Meer dan 30.000 mensen krijgen jaarlijks tien of meer verkeersboetes en dat heeft geen consequenties
Jaarlijks krijgen zo’n 31.000 verkeersgebruikers meer dan tien verkeersboetes. Hoewel het procentueel gezien maar een klein deel van het aantal bestuurders betreft, zijn deze recidivisten een groot gevaar op de weg.
Bijna iedereen rijdt wel eens, al dan niet per ongeluk, te hard of parkeert op een plek waar dat achteraf toch niet de bedoeling bleek. Er zijn ook mensen die daar een sport van lijken te maken, blijkt uit cijfers die radiozender BNR via een Woo-verzoek opvroeg bij het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB). Jaarlijks valt er bij ongeveer 31.000 mensen tien keer of vaker een brief van het CJIB op de mat. Een klein aantal van 286 mensen maakte het in 2023 helemaal bont: zij verzamelden meer dan vijftig verkeersboetes in een jaar. Het zijn kleine aantallen, in totaal heeft Nederland ongeveer 12 miljoen rijbewijsbezitters.
Boetes stapelen
Iets meer dan driekwart van de boetes die de groep bij elkaar sprokkelde, waren voor snelheidsovertredingen. Fout parkeren of door rood rijden kwam aanzienlijk minder vaak voor. Wie wordt geflitst voor bijvoorbeeld te hard rijden, wordt administratief beboet volgens de ‘Wet Mulder’. Deze in 1992 in werking getreden wet werd bedacht om het Openbaar Ministerie te ontlasten. Lichte verkeersovertredingen worden daardoor zonder tussenkomst van een rechter afgedaan met een boete van het CJIB.
Nadeel is alleen dat alle boetes los van elkaar worden gezien, en mensen dus boete op boete kunnen stapelen. Strikt genomen wordt namelijk niet gekeken naar welke bestuurders de fout in gaan, maar welke kentekens. “Het is eigenlijk niet goed vast te stellen wie er achter het stuur heeft gezeten. Momenteel evalueert het Wetenschappelijk Onderzoek- en Datacentrum de Wet Mulder. Daarbij wordt ook gekeken of er beter opgetreden kan worden tegen recidivisten”, reageert een woordvoerder
Niet geheel verrassend veroorzaken mensen die veel boetes sparen ook meer gevaar op de weg. Het Instituut voor Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid deed hier in 2011 onderzoek naar. “Vanaf negen boetes of meer zie je dat de kentekens vaker betrokken zijn bij ongevallen. Dat loopt exponentieel op. Kentekens die in een jaar elf keer op de bon worden geslingerd, hebben een veertig keer hogere kans om bij een ongeval betrokken te zijn dan mensen die geen boetes pakken”, zegt een woordvoerder.
Inkomensafhankelijke boetes
Vaak op de bon gaan kan daarnaast behoorlijk in de papieren lopen. Rijd je bijvoorbeeld 10 kilometer per uur te hard op de snelweg, dan kost dit 79 euro, exclusief 9 euro administratiekosten. Rijden onder invloed met een promillage van 1,16 of hoger is het duurst: 650 euro, exclusief de administratiekosten.
Voor sommige mensen zijn deze bedragen verwaarloosbaar. Ze bereiken hun bestemming het liefst sneller en nemen een bon daarbij op de koop toe. Inkomensafhankelijke boetes zouden daartegen een uitkomst bieden. Onder meer in Finland bestaat dit systeem al: wie meer verdient, moet meer betalen bij het overtreden van verkeersregels.
Toenmalig minister Stef Blok van justitie liet de mogelijkheden om dit in te voeren hiervan in 2015 al eens onderzoeken, maar liep ook tegen het probleem aan dat de bestuurders formeel onbekend zijn. Daarnaast bestonden er vanuit verschillende partijen principiële bezwaren tegen inkomensafhankelijke boetes.
Lees ook:
Yesilgöz blijft bij verhoging verkeersboetes om haar eigen begroting sluitend te krijgen
Ondanks alle kritiek op haar besluit zet minister Dilan Yesilgöz (VVD) de forse verhoging van verkeersboetes gewoon door. Zo maakt ze de begroting van haar departement sluitend.