Live oorlog in Oekraïne: Vrachtschip zinkt op Zwarte Zee, bemanningsleden vermist
Live
Vrachtschip zinkt op Zwarte Zee, bemanningsleden vermist
De Roemeense autoriteiten hebben een zoekactie opgezet nadat een vrachtschip is vergaan op de Zwarte Zee. Er worden nog drie bemanningsleden vermist.
Het gezonken vrachtschip voer volgens de autoriteiten onder de vlag van Tanzania en had elf bemanningsleden aan boord. Zij komen uit Syrië en Egypte. Acht van die opvarenden konden worden gered door een ander schip.
De autoriteiten zeggen dat nog onduidelijk is wat precies is gebeurd met het schip. Op de Zwarte Zee drijven sinds het begin van de oorlog in Oekraïne ook zeemijnen rond. Landen in de regio zetten speciale duikteams in om die onschadelijk te maken. (ANP)
Rusland meldt verovering dorp in Charkiv
Rusland heeft een nieuw militair succes geclaimd in de Oekraïense regio Charkiv, waar het een offensief uitvoert. Het gaat om het dorp Starytsja.
De Russische aanval op de regio Charkiv begon ruim een week geleden. Persbureau AFP becijferde dat Rusland tussen 9 en 15 mei zo'n 278 vierkante kilometer heeft veroverd, de grootste terreinwinst sinds eind 2022.
De Oekraïense autoriteiten melden dat zo'n 10.000 inwoners van de regio zijn geëvacueerd na aanvang van het Russische offensief. President Volodymyr Zelensky waarschuwt bovendien dat het mogelijk pas de eerste fase is van een grotere Russische operatie.
Denktank Institute for the Study of War vermoedt dat Rusland aanvalt in het grensgebied om te zorgen dat Oekraïne daar meer troepen naartoe moet sturen. De Oekraïense verdediging zou dan elders aan het front kunnen verzwakken.
(ANP)
Omstreden Oekraïense mobilisatiewet treedt in werking
Een omstreden Oekraïense mobilisatiewet treedt officieel in werking. De wet moet ervoor zorgen dat er meer mannen ingezet kunnen worden om tegen de Russen te vechten. Tegen mannen die de dienstplicht ontduiken, wordt harder opgetreden.
Mannen van 18 tot 60 jaar oud moeten hun gegevens doorgeven aan de krijgsmacht, zodat die een beter beeld heeft van wie opgeroepen kan worden. Mannen moeten ook altijd de papieren waarop hun status staat, kunnen laten zien als daar op straat om gevraagd wordt. Wie zich niet aan de regels houdt, mag als straf geen voertuig meer besturen.
De regels voor Oekraïense mannen in het buitenland zijn ook aangescherpt. Officieel mogen mannen het land niet verlaten, maar er zijn geen regels om hen terug te halen. Wel kan de mannen consulaire hulp ontzegd worden.
De wet is omstreden omdat de regels voor het ontduiken van de dienstplicht strenger worden, al zijn de strengste straffen uiteindelijk geschrapt. Volgens de Oekraïense regering moest er iets gebeuren omdat de strijdkrachten uitgeput raken.
(ANP)
Oekraïne heeft gebrek aan militairen en vliegtuigen
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft vrijdag gezegd dat het Oekraïense leger meer manschappen nodig heeft om het moreel van de strijdkrachten op te krikken. "We moeten de reserves aanvullen, een groot deel van de brigades is leeg. We moeten dit doen zodat de jongens een normale rotatie hebben. Dan verbetert hun moreel ook", zei Zelensky in een interview met persbureau AFP.
Ook zei hij dat Oekraïne momenteel de beschikking heeft over slechts een kwart van de benodigde luchtverdediging. "Wat vliegtuigen betreft, heeft onze vloot zo'n 120 tot 130 moderne vliegtuigen nodig, zodat Rusland geen overwicht in de lucht heeft", aldus Zelensky.
Volgens de president is de Russische aanval in de regio Charkiv de voorbode van een nieuw offensief dat zou kunnen bestaan uit "verschillende" aanvalsgolven. Overigens denkt hij niet dat Rusland momenteel in staat is om de buitenwijken van Kyiv te bereiken. "Ze hebben niet de benodigde troepen voor een grootscheeps offensief tegen de hoofdstad zoals ze die hadden aan het begin van de invasie." (ANP)
Doden bij Russische luchtaanval op Charkiv
Bij een Russische luchtaanval op de Oost-Oekraïense stad Charkiv zijn vrijdagavond zeker twee mensen gedood. Daarnaast raakten 25 mensen gewond, maakte het stadsbestuur bekend.
