Plots doof bij hersenvaatschade

Plotseling gehoorverlies bij zestigplussers kan wijzen op bloedvatproblemen in de hersenen. Dat constateren Nederlandse onderzoekers in een studie die op 1 mei in het wetenschappelijke tijdschrift Scientific reports verscheen. Bij jongere mensen met acute gehoorproblemen zien ze geen verband met vaatziekte.

Bij plotselinge doofheid verslechtert het gehoor binnen een paar seconden tot minuten sterk, meestal aan één zijde. Het waargenomen geluid kan ineens doffer of vervormd klinken, of zelfs helemaal niet meer worden waargenomen. Het komt voor bij mensen van alle leeftijden. Acuut gehoorverlies treft in Nederland ieder jaar pakweg 1 op de 12.500 mensen, ongeveer 1500 mensen per jaar.

De oorzaken van acuut gehoorverlies zijn divers: het kan komen door hoofdletsel of een tumor, door een infectie, een auto-immuunziekte, of door bepaalde medicijnen. Vaak is de oorzaak echter niet duidelijk. De huidige behandeling bestaat dan uit ontstekingsremmende corticosteroïden, vanuit het vermoeden dat dan een virusinfectie de boosdoener is. Maar die behandeling is slechts bij 30 tot 50 procent van de patiënten effectief.

Hersenbloeding

Sinds enkele jaren opperen wetenschappers ook vaatschade als mogelijke oorzaak van acuut gehoorverlies, maar tot nu toe waren studies daarnaar gebaseerd op gegevens van verzekeraars. Die zijn vaak medisch onvolledig en minder betrouwbaar.

In de nieuwe studie speurden onderzoekers van Gelre ziekenhuizen in Apeldoorn, het Radboudumc in Nijmegen en het LUMC in Leiden in de elektronische patiëntendossiers van 2011 tot 2021 van 84 huisartsenpraktijken. Daarin vonden ze 480 volwassenen met acuut gehoorverlies. Hun gegevens en lotgevallen vergeleken ze met die van 1911 patiënten die dat niet hadden – voor elke patiënt met gehoorverlies waren er vier controles die overeenkwamen wat betreft geslacht, leeftijd en de huisartsenpraktijk. Ze brachten in kaart wie van de patiënten er binnen vijf jaar een herseninfarct of hersenbloeding kreeg, of een TIA (transient ischaemic attack) – een tijdelijke verstopping van een bloedvat in de hersenen.

Wanneer alle volwassenen samen werden genomen, zagen de onderzoekers geen duidelijk verschil in het risico op een beroerte of TIA tussen de mensen die acute gehoorproblemen hadden gekregen en de andere patiënten. Maar bij mensen van zestig jaar en ouder nam dat risico sterk toe. Boven die leeftijd was het risico op een beroerte voor mensen met plotseling gehoorverlies ineens 4,84 keer hoger dan in de controlegroep.

Plotselinge doofheid kan dus mogelijk gezien worden als een aanwijzing voor vaatschade, concluderen de onderzoekers. „Mogelijk wordt die doofheid veroorzaakt door een TIA”, zegt Tjard Schermer, een van de auteurs van de studie en epidemioloog in het Radboudumc. „Je ziet dat ook bij een vorm van tijdelijke, acute blindheid aan één oog, amaurosis fugax.”

Hoog cholesterol

Het is nog te vroeg om de behandeling aan te passen en iedere zestigplusser met acuut gehoorverlies bloedverdunners te geven. „We zien nu dat er een verband is. In vervolgonderzoek bekijken we bij patiënten met acuut gehoorverlies en bij controles in meerdere ziekenhuizen of op MRI-beelden de vaatschade is terug te zien”, zegt Schermer. „Maar op basis van de bevindingen is het wel aan te bevelen om goed naar het risicoprofiel voor hart- en vaatziekten te kijken als een oudere patiënt zich meldt met acuut gehoorverlies. Als de patiënt bijvoorbeeld ook rookt, of een hoog cholesterol of hoge bloeddruk heeft, kan het zinvol zijn om bloedverdunners te geven.”

Lees ook Wie beter hoort wordt niet dement – is het zo simpel?