Direct naar artikelinhoud
Extreem weer

Na extreme regenval is de schade in Brazilië niet te overzien, zo groot

Mensen worden met roeibootjes in veiligheid gebracht, in de straten van Porto Alegre.Beeld ANP / EPA

Overstromingen als gevolg van extreem weer eisten in het zuiden van Brazilië de afgelopen week zeker 83 levens.

Wijdverbreide overstromingen in het zuiden van Brazilië hebben de afgelopen dagen aan 83 mensen het leven gekost. Daarnaast zijn er meer dan honderd mensen vermist, maakten de autoriteiten maandag bekend. Verwacht wordt dat het dodental nog ‘substantieel’ zal oplopen.

De overstromingen zijn veroorzaakt door extreme regenval in het gebied, de deelstaat Rio Grande do Sul, in het zuidelijkste puntje van Brazilië. Ook grote delen van hoofdstad Porto Alegre staan onder water. Op beelden uit het rampgebied is te zien hoe vrijwilligers met ladders in bootjes door de straten van de stad varen om gestrande bewoners, gevlucht naar de daken van hun huizen, in veiligheid te brengen.

Behalve de provinciehoofdstad met anderhalf miljoen inwoners zijn er nog honderden steden getroffen door de hele provincie door de hevige regenval, die rivieren en meren uit hun oevers heeft doen treden. Door de grote hoeveelheid water is donderdag een grote stuwdam deels gebarsten, wat de wateroverlast in omringende steden alleen maar erger maakte. Bruggen zijn meegesleurd, wegen zijn aan stukken gescheurd door aardverschuivingen en modderstromen. Ook melden Braziliaanse media plunderingen in door het slechte weer totaal geisoleerde steden.

Wegen afgesloten

Al dagenlang vliegen reddingswerkers met helikopters af en aan om plukjes mensen van de daken van hun huizen te halen. Meer dan 120.000 mensen hebben intussen hun woningen moeten verlaten, meer dan 800.000 mensen zitten zonder schoon drinkwater. Tientallen wegen zijn afgesloten. De elektriciteit, internet- en telefoonverbindingen zijn in grote delen van het gebied uitgevallen.

Een luchtfoto van het overstroomde Porto Alegre, genomen op zondag 5 mei .Beeld AFP

De werkelijke schade is voorlopig niet te overzien, zo groot. De overstromingen zijn, in de woorden van president Lula die het rampgebied zondag bezocht, de grootste die het land ooit heeft gezien. “Nooit eerder is er in zulk kort tijdsbestek op één plek zoveel regen gevallen”, zei hij op een persconferentie.

Dat wordt onderschreven door de Braziliaanse geologische dienst: deze overstromingen zijn ernstiger dan de overstroming van 1941, een ramp die gold als de grootste watersnood in het zuiden van Brazilië. In sommige steden stond het water nooit hoger, sinds ze dit 150 jaar geleden zijn gaan bijhouden. Het waterpeil van de rivier Guaíba stond ook nooit zo hoog als afgelopen zondag. Op sommige plekken in het gebied viel in minder dan een week tijd 300 millimeter regen, een hoeveelheid die in Nederland gemiddeld in drie maanden tijd neerkomt.

‘Marshallplan nodig’

Eduardo Leite, gouverneur van de staat, omschreef de overstroming als “de ergste klimaatramp die onze staat ooit is overkomen”. Hij sprak van een ‘oorlogsscenario’ en zei dat ‘er een soort Marshallplan’ nodig is om het gebied te herbouwen. President Lula, die per helikopter over het getroffen Porto Alegre vloog, zei na afloop tegen journalisten dat we “niet langer achter dit soort rampen moeten aanrennen. We moeten kunnen inschatten wat er mis kan gaan en moeten aan het werk.” Hij verklaarde dat hij zijn klimaatminister Marina Silva om een rampenpreventieplan heeft gevraagd.

Overstromingen in Canoas, ten noorden van Porto Alegre.Beeld AFP

De staat Rio Grande do Sul bevindt zich op een kantelpunt tussen het tropische- en het poolklimaat; reden waarom het gebied sowieso al te duchten heeft van zeer droge periodes afgewisseld met zeer hevige regenval. Maar, zo stellen wetenschappers, dit effect wordt door de gevolgen van door mensen veroorzaakte klimaatverandering verergerd - met de hevige overstromingen in het zuiden van Brazilië als gevolg. Afgelopen herfst werd het gebied al getroffen door extreme regenval en een cycloon waarbij zo’n vijftig mensen omkwamen, juist na twee jaar aan extreme hitte en bovengemiddelde droogte in het gebied.

De regenval is inmiddels aan het afnemen, maar verwacht wordt dat het nog dagen zal duren voor het water begint te zakken.

Lees ook:

In Brazilië kunnen ze een eitje op het asfalt bakken

Brazilië wordt getroffen door extreme hitte, terwijl de zomer nog niet eens is begonnen. El Niño en klimaatverandering zijn de oorzaken.