Direct naar artikelinhoud
OpinieWetgeving

Waarom doet NSC zo moeilijk over trans personen en meeroudergezinnen?

Een deelnemer aan de TransPride Walk in Amsterdam.Beeld ANP

Wetten over meerouderschap en trans personen zijn minder ingewikkeld dan de partij van Omtzigt doet voorkomen, schrijft organisatie-adviseur Mark Ouendag.

Onlangs werd duidelijk dat Nieuw Sociaal Contract (NSC) een van de partijen is die een wetswijziging blokkeert om meerouderschap ook juridisch mogelijk te maken. De Kamerfractie liet weten het ‘niet ingewikkelder te willen maken dan het al is’. Maar wat is hier nu precies ingewikkeld? Het enige dat mij ingewikkeld lijkt, is dat je als niet-registreerde ouder bij elk formeel moment geconfronteerd wordt met het gevoel toch net iets minder ouder te zijn van je kind dan de ouders die wel geregistreerd zijn.

Vorige week kwam daar ook de aanpassing van de transgenderwet bij die NSC van tafel wil vegen. Deze wetswijziging is nou net bedoeld om de voorwaarden voor het aanpassen van iemands geslachtsaanduiding in het paspoort minder ingewikkeld te maken.

Onbuigzaam

Natuurlijk mag elke partij per voorstel argumenten wegen, maar deze twee situaties roepen bij mij de vraag op wat voor NSC precies de definitie is van ingewikkeld. Het lijkt erop dat men, als het gaat over seksuele- en genderdiversiteit, ingewikkeld vooral definieert als afwijkend van de norm, als anders. Daarbij toont de partij zich niet erg buigzaam bij het aanpassen van procedures en regelingen om ook bepaalde groepen die niet in de norm passen er te kunnen laten zijn.

Toegegeven, het omgaan met verschillen, of dat nu in belangen, persoonskenmerken of werkstijlen zit, vinden wij als mensen lastig. In elke samenleving, organisatie, familie of vriendengroep geldt een, vaak stevige, sociale norm die bepaalt welk gedrag en welke kenmerken binnen die groep geaccepteerd zijn en welke niet. Zo’n norm sluit nu eenmaal per definitie ook mensen uit die meer van zichzelf moeten aanpassen of weglaten om erin te kunnen passen.

De reactie van NSC lijkt op wat ik in mijn werk als organisatieadviseur in veel (publieke) organisaties zie gebeuren bij het omgaan met verschillen. Men probeert het ongemak dat die verschillen oplevert weg te organiseren in één structuur, methode of set van gedragsregels over hoe we met elkaar willen omgaan. Immers, als het op papier goed geregeld is, dan hebben we altijd iets om op terug te vallen en komen we er wel uit, zo is de redenering.

Erover praten

Dat laatste blijkt in de praktijk nogal tegen te vallen. Omgaan met verschillen brengt nu eenmaal spanning met zich mee, en die laat zich niet vangen in procedures en afspraken. De manier om met die spanning om te gaan is erover praten en verschillen laten bestaan, in plaats van ze proberen weg te organiseren. Anders gezegd: het gaat erom de beweging te maken van of-of naar en-en. Ik stel in organisaties dan vaak de vraag: wat als we allemaal onszelf kunnen zijn? Wat hebben we dan te regelen? Welke spanning hebben we te verdragen? En welke gesprekken moeten we voeren?

Vaak blijkt dan snel dat het meer kunnen ‘zijn’ van de een helemaal niet ten koste gaat van het kunnen zijn van de ander. Het wordt voor ‘reguliere’ tweeoudergezinnen echt niet ingewikkelder als meeroudergezinnen er ook mogen zijn. En het is voor de groep die in de gendernorm valt ook echt geen verlies als trans personen gemakkelijker hun geslachtsregistratie kunnen aanpassen.

Kortom, door verschillen te eren, samen te werken aan een context waarin ieder er evenveel mag zijn en de spanning die dat meebrengt te verdragen, wordt het Nieuwe Sociale Contract in veel organisaties al vormgegeven. Wat NSC nu laat zien, is meer het Oude Procedurele Contract nieuw leven inblazen.

Een partij die haar bestaansrecht ontleent aan een partijleider die aan de kant werd gezet omdat zijn ideeën niet binnen de norm pasten, zou beter moeten weten.

Omgaan met verschillen brengt spanningen met zich mee

Mark Ouendag is organisatieadviseur en woont in Utrecht

Lees ook:

Vereniging van kinderpsychiaters heeft zorgen over transgender behandeling voor minderjarigen

De Europese vereniging voor kinder- en jeugdpsychiatrie (Escap) waarschuwt voor het onzorgvuldig voorschrijven van puberteitsremmers en cross-sekse hormonen aan jongeren. “We willen ze niet in een richting duwen.”

Christenen horen trans personen júíst te accepteren

Naast de CU en NSC heeft ook het Vaticaan zich uitgesproken tegen geslachtsverandering. Christenen horen trans personen hun waardigheid niet af te nemen, vindt Mariecke van den Berg, hoogleraar feminisme en christendom.