Sliedrecht viert voor het eerst een bevrijdingsfeest op zondag, tot groot verdriet van sommige inwoners
In Sliedrecht gebeurt het voor het eerst: een feest op zondag, om de bevrijding te vieren. Het doet de Vereniging tot bevordering van de Zondagsrust verdriet. ‘Waar kan de dankbaarheid beter geuit worden dan in de kerk?’
Voor de kleinere kinderen is er op het Dr. Langeveldplein een springkussen en een draaimolen, er zal live muziek klinken van volkszanger Toon Schut. Sliedrecht viert deze zondag Bevrijdingsdag met tal van activiteiten, zegt Nicole Boer, de voorzitter van het lokale comité 4 en 5 mei. “Dit is echt historisch.”
Bevrijdingsdag valt namelijk op een zondag en die dag geldt in Sliedrecht nog altijd als een dag van de kerkgang. In het verleden was het ondenkbaar dat in dit dorp, waar de SGP en ChristenUnie van oudsher groot zijn, de zondagsrust werd opgeofferd aan muziek en vertier. Boer zegt: “We konden vergunningen aanvragen zoveel we wilden, maar nooit kregen we ergens toestemming voor.” In 2019 viel 5 mei ook op een zondag. Dat jaar vierde Sliedrecht de bevrijding een dag later, op 6 mei. “Dat voelde niet goed”, zegt Boer.
Het was ook tegen het zere been van de lokale VVD. Tijdens de coalitieonderhandelingen, twee jaar geleden, dwongen de liberalen af dat evenementen op zondag 5 mei mogelijk moeten zijn. Het werd zelfs vastgelegd in het coalitieakkoord met SGP-ChristenUnie en CDA.
Geen christelijke meerderheid
Dat heeft Kees Ippel, fractievoorzitter van de fusiefractie SGP-ChristenUnie, pijn gedaan. “Maar we moesten iets toegeven”, vertelt hij. “Er is nu geen christelijke meerderheid in de gemeenteraad meer. Dan kun je beter afspraken vastleggen in een akkoord dan de raad vrij laten oordelen. Nu hebben we er nog iets over te zeggen.” De coalitie bedacht een poldercompromis: op Bevrijdingsdag is een beperkt feest toegestaan en aan de noordkant van de A15, waar de meubelboulevard ligt, mogen op zondag de winkels open. In het centrum blijven ze dicht. Ippel: “Je moet soms pragmatisch handelen. Ik heb mijn ogen niet in mijn broekzak, ik zie ook dat onze positie zwakker is.”
Het doet Laus Vogelaar verdriet. Hij is voorzitter van de Vereniging tot bevordering van de Zondagsrust. Zelf zal Vogelaar niet eens auto rijden op deze dag, laat staan een feest vieren. “Zondag is niet onze dag, het is de dag van de Heere. Wie zich dan overgeeft aan overdreven genotzucht, realiseert zich niet waar deze dag echt voor bedoeld is. Naar de kerk gaan, naar Gods Woord luisteren. En uitrusten. We hebben rust nodig om bij te komen van de andere dagen.”
De vereniging liet eerder deze week een advertentie plaatsen in diverse kranten, waaronder Trouw. Daarin doet ze een ‘dringend appel’ op de lezers om deze zondag niet deel te nemen aan activiteiten, in welke gemeente dan ook. Er staat: ‘Publieke festiviteiten als herdenking van de bevrijding op zondag en de heiliging van Gods dag stroken niet met elkaar’.
Zal de bevrijding deze zondag geen aandacht krijgen? Zeker wel, schrijft de vereniging in de advertentie. ‘In de prediking en het zingen van lofpsalmen! Waar kan de dankbaarheid beter geuit worden dan in de kerk?’ Daar zal Vogelaar die dag ook te vinden zijn, twee keer. “Ik zal ver wegblijven van ieder popfeest.”