Russische vliegtuigen dropten vrijdag twee glijbommen op de stad, schreef regionaal gouverneur Oleh Synjehubow op Telegram. De op een na grootste stad van Oekraïne, die dicht bij de grens met Rusland ligt, wordt al wekenlang gebombardeerd door de Russische luchtmacht.
Ook de Zuid-Oekraïense havenstad Odessa aan de Zwarte Zee werd vrijdag door Rusland bestookt. Dat gebeurde met raketten. Volgens gouverneur Oleh Kiper kwam daarbij een persoon om het leven en raakten acht anderen gewond.
Russische grondtroepen zetten intussen het offensief voort dat ze een week geleden begonnen in het grensgebied bij Charkiv. Het Russische leger heeft dat nieuwe front nu uitgebreid tot ongeveer 70 kilometer. (Belga)
Oekraïne gaat ook mensen met strafblad in leger toelaten
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft een wet ondertekend die het mogelijk maakt dat mensen met een strafblad in het leger kunnen dienen. Volgens sommige functionarissen zou dit kunnen leiden tot maximaal 20.000 extra militairen. Wie is veroordeeld voor ernstige misdaden, zoals moord of verkrachting, is uitgesloten van de nieuwe regeling.
De nieuwe wet, die vanaf zaterdag geldt, biedt voorwaardelijke vrijlating aan veroordeelden die in het leger gaan. Een gebrek aan mankracht vormt een probleem voor het Oekraïense leger dat zich verdedigt tegen de Russen, die over een groter en beter uitgerust leger beschikken. Het probleem is de afgelopen maanden nijpender geworden.
De nieuwe wet bevat daarom ook hogere boetes voor dienstplichtontduikers, tot maximaal 8500 hryvnia (ruim 198 euro). Het gemiddelde maandloon in Oekraïne bedraagt ongeveer 515 euro.
Eerder verlaagde Oekraïne al de minimumleeftijd voor mobilisatie van 27 naar 25 jaar. De bovengrens is 60 jaar. Ook schortte de regering onlangs tijdelijk consulaire diensten op voor mannen van dienstplichtige leeftijd die in het buitenland verblijven. (ANP)
Europese Unie haalt Voice of Europe en RIA Novosti offline
De lidstaten van de Europese Unie hebben vrijdag hun beslissing bekrachtigd om de pro-Russische nieuwswebsite Voice of Europe en het persagentschap RIA Novosti offline te halen. Ook de kranten Izvestia en Rossiyskaya Gazeta worden aan de Europese sanctielijst toegevoegd en zullen in de EU niet meer toegankelijk zijn.
De vier media worden verantwoordelijk gehouden voor het verspreiden en steunen van pro-Russische propaganda in de context van de oorlog in Oekraïne, klinkt het in een mededeling van de Raad. "Deze media staan onder de voortdurende rechtstreekse of onrechtstreekse controle van de Russische leiders en zijn cruciaal geweest voor het propageren en steunen van de Russische oorlog tegen Oekraïne, en voor het destabiliseren van zijn buurlanden."
De vier media krijgen een uitzend- en publicatieverbod aangesmeerd, maar hun medewerkers kunnen wel aan de slag blijven in de EU. Zo kunnen ze nog steeds interviews afnemen en aan onderzoek doen.
Vooral Voice of Europe liep de voorbije weken in de kijker. De site kwam in maart in het nieuws nadat de Tsjechische inlichtingendiensten het bestaan van een netwerk hadden onthuld dat door Moskou wordt gefinancierd en via de website van Voice of Europe pro-Russische propaganda verspreidde. Zo zou het netwerk de Europese verkiezingen van juni willen beïnvloeden. Onder anderen Filip Dewinter (Vlaams Belang) had zich door Voice of Europe laten interviewen. (Belga)
Poetin over offensief Charkiv: Militairen creëren een bufferzone
De Russische president Vladimir Poetin stelt dat een verovering van de Oekraïense stad Charkiv geen deel uitmaakt van het plan van Rusland. De Russische militairen in de gelijknamige grensregio creëren volgens Poetin een ‘bufferzone’ voor de veiligheid van Rusland.
De militaire operaties in Oekraïne verlopen zoals gepland, vertelde Poetin tijdens een persconferentie in China. Hij houdt Oekraïne verantwoordelijk voor wat er nu aan het front in Charkiv gebeurt. Hij beschuldigt het buurland ervan woonwijken aan de Russische kant van de grens te beschieten. “En ik heb publiekelijk gezegd dat als dit doorgaat, wij genoodzaakt zullen zijn een veiligheidszone te creëren.”
