BP wil zijn aandeelhouders tevreden houden, ook als dat ten koste gaat van ‘groene’ plannen

Murray Auchincloss, de baas van BP, had dinsdag een duidelijke boodschap voor zijn aandeelhouders. Financieel mocht het afgelopen kwartaal voor het Britse olie- en gasbedrijf dan iets minder lekker zijn geweest dan de afgelopen tijd – de hoge energieprijzen van eerder zijn inmiddels weer wat gedaald – maar de belegger zou daar niet al te veel van gaan merken.

Ondanks een lager dan verwachte winst (2,7 miljard versus 2,9 miljard dollar) verklaarde Auchincloss gestaag door te zullen gaan met het op grote schaal inkopen van eigen aandelen. Ook al kost dat BP handenvol geld. De komende drie maanden koopt BP voor 1,75 miljard dollar aan eigen aandelen in. Beleggers worden doorgaans blij van zulke acties, omdat eventuele winsten in latere kwartalen dan over minder aandeelhouders hoeven te worden verdeeld – en zij dus meer krijgen per aandeel.

Aan het dividend over de afgelopen periode wordt in principe ook niet gemorreld, aldus Auchincloss. Dat blijft even hoog als het kwartaal daarvoor. Auchincloss kondigde ten slotte een nieuwe bezuinigingsronde aan die beleggers het vertrouwen moet geven dat hij zijn beloftes ook echt gaat waarmaken. De komende tweeënhalf jaar wil de BP-topman voor 2 miljard dollar aan kosten besparen. Hoe dat precies moet gaan gebeuren, zei hij er niet in detail bij.

Dat Auchincloss zijn beleggers koste wat kost tevreden wil houden, heeft een duidelijke reden – en het is een fenomeen dat je ook ziet bij andere Europese oliebedrijven, zoals het eveneens Britse Shell en het Franse Total. Ten opzichte van hun Amerikaanse concurrenten Exxon en Chevron presteren zij een stuk minder op de beurs. Hun koers-winstverhouding is fors lager dan die van de Amerikaanse concerns, wat in feite betekent dat beleggers de Amerikaanse bedrijven veel aantrekkelijkere beleggingen vinden.

BP, Shell en Total zien dit als een risico: als hun beurskoers te lang achterblijft ten opzichte van die van hun Amerikaanse concurrenten, lopen ze het risico overgenomen te worden, zeggen ze.

En dus moet de kloof zo snel mogelijk gedicht, onder andere door cadeautjes uit te delen aan hun beleggers. Ook Shell en Total zeiden bij de bekendmaking van hun cijfers afgelopen dagen door te gaan met aandelen inkopen. Auchincloss van BP zei zelf tegen persbureau Bloomberg: „Wij worden sterk ondergewaardeerd vergeleken met sommige van onze Amerikaanse collega’s. Zolang die kloof bestaat, moeten we doorgaan met aandelen terugkopen.”

Lees ook 1 ton CO2 opslaan, 2 ton mogen uitstoten: de controversiële ‘Canada-kwestie’ van Shell

Strategie onder de loep

Met cadeautjes uitdelen alleen zijn de Europese ‘olies’ er echter niet. Ze hebben de afgelopen tijd ook hun strategie onder de loep genomen en nieuwe accenten gelegd om de winstgevendheid te verhogen. Want wie meer winst maakt, kan ook meer geld uitkeren aan beleggers.

De verklaring die de Europese oliebedrijven zelf mede aanvoeren voor hun achterblijvende beurskoersen, is dat zij de afgelopen jaren sterker dan hun Amerikaanse concurrenten hebben ingezet op vergroening van hun activiteiten. Dat is nu ineens een financieel nadeel geworden. De laatste tijd is met hernieuwbare energie minder geld te verdienen dan met olie en gas (onder andere door de gestegen energieprijzen).

De Amerikaanse oliebedrijven, die minder publieke en politieke druk zouden ervaren om te verduurzamen, zouden juist wel vol op ‘fossiel’ inzetten, en daarom rendabeler zijn.

BP, dat zichzelf eerder de groenste van de Europese oliebedrijven noemde, kondigde mede om die reden vorig jaar aan dat het een doelstelling om de olieproductie tot 2030 met 40 procent te verminderen, afzwakte tot nog ‘maar’ 25 procent. Shell liet een soortgelijk maar minder vergaand oliedoel vorig jaar eveneens los (al was dat volgens Shell omdat het bedrijf de doelstelling voortijdig al zou hebben gehaald).

En tijdens het recente hoger beroep in de rechtszaak die Milieudefensie had aangespannen tegen Shell, omdat het bedrijf niet snel genoeg zou vergroenen, bleek dat Shells olieproductie komende jaren naar verwachting stabiel blijft. De productie van gas gaat zelfs stijgen.

Milieubewegingen mag die trend een doorn in het oog zijn, de oliebedrijven zelf lijken het steeds moeilijker te vinden om niet ‘pragmatisch’ te zijn. De energiecrisis van twee jaar geleden heeft de kaarten opnieuw geschud, zeggen zij, en betaalbaarheid en leveringszekerheid van energie staan nu ineens bovenaan de agenda van velen, van huishoudens en bedrijven tot politici. Die betaalbaarheid en zekerheid moeten wel van voortgaande olie- en gaswinning komen, aldus de oliebedrijven, want hernieuwbare energiebronnen zijn er nu simpelweg nog niet genoeg.

Verder afzwakken

Mogelijk volgen er nog meer verschuivingen. De Britse zakenkrant Financial Times meldde deze week dat verschillende grote aandeelhouders verwachtten dat BP zijn vergroeningsplannen nog verder gaat afzwakken.

Een van die (anonieme) aandeelhouders zei: „Murray [Auchincloss] zegt naar buiten toe dat er geen verandering is, maar achter de schermen is hij veel pragmatischer, rendementsgerichter en nuchterder. We zouden allemaal graag zien dat ze meer gaan werken aan duurzame energie, maar vanuit het perspectief van de aandeelhouders is er geen rendement.”

Auchincloss zei eerder niet van plan te zijn de vergroeningsplannen verder af te zwakken. Maar de druk is groot (al zijn er ook groepjes aandeelhouders die juist willen dat BP meer vergroent). De beleggers van BP reageerden in ieder geval dinsdag niet bijster enthousiast op nieuwe cijfers en de aankondigingen. De beurskoers stond einde middag bijna 2 procent lager.

Lees ook Feestend BP vecht om beleggers