Israël neemt grensovergang Rafah in; ‘doodsteek’ voor Gaza, vrezen Palestijnse autoriteiten

De Israëlische regering ging maandag akkoord met de beperkte militaire operatie nadat Hamas onverwacht had ingestemd met een voorstel voor een staakt-het-vuren en vrijlating van gijzelaars. Volgens Tel Aviv voldoet het voorstel echter niet aan de Israëlische eisen. De operatie in Rafah was volgens de regering nodig ‘om militaire druk op Hamas te zetten’.

In de ochtend waren pantserwagens met uitzonderlijk grote Israëlische vlaggen te zien bij de grensovergang, rijdend langs de grens met Egypte. Tanks positioneerden zich bij de gebouwen. De grensovergang bij Rafah is als enige in het zuiden nog niet in Israëlische handen. In de nacht was voortdurend geweervuur te horen. Met de militaire actie wil het leger ook nieuwe mortier- en raketaanvallen voorkomen die vanuit dit gebied plaatsvinden op Israëlische plaatsen vlak over de grens met Gaza.

Maar Hamas beschuldigde Israël ervan met de operatie erop uit te zijn om het overleg over een wapenstilstand te dwarsbomen. Ook Egypte, dat samen met Qatar al maanden bemiddelt tussen beide strijdende partijen, liet zich in soortgelijke bewoordingen uit.

Aan het militaire machtsvertoon van Israël ging een raketaanval vooraf van Hamas. Daarbij werden zondag vlak bij de grensovergang bij Kerem Shalom vier militairen gedood bij een Israëlische militaire post. Radicaal-rechtse coalitiepartners van premier Netanyahu eisten daarop opnieuw dat Rafah moest worden ingenomen. Ondanks de Israëlische operatie dinsdag slaagden Palestijnse strijders er opnieuw in vanuit Rafah Kerem Shalom te beschieten met mortieren. Er vielen dit keer geen slachtoffers.

‘Terroristische acties’

De nieuwe Palestijnse beschieting kwam nadat het Israëlische leger had verklaard dat het overnemen van de grensovergang nodig was ‘omdat die werd gebruikt voor terroristische acties’. Het oostelijk deel van de stad was ’s nachts het doelwit van zware Israëlische luchtaanvallen. Volgens de Palestijnse autoriteiten vielen hierbij twintig doden. Het Israëlische leger zei dat er ‘gerichte aanvallen’ werden uitgevoerd op doelwitten van Hamas.

De Israëliërs lieten dinsdag, net als een dag eerder, pamfletten over oostelijke wijken van Rafah verspreiden waarin de bewoners werd opgeroepen te vertrekken. Zo’n honderdduizend Palestijnen moeten naar een ‘humanitaire zone’ gaan, 20 kilometer verderop, bij onder andere de stad Khan Younis. Hier zijn tentenkampen opgericht. De Israëlische oproep werd gezien als een voorbode van de grondaanval op Rafah, mochten de onderhandelingen met Hamas definitief mislukken.

Hulpverlening

Hulporganisaties en de VN vrezen dat de Israëlische overname van de grensovergang de hulpverlening aan de 2,3 miljoen bewoners van Gaza verder zal beperken. De VN zei dinsdag dat medewerkers de toegang werd geweigerd bij de grensovergang.

Gaza is voor het grootste deel van de benzinetoevoer afhankelijk van deze grensovergang. De Palestijnse grensautoriteiten noemden de Israëlische overname een ‘doodsteek’ voor de bevolking van Gaza. Via de grensovergang worden ook zieke bewoners en gewonden naar Egypte overgebracht.

Ook via de grensovergang bij Kerem Shalom kan volgens de VN geen voedsel, benzine en andere hulpgoederen Gaza worden binnengebracht. ‘De twee belangrijkste verkeersaders om hulp Gaza in te krijgen, zijn momenteel dichtgeknepen’, aldus een VN-woordvoerder. Volgens hem is er nog maar voor een dag benzine in Gaza. Als dit opraakt, zal de hulpverlening volgens de VN ernstig in gevaar komen.