De regio Charkiv grenst aan de Russische regio Belgorod, waar tijdens de oorlog meermaals dodelijke aanvallen zijn geweest. Aan beide kanten van de grens zijn evacuaties geweest. Russische troepen zijn er een week geleden een nieuw offensief begonnen en hebben sindsdien terreinwinst in Charkiv geboekt. (ANP)
President Poetin bezoekt de Harbin Institute of Technology in China, voor het eerst op buitenlands bezoek sinds zijn herverkiezing.Beeld Reuters Rusland: Honderd Oekraïense drones neergehaald
Rusland meldt dat het in de nacht van donderdag op vrijdag meer dan honderd Oekraïense drones heeft neergehaald. De drones vlogen boven het zuiden van Rusland, de Krim en de Zwarte Zee, bericht het ministerie van Defensie.
Het offensief was een van de grootste nachtelijke droneaanvallen door Oekraïne en komt te midden van een Russische opmars in het noordoosten van het land. Russische militairen hebben sinds eind vorige week voornamelijk delen van de regio Charkiv ingenomen. Persbureau AFP spreekt over de grootste terreinwinst voor Rusland in anderhalf jaar tijd. (ANP)
Rusland: Moeder en kind omgekomen bij Oekraïense droneaanval
Bij een Oekraïense droneaanval op het Russische dorp Oktjabr'skij, in de grensregio Belgorod, zijn een moeder en haar vierjarige kind om het leven gekomen. Dat zegt de regionale gouverneur Vjatsjeslav Gladkov vrijdagochtend.
Bij de aanval werd een auto met vier inzittenden getroffen, aldus Gladkov. De moeder stierf ter plaatse, haar kind overleed in het ziekenhuis.
Volgens de gouverneur werd met een andere Oekraïense drone ook een benzinestation aangevallen in de buurt van het dorp Bessonovka. (Belga)
Zus van Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un: geen wapenleveringen aan Rusland
Kim Yo-jong, de invloedrijke zus van de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un, heeft opnieuw ontkend dat Noord-Korea wapens levert aan Rusland. Dat meldt het Noord-Koreaanse staatspersbureau KCNA vrijdag.
De Verenigde Staten en Zuid-Korea beschuldigen Noord-Korea ervan wapens aan Rusland te hebben geleverd voor gebruik tegen Oekraïne. Zowel Moskou als Pyongyang heeft de beschuldigingen ontkend, maar de twee landen hebben vorig jaar wel afgesproken hun militaire betrekkingen te versterken.
Kim Yo-jong zei dat de beschuldigingen van wapenexport naar Rusland voortkomen uit vooroordelen en fictie en de "absurdste theorie" is, aldus KCNA. Ze voegde eraan toe dat de wapens die Noord-Korea ontwikkelt niet bedoeld zijn voor export, maar voor de verdediging tegen Zuid-Korea. (ANP)
Kim Yo-jong, de zus van de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un.Beeld AP Zelensky afgereisd naar grensregio Charkiv
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky is afgereisd naar de grensregio Charkiv, waar Russische troepen sinds eind vorige week terreinwinst boeken. Hij heeft er donderdag hoge militairen gesproken, meldt hij op Telegram.
"De situatie in de regio Charkiv is over het algemeen onder controle en onze soldaten brengen de bezetter aanzienlijke verliezen toe. Maar de situatie in het gebied blijft extreem moeilijk", aldus Zelensky vanuit de stad Charkiv. De regiohoofdstad ligt op 30 kilometer van de grens met Rusland.
Zelensky verklaarde woensdag dat de situatie in Charkiv gedeeltelijk was gestabiliseerd. Het leger herhaalde dit donderdag. "De situatie in Charkiv blijft gecompliceerd, maar ontwikkelt zich op een dynamische manier", aldus een woordvoerder. "Onze verdedigingstroepen hebben de situatie gedeeltelijk gestabiliseerd, de opmars van de vijand is op bepaalde plekken stopgezet." (ANP)
Poetin en Xi verdiepen samenwerking tussen hun landen
De Russische president Vladimir Poetin en de Chinese president Xi Jinping hebben in Beijing hun handtekeningen gezet onder een verklaring voor het verdiepen van de samenwerking tussen hun landen. Poetins bezoek staat in het teken van het verder aanhalen van de banden.
Er werden afspraken gemaakt op het gebied van onder meer energie en handel. Poetin werd door Xi ontvangen met een welkomstceremonie bij de Grote Volkszaal aan het Plein van Hemelse Vrede.
De Russische president omschreef zijn gesprek met Xi als "warm en kameraadschappelijk" en noemde de betrekkingen tussen de landen "stabiliserende factoren op het internationale toneel". Xi zei tegen zijn "oude vriend" Poetin dat de betrekkingen tussen China en Rusland "bevorderlijk zijn voor vrede".
Ze hadden het over onder meer de Russische invasie in Oekraïne. Xi zei dat ze het met elkaar eens zijn over een "politieke oplossing" voor de oorlog. China stelt een neutrale partij te zijn in het conflict tussen Oekraïne en Rusland en probeert zichzelf op te werpen als bemiddelaar. Poetin vertelde dat Rusland China dankbaar was omdat het probeerde om het conflict op te lossen. (ANP)
Xi ontvangt Poetin in Beijing
De Chinese president Xi Jinping heeft donderdag zijn Russische ambtgenoot Vladimir Poetin verwelkomd in de Chinese hoofdstad Beijing, zo was te zien op de Chinese staatstelevisie.
Poetin werd door Xi begroet tijdens een grootse welkomstceremonie bij de Grote Volkszaal in het centrum van Beijing. Volgens Xi is China klaar om de banden met Rusland te verstevigen, liet het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken weten. "China zal altijd een goede buur, vriend en partner van wederzijds vertrouwen zijn voor Rusland", zei Xi tegen Poetin.
In een interview met het officiële Xinhua-persbureau zei Poetin eerder al dat Rusland en China meer gaan samenwerken op het gebied van onder meer hernieuwbare energie, kunstmatige intelligentie en hightech. Als onderdeel van zijn tweedaagse bezoek bezoekt Poetin ook de noordoostelijke stad Harbin, waar hij de openingsceremonie van de achtste Russisch-Chinese Expo zal bijwonen. Tijdens de trip hoopt Poetin ook steun te krijgen voor de oorlog in Oekraïne.
Slechts enkele weken voordat Poetin zijn grootschalige invasie van Oekraïne lanceerde kondigden beide presidenten een "grenzeloze vriendschap" af. Sinds Xi in 2012 aan de macht kwam hebben ze elkaar al meer dan veertig keer ontmoet. (ANP)
Frontlinie in Charkiv deels stabiel, zegt Zelensky
De situatie in de noordoostelijke grensregio Charkiv in Oekraïne, toneel van een Russisch verrassingsoffensief, is gedeeltelijk gestabiliseerd. Dat zei de Oekraïense president Volodymyr Zelensky woensdag in zijn dagelijkse videoboodschap.
"De bezetter die de regio Charkiv is binnengevallen zal met alle beschikbare middelen worden vernietigd", zei Zelensky, die een gepland bezoek aan Spanje en Portugal annuleerde om het offensief. "Artillerie, drones en onze infanterie werken behoorlijk nauwkeurig."
De situatie in Charkiv is uiterst gespannen als gevolg van de Russische terreinwinst van de voorbije dagen. De Oekraïense generale staf zei eerder dat er hevig gevochten wordt. Niettemin zien ook westerse militaire experts dat het Russische offensief enigszins vertraagt.
In zijn videoboodschap zei Zelensky verder dat de Oekraïense troepen weerstand blijven bieden, vooral in de stad Vovtsjansk vlak bij de Russische grens. Tegelijkertijd richtten de strijdkrachten zich ook op andere sectoren, waaronder de stad Koepjansk in Charkiv en in de regio Donetsk rond de stad Pokrovsk.
Zelensky benadrukte nogmaals de noodzaak van militaire hulp. "De wereld heeft de kracht, de wapens en het vermogen om Rusland te dwingen vrede te sluiten, een rechtvaardige vrede", aldus Zelensky. Alles moet volgens hem in het werk worden gesteld om de escalatie van Moskou te laten mislukken.
Russische successen in Oekraïne zorgwekkend, zegt Britse minister
De recente successen van Rusland op het slagveld in de noordoostelijke grensregio Charkiv moeten voor de bondgenoten van Kyiv een wake-upcall zijn. Dat zei de Britse minister van Defensie Grant Shapps woensdag. Volgens hem zijn de bondgenoten 'afgeleid' geraakt van de gebeurtenissen in de oorlog.
Rusland begon op 10 mei een verrassingsaanval met grondtroepen op Charkiv, profiterend van het gebrek aan wapens en troepen in Oekraïne. De Verenigde Staten en Europese landen treuzelen met het leveren van beloofd militair materieel aan Oekraïne.
"Ik hoop echt dat de wake-upcall die we hebben geprobeerd te luiden nu wordt gehoord", zei Shapps op tv-zender Sky News. "Dit is geen oorlog waarin je eerst oplettend kunt zijn en dan weer niet en afgeleid kunt raken door een ander conflict in de verwachting dat er ter plaatse niets zal veranderen."
"We moeten de Oekraïners voortdurend steunen, en niet slechts periodiek", zei de Britse minister. Hij voegde eraan toe dat een Amerikaans steunpakket van 60 miljard dollar (55 miljard euro) 'te lang duurde om door het Congres te komen'.
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken zei deze week tijdens een bezoek aan Oekraïne dat de aankomende Amerikaanse hulp een "echt verschil" zal maken.
VS beloven Oekraïne 2 miljard dollar aan militaire financiering
De Verenigde Staten hebben Oekraïne voor 2 miljard dollar (1,9 miljard euro) aan militaire financiering beloofd. Dit is voor Oekraïne een "cruciaal moment" door de "nieuwe, meedogenloze Russische aanvallen" op het land en de "waanzinnige aanvallen" op burgerdoelen, zei de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken.
Blinken deed zijn uitspraken na overleg met de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Dmytro Koeleba. Hij herhaalde ook de Amerikaanse toezegging om de beloofde leveranties van voertuigen, raketten en wapens zo snel mogelijk af te ronden. Vooral op het gebied van luchtafweer zullen de VS vaart maken door zo snel mogelijk Patriot-systemen vrij te maken en naar Oekraïne te sturen, aldus Blinken. Oekraïne vindt dat leveranties te lang op zich hebben laten wachten.
"Iedere vertraging met leveranties levert tegenslagen aan de frontlinie op", zei Koeleba. "We zijn blij met de serieuze Amerikaanse inspanningen om compensatie te leveren voor vertraging in leveringen met nieuwe aankondigingen van nieuwe leveringen." Hij vroeg niet alleen de VS, maar "ieder land" om extra materiaal toe te zeggen en die belofte ook na te komen. "Als een Oekraïense infanterist of artillerist alles heeft dat hij of zij nodig heeft, winnen we. Iedere keer dat de leveringen vertraagd of ontoereikend zijn, winnen we niet."
Buitenlandse Zaken Antony Blinken. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken (rechts) en zijn collega minister van Buitenlandse Zaken Dmytro Koeleba (links). Beeld ANP / EPA Oekraïense militairen trekken zich op meerdere plekken terug
Oekraïne heeft zich naar eigen zeggen teruggetrokken uit een aantal dorpen in de regio Charkiv. De militairen waren daar in het nauw gedreven door aanvallen, zegt de Oekraïense krijgsmacht. Rusland is sinds vrijdag bezig met een offensief in de regio. Dinsdag meldde Oekraïne ook al terugtrekkingen.
"In sommige gebieden rond Loekjantsi en Vovtsjansk hebben onze eenheden, in reactie op vijandelijk vuur en aanvallen van grondtroepen, en om de levens te redden van onze militairen en om verliezen te voorkomen, manoeuvres uitgevoerd en zich verplaatst naar gunstigere posities", meldde de Oekraïense krijgsmacht.
Intussen werden elders in het land beperkingen op het gebruik van energie opgeheven. In de regio's Kyiv, Odesa, Donetsk en Dnipro waren beperkingen opgelegd nadat de energievoorzieningen beschadigd waren geraakt door Russische aanvallen. Energiebedrijf DTEK meldt dat de beperkingen zijn opgeheven. (ANP)
Een beschadigd gebouw in Charkiv, na een Russische aanval. Foto genomen op 14 mei. Beeld via REUTERS Oekraïense president Zelensky annuleert bezoek aan Spaanse koning
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft zijn bezoek aan Spanje en Portugal geannuleerd. Zelensky zou vrijdag de Spaanse koning Felipe ontmoeten, maar dat gaat nu niet meer door. Volgens CNN Portugal is het Russische offensief in Noord-Oekraïne de reden van de afzegging, al wordt dat door de autoriteiten niet bevestigd.
Het zou vrijdag het eerste officiële bezoek van Zelensky aan Spanje worden. In oktober was hij ook al in Granada aanwezig op de top van de Europese Politieke Gemeenschap. Zelensky zou vrijdag op het koninklijk paleis in Madrid worden ontvangen, waarna koning Felipe en koningin Letizia hem een lunch zouden aanbieden.
Tijdens zijn bezoek aan Spanje zou Zelensky ook een bilaterale veiligheidsovereenkomst met de Spaanse premier Pedro Sánchez tekenen. Het is nog niet bekend of en wanneer de Oekraïense president een nieuw bezoek aan Spanje en Portugal brengt. (ANP)
Poetin prijst 'oprechte wens' China voor vrede in Oekraïne
De Russische president Vladimir Poetin heeft de "oprechte wens" van China om de crisis in Oekraïne te helpen oplossen geprezen. Dat deed hij in een interview met Chinese staatsmedia voorafgaand aan een tweedaags bezoek aan het land.
Poetin arriveert donderdag in Beijing om de Chinese president Xi Jinping te ontmoeten. Het bezoek, waarbij hij ook naar de noordoostelijke stad Harbin zal reizen voor een handels- en investeringsexpo, is Poetins eerste buitenlandse reis sinds zijn herverkiezing in maart en zijn tweede in iets meer dan zes maanden naar China.