Winkelopening op zondag
Vogelaar is voorzitter van een bloeiende vereniging, met ruim 26.000 leden, vertelt hij. “Maar de tendens is dalende.” De vereniging heeft moeite jongeren te bereiken, in een land dat steeds seculierder wordt. Het belangrijkste strijdpunt is de oprukkende winkelopening op zondag. De vereniging schrijft brieven naar gemeenten en spreekt in tijdens vergaderingen.
Dit jaar kregen alle gemeenten een brief met het verzoek geen activiteiten op Bevrijdingsdag toe te staan. Vogelaar kreeg veel ontvangstbevestigingen, maar tot op heden geen inhoudelijke reacties. “Het volk neemt helaas steeds verder afscheid van de zondag zoals deze is bedoeld.”
Raadslid Ippel heeft dezelfde zorgen. Maar hij legt zich neer bij de situatie. Sliedrecht zal Bevrijdingsfeest vieren met de handrem erop. “Zondag gaat de muziek om 17.00 uur uit. Een deel van de bevolking neemt hier ongetwijfeld geen genoegen mee, maar het is te doen. Mensen kunnen daarna in alle rust naar de kerk.”
De voorzitter van comité 4 en 5 mei zegt dat ze het niet op de spits wil drijven. “Volgens de vergunning mogen we iets langer doorgaan met de festiviteiten, maar we zijn niet uit op conflicten”, zegt Boer. “Rond het plein staan drie kerken. Het is fijn dat wij vanaf nu de ruimte krijgen iets te organiseren. We gunnen anderen ook ruimte.”
Nationaal programma 4 mei
08.00 u. De Nederlandse driekleur hangt halfstok zonder wimpel.
09.00 u. Door het hele land zijn er lezingen in huizen waar in de oorlog Joden of verzetslieden woonden.
18.50 u. Start van de Nationale Herdenking in De Nieuwe Kerk in Amsterdam. Schrijver Dido Michielsen spreekt de 4 mei-voordracht uit.
19.00 u. De meeste winkels sluiten.
19.00 u. In Bloemendaal start de Stille Tocht richting de Eerebegraafplaats, waar verzetsstrijders zoals Hannie Schaft worden geëerd.
19.10 u. In Madurodam in Den Haag dragen kinderen het Vrijheidslint naar binnen en openen daarmee de Nationale Kinderherdenking.
19.50 u. Het koninklijk paar legt een krans tijdens de herdenkingsplechtigheid op de Dam in Amsterdam.
19.58 u. Een trompettist speelt de taptoe.
20.00 u. Twee minuten stilte. Het openbaar vervoer staat stil.
20.02 u. Op veel plekken in het land worden kransen gelegd voor oorlogsslachtoffers.
20.15 u. De Amsterdamse burgemeester Femke Halsema spreekt de aanwezigen van de Nationale Herdenking toe.
Nationaal programma 5 mei
08.00 u. De Nederlandse vlag (zonder wimpel) mag van zonsopgang tot -ondergang in top.
11.30 u. In Wageningen stellen de deelnemers van het jaarlijkse Vrijheidsdefilé zich op. In de Gelderse stad ondertekenden de Duitsers in 1945 de capitulatie.
12.00 u. Jurist en mensenrechtenactivist Lilian Gonçalves-Ho Kang You houdt de 5 mei-lezing, dit jaar in Roermond.
13.00 u. Minister-president Rutte ontsteekt het Bevrijdingsvuur samen met zangeres Wende Snijders, Ambassadeur van de Vrijheid.
14.00 u. In alle provinciehoofdsteden zijn de Bevrijdingsfestivals in volle gang.
20.30 u. Het koninklijk paar is traditiegetrouw aanwezig bij het Concert op de Amstel, de officiële afsluiting van de festiviteiten.
Lees ook:
Geen oliebollen in Dantumadiel vanwege de zondagsrust, maar carbidschieten mag wel
Oliebollen mogen op oudejaarsdag niet verkocht worden in de Friese gemeente Dantumadiel. De kramen vallen onder de zondagssluiting. Oliebollenverkopers wijken tijdelijk uit naar buurgemeentes.