Dankzij nieuwe geldschieter is Blokker voorlopig gered

Huishoudketen Blokker is voorlopig gered. Na een maandenlange zoektocht heeft het bedrijf een investeerder gevonden die Blokker van nieuw kapitaal wil voorzien, zo maakte eigenaar Mirage Retail Group zaterdag bekend. Die nieuwe geldschieter was hard nodig om het voortbestaan van de moeizaam presterende winkelketen veilig te stellen: Blokker had al maanden geen kredietlijn meer.

Met de nu afgesloten ‘kredietfaciliteit’ kan het ruim 125 jaar oude Blokker in elk geval de komende drie jaar vooruit, stelt het bedrijf. De winkelketen is een overeenkomst aangegaan met Gordon Brothers, een Amerikaanse partij gespecialiseerd in het financieren van bedrijven in herstructurering. Of zoals de investeerder het zelf zegt: op „cruciale momenten” voorzien ze organisaties in verandering van „betrouwbare financiering.”

„Ze bieden een oplossing die Nederlandse banken niet aanbieden”, zo legt Mirage-topman Ynse Stapert zaterdag uit in een telefonische toelichting. „Ze rekenen daarvoor ook wel een hogere rente dan bij een gemiddelde Nederlandse standaardlening, maar dit betreft ook een bijzondere faciliteit.”

De zoektocht naar een nieuwe financier verliep moeizamer dan gehoopt. Bij publicatie van het jaarverslag over 2023, begin februari, werd voor het eerst duidelijk hoe dringend de situatie bij Blokker precies was. In het rapport schreef eigenaar Mirage dat de bestaande afspraken na het eerste kwartaal van 2024 zouden aflopen. Blokker had sinds het najaar van 2022 een kredietlijn bij Hilco, een Britse durfinvesteerder.