"Wij prijzen de Chinese aanpak om de crisis in Oekraïne op te lossen", zei Poetin tegen persbureau Xinhua. "Beijing is zich bewust van de fundamentele oorzaken en de mondiale geopolitieke betekenis ervan", zei Poetin, verwijzend naar een twaalfpuntenplan dat China in februari 2023 publiceerde voor het bereiken van een politieke oplossing voor de crisis.
Moskou beschouwt China als een cruciale economische reddingslijn sinds het Westen Rusland met sancties heeft getroffen om zijn militaire offensief. China heeft baat bij de import van goedkope Russische energie en toegang tot de enorme natuurlijke hulpbronnen van het land.
In Oekraïne gaat stroom op rantsoen door Russische aanvallen
In Oekraïne is stroom op rantsoen gegaan omdat er weer een tekort is door grootschalige Russische aanvallen op energiecentrales. Ook is de temperatuur aanzienlijk gedaald.
Netbeheerder Ukrenergo onderbreekt dinsdagavond drie uur lang elektriciteitsleveringen in alle regio's van het land. In de hoofdstad Kyiv zou 10 procent zonder stroom zitten. Ondernemingen krijgen verder de hele woensdag te maken met beperkingen.
Oekraïne zag zich al gedwongen recordhoeveelheden elektriciteit te importeren uit Europese buurlanden. Ukrenergo zei onlangs dat vanuit de Europese Unie hulp wordt geboden, maar stelde ook dat het elektriciteitsgebruik noodgedwongen moet worden beperkt om het net stabiel te houden. (ANP)
Beroep Kremlincriticus Kara-Moerza verworpen, VK reageert woest
Het Russische hooggerechtshof heeft het hoger beroep verworpen van een bekende criticus van de regering, Vladimir Kara-Moerza. De activist, die ook de Britse nationaliteit heeft, kreeg eerder 25 jaar cel opgelegd nadat hij was beschuldigd van hoogverraad. Het Verenigd Koninkrijk hekelde het besluit van het hof en eiste zijn onmiddellijke vrijlating.
De 42-jarige Kara-Moerza woonde de uitspraak zelf niet bij. Hij zou al maanden in eenzame opsluiting zitten in een zwaarbewaakte strafkolonie in Siberië. "Hij heeft sinds september geen andere gevangene gezien", zei zijn advocate. Op de zitting waren wel journalisten en buitenlandse diplomaten aanwezig.
Het Verenigd Koninkrijk heeft de detentie van de dissident scherp veroordeeld. Minister van Buitenlandse Zaken David Cameron noemde hem op X een politieke gevangene die wordt vastgehouden uit wraak voor zijn kritiek op de oorlog in Oekraïne. "Hij heeft geen enkel misdrijf gepleegd", zei Cameron, die de uitspraak van het hof een "schande" noemde. (ANP)
Flatgebouw Charkiv getroffen door aanval, veel gewonden
Zeker vijftien mensen zijn gewond geraakt door een aanval in het centrum van Charkiv, de tweede stad van Oekraïne. De autoriteiten zeggen dat een flatgebouw is geraakt.
Het is nog onduidelijk wat voor wapen is gebruikt. Reddingswerkers zoeken nog naar slachtoffers, meldt de burgemeester van de stad. Op een andere locatie zou brand zijn uitgebroken door een aanval.
Charkiv ligt in de buurt van de grens met Rusland en is vaker getroffen door Russische aanvallen. Die zijn de afgelopen maanden wel steeds heviger geworden. Rusland voert sinds eind vorige week ook een offensief uit in de gelijknamige regio. (ANP)
Beloöesov: geen nieuwe mobilisatie Russische troepen
Andrei Beloöesov, de Poetin-vertrouweling die afgelopen weekend werd aangesteld als de nieuwe Russische minister van defensie, heeft op dinsdag gezegd dat Rusland niet van plan is nieuwe troepen te mobiliseren. Wel waarschuwde hij dat 'de vijand snel leert', en dat Rusland Oekraïne daarom een stap voor moet blijven. Dat meldt persbureau Reuters.
"Onze belangrijkste taak is om de overwinning te behalen op een manier waarbij zo weinig mogelijk troepen om het leven komen", aldus Beloöesov, die de belofte uitsprak dat Rusland 'efficiënter' zou gaan investeren in het leger. (Roelant Frijns)
Hooggeplaatste Russische generaal Koeznetsov opgepakt
Net nu het Russisch offensief in Oekraïne vaart lijkt te maken, wordt het Russische ministerie van Defensie dooreengeschud. Eind april was er een corruptieschandaal, enkele dagen geleden werd minister van defensie Sergej Sjojgoe na twaalf jaar vervangen en dinsdag werd bekend dat een hooggeplaatste generaal is opgepakt.
Luitenant-generaal Joeri Koeznetsov wordt ervan verdacht "op grote schaal" smeergeld aangenomen te hebben, zegt een woordvoerster van het Russische onderzoekscomité aan TASS. Op zijn werkplek en bij hem thuis werden huiszoekingen uitgevoerd.
