Boeddhistische bosmonnik blijkt schoolvoorbeeld van de verwende westerling

Wanneer je naar het satirische programma Plakshot van Roel Maalderink hebt gekeken is het lastig om de rest van de tv-avond nog serieus te nemen. Het Kamerlid die ‘per ongeluk’ een persfotograaf de papieren in zijn hand laat fotograferen? Hahaha, daar trapt toch niemand meer in? Beoogde coalitiegenoten die streven naar het „strengste toelatingsregime voor asiel ooit” terwijl ze weten dat de hardheid van het beleid geen invloed heeft op het aantal asielaanvragen? Hahaha, zo cynisch zijn politici alleen in tv-series.

In de nieuwe reeks van Plakshot (NPO3) zitten traditionele sketches over bijvoorbeeld nieuwsmijders en plastisch chirurgie voor baby’s. Maar Maalderinks forte blijft toch het straatinterview. Hierin neemt hij de vox pop op de hak, de merkwaardige gewoonte van journalisten om willekeurige mensen op straat naar hun mening over wereldproblemen te vragen. In de ene reeks hoeft hij slechts steeds weer „Ajax slecht?” te vragen om de voorbijgangers aan de praat te krijgen. In een andere verwerkt hij vox popjes over het Songfestival ter plekke in nietszeggende grafieken.

In het sterkste item hekelt Maalderink niet alleen televisieconventies maar ook een echte misstand: Hoe politici en journalisten zich vooraf alvast opwonden over mogelijke ongeregeldheden bij de Dodenherdenking die uiteindelijk niet zouden plaatsvinden. Dus vraagt hij daags na de plechtigheid aan voorbijgangers op de Dam: „Is het hypothetisch gezien niet een schande wat hier zou zijn gebeurd wat niet is gebeurd maar wel had kunnen gebeuren wat dan heel erg was geweest als het wel was gebeurd?” Het antwoord doet er al niet meer toe. De mens lult graag mee.

Hiv-onderzoeker

Ook de boeddhistische bosmonnik Bhante zou een typetje in Plakshot kunnen zijn. Voor de documentaire The Monk zoekt het Deense duo Mira Jargil en Christian Sønderby Jepsen hem op in de bergen van Sri Lanka. In een vorig leven was de monnik de succesrijke arts en hiv-onderzoeker Jan Erik Hansen. Maar hij liet alles los om in het Oosten naar de staat van nibbana te streven – het einde van het lijden.

De tweedelige documentaire wordt uitgezonden in de rubriek De Boeddhistische Blik, bedoeld voor de boeddhistische gemeenschap in Nederland. Maar ik betwijfel of die met deze film bediend wordt. Die schetst namelijk een karikaturaal beeld van het boeddhisme. Bhante is het schoolvoorbeeld van de verwende westerling die de leer bot naar zijn hand zet, meestal als een vorm van zelftherapie. Welke stroming van het boeddhisme hij aanhangt blijft bijvoorbeeld vaag. Hij is druk met zijn YouTubekanaal. Voor iemand die streeft naar zelfloosheid is hij nogal met zichzelf bezig.

Bhante is erg geagiteerd voor een monnik. Rode draad door de eerste aflevering is dat Bhante zich steeds met de documentaire bemoeit. Loslaten ho maar. Hij vindt het vervelend dat Jargil en Jepsen meer willen weten over zijn verleden. Hoe is hij ertoe gekomen om bosmonnik te worden? Bhante wil het alleen over het hier en nu hebben. „Persoonlijkheid is een illusie.”

Lastige vragen over zijn zoon die hij in de steek liet, wil hij niet beantwoorden. De samenwerking met de documentairemakers loopt spaak. Ze gooien hun opnames in een la. Maar vier jaar later nemen ze de camera toch weer ter hand wanneer Bhante plots sterft. Nu kunnen ze alsnog de documentaire over diens verleden maken, precies dat wat hij niet wilde. Maar ja, Bhante’s ziel is inmiddels verhuisd naar een oosterse tentrups of zo, dus die kan niet meer protesteren.