij de kieslijsten tekende, de lijsten “niet zelf hebben nagekeken”.
Het mag volgens Devillé geen excuus zijn: “Meer dan twee keer in die raad zetelen mag niet. De namen van priesters bij wie dat het geval is, zijn wél doorstreept. Maar namen van daders van misbruik kunnen niet geschrapt worden? Onzin.”
“Zo iemand zou gewoon niet op een verkiesbare lijst mogen staan”, zegt ook kerkjurist Rik Torfs. “Als de persoon in kwestie zichzelf er niet laat afhalen, dan komt die taak de kerkelijke overheid toe.”
Halverwege mei moeten de kieslijsten teruggestuurd worden, dan pas zal duidelijk zijn wie de verkozenen zijn. Als iemand verkozen zou worden die inderdaad bekend is als dader van misbruik, zal aartsbisschop Terlinden zijn aanstelling weigeren, aldus De Kerpel.
“Welke boodschap geef je aan slachtoffers door zo iemand überhaupt op zo’n lijst te zetten”, zegt Ben Segers (Vooruit), die maandag op de plenaire vergadering in de Kamer de vraag opwierp of er inderdaad bekende daders op de lijst stonden die in april werd uitgestuurd. “Elke kritische reflex bij de kerk lijkt te ontbreken. Hoe vaak kun je slachtoffers door de hel laten gaan?”, zegt Segers.