Van 2010 tot mei vorig jaar stond Koeznetsov aan het hoofd van de afdeling binnen de legerleiding die staatsgeheimen beschermt, vandaag leidt hij de personeelsdienst. De speurders verdenken Koeznetsov ervan in de periode 2021-2023 smeergeld aangenomen te hebben van bedrijven, in ruil voor bepaalde gunsten. "Bij de huiszoekingen werd voor 100 miljoen roebels (1 miljoen euro) in roebels en buitenlandse valuta gevonden en in beslag genomen, net als gouden munten, verzamelhorloges en luxeartikelen", zegt de woordvoerster.
Eind april werd met Timoer Ivanov ook al een viceminister van defensie opgepakt, op verdenking van corruptie. Ivanov stond bekend als een vertrouweling van Sjojgoe. (ANP)
Zelensky verwelkomt Amerikaans materieel, vraagt om luchtafweergeschut
Tijdens zijn bezoek aan Kyiv heeft de Amerikaanse buitenlandminister Antony Blinken gezegd dat een nieuw pakket aan Amerikaanse wapens al is aangekomen in Oekraïne, en dat er nog meer materieel onderweg is. Het Amerikaanse Congres gaf vorige maand zijn goedkeuring aan een steunpakket van 61 miljard dollar voor Oekraïne. "Dat gaat een groot verschil maken in de strijd tegen de Russische agressie", aldus Blinken.
De Oekraïense president Zelensky noemde de Amerikaanse hulp 'cruciaal.' Hij benadrukte het belang van hulp op het gebied waar Oekraïne het meest tekortschiet: luchtafweer. De noordoostelijke stad Charkiv, voor de oorlog de tweede stad van het land, wordt als onderdeel van een nieuw Russisch offensief in de regio regelmatig bestookt door bombardementen. Volgens Zelensky heeft de stad dringend twee Amerikaanse raketsystemen nodig. (Roelant Frijns)
Zelensky (l) en Blinken schudden elkaar de hand in Kyiv.Beeld ANP / EPA Blinken bevestigt solidariteit met Oekraïne met onverwacht bezoek aan Kyiv
De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, Antony Blinken, is dinsdagochtend in Kyiv aangekomen voor een onaangekondigd bezoek. De minister is in Oekraïne om het land ervan te verzekeren dat het kan blijven rekenen op de Amerikaanse steun en wapenstroom, nu Rusland zware bombardementen uitvoert in de noordoostelijke regio Charkiv.
Dit is Blinkens vierde bezoek aan Kyiv sinds het begin van de Russische invasie in februari 2022. Het is het eerste bezoek aan Oekraïne door een hoge Amerikaanse functionaris sinds het Congres vorige maand een nieuw militair hulppakket van 61 miljard dollar voor het land goedkeurde.
Blinken arriveerde met de nachttrein vanuit Polen en heeft onder meer een ontmoeting met president Volodymyr Zelensky. Ook zal hij een toespraak houden over de toekomst van Oekraïne, aldus een Amerikaanse functionaris die meegereisde verslaggevers informeerde. (ANP, Redactie)
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Antony Blinken, arriveert met de trein in Kyiv.Beeld AP Oekraïne: 'Russisch plan voor bomaanslagen in Kyiv verijdeld'
De autoriteiten in Oekraïne zeggen Russische bomaanslagen te hebben verijdeld in Kyiv. Het zou de bedoeling zijn geweest om explosieven te laten afgaan op 9 mei. Rusland viert op die datum de overwinning op nazi-Duitsland in de Tweede Wereldoorlog.
De autoriteiten zeggen dat twee vermeende Russische spionnen zijn aangehouden op verdenking van betrokkenheid bij het complot. Ook zouden negentien explosieven in beslag zijn genomen. Rusland heeft nog niet gereageerd op de beschuldigingen.
De Oekraïense Veiligheidsdienst SBOe stelt in een verklaring dat op 9 mei vier bommen hadden moeten afgaan in de hoofdstad, onder meer bij winkels en in de buurt van een café. Dat moest op drukke momenten gebeuren om veel slachtoffers te maken, aldus de dienst. De explosieven waren verstopt in blikken thee, klinkt het op Telegram.
Er zouden ook plannen zijn geweest om in februari een aanslag te plegen bij een defensiebedrijf in de stad Lviv. Oekraïne zegt vaker Russische aanslagen te hebben verijdeld. (ANP)
Aankomend defensieminister Rusland wil betere zorg voor soldaten
De aankomende Russische minister van defensie Andrej Beloöesov zegt dat hij zich wil inzetten voor Russische militairen. Die verdienen volgens de econoom betere toegang tot huisvesting, medische zorg en uitkeringen.
President Vladimir Poetin schoof de vicepremier verrassend naar voren om de nieuwe defensieminister te worden. Die benoeming moet nog worden goedgekeurd, maar met de steun van Poetin wordt dat gezien als een formaliteit.
Beloöesov heeft zelf geen militaire achtergrond. Hij sprak maandag volgens staatsmedia een commissie toe van de Federatieraad, de Russische Eerste Kamer. Daar gaf de econoom het signaal af dat hij de zorgen van militairen begrijpt. Hij hekelde de bureaucratie en problemen in de gezondheidszorg waar ze mee te maken kunnen krijgen, zoals overvolle ziekenhuizen.
De technocraat Beloöesov vervangt Sergej Sjojgoe, die in 2012 minister van defensie werd. (ANP)
Russische aanvallen Charkiv houden aan, Oekraïne houdt voorlopig stand
Rusland is afgelopen nacht en vandaag doorgegaan met het bestoken van de regio Charkiv, waar het sinds vorige week gestaag terrein heeft geboekt. Volgens de gouverneur van de regio, Oleg Syniegubov, probeert het Russische leger de Oekraïense frontlinie te spreiden door met kleinere groepen in verschillende richtingen aan te vallen.
Afgelopen weekend vielen enkele plaatsen in Russische handen. Het is het eerste Russische offensief in Charkiv sinds Russische troepen in 2022 door Oekraïne werden teruggedrongen uit het gebied. Vooralsnog houdt de Oekraïense verdediging stand, maar volgens Syniegubov bestaat er een 'reëel gevaar' dat Rusland opnieuw dorpen in de oostelijke grensregio van Charkiv zal innemen.
De commandant die namens het Oekraïense leger verantwoordelijk was voor het verdedigen van het noordoosten van Charkiv, is vervangen, zo meldden Oekraïense bronnen op maandag. Een reden voor dat besluit werd niet gegeven. (Roelant Frijns)
Pro-Oekraïense kandidaat boekt forse zege bij Litouwse presidentsverkiezingen
Bij de presidentsverkiezingen in Litouwen heeft zittend president Gitanas Nauseda een ruime zege geboekt. Volgens de voorlopige uitslagen behaalt hij rond de 46 procent van de stemmen. Dat is veel meer dan zijn naaste concurrent, premier Ingrida Simonyte, die rond de 16 procent blijft steken.
Omdat Nauseda (59) geen absolute meerderheid wist te halen, volgt er op 26 mei nog een tweede ronde tussen Nauseda en Simonyte, maar dat lijkt gezien Nauseda's winstmarge een formaliteit.
Nauseda viert zijn overwinning in de eerste ronde van de verkiezingen.Beeld AP De oorlog in Oekraïne was tijdens de campagne in de voormalige Sovjetstaat een zeer belangrijk thema. Net als in de andere Baltische Staten, Estland en Letland, is ook in Litouwen met grote bezorgdheid gereageerd op de Russische invasie van Oekraïne.
Onder veel inwoners leeft de vrees dat Rusland de regio als mogelijk doelwit ziet voor vergelijkbare toekomstige militaire operaties, ondanks het Navo-lidmaatschap van de drie landen.
Zowel Nauseda als Simonyte wil dat 3 procent van het bruto nationaal product van Litouwen naar defensie gaat. Dat extra geld moet het Litouwse leger verder moderniseren en de militaire infrastructuur verbeteren, om zo de weerbaarheid van het land te vergroten.
President Nauseda heeft zich sinds de start van de oorlog in 2022 steevast een van de meest vocale bondgenoten van Oekraïne getoond. De rol van president is in Litouwen nauw verbonden met het leger. Ook vertegenwoordigt het staatshoofd het land bij de Navo.
In oktober zijn er parlementsverkiezingen in Litouwen. Ook daarbij lijkt Simonyte een nederlaag te gaan lijden, omdat haar centrumrechtse alliantie er slecht voor staat in de peilingen. (Roelant Frijns)
Rusland meldt grote Oekraïense drone- en raketaanval
Rusland meldt zeker 31 Oekraïense drones te hebben neergehaald die waren ingezet bij nachtelijke aanvallen. Ook zouden zestien raketten uit de lucht zijn geschoten.
De Russische luchtverdediging kwam op meerdere plaatsen in actie, waaronder in de grensregio Belgorod. Daar zouden zondag nog vijftien doden zijn gevallen door een Oekraïense aanval. Het ministerie van Defensie meldt ook dat drones en raketten zijn vernietigd boven de Krim, een door Rusland geannexeerd schiereiland.
Oekraïne heeft nog niet gereageerd. Sinds het begin van de oorlog hebben de strijdende partijen drones ingezet om infrastructuur op elkaars grondgebied te bestoken. (ANP/Reuters/AFP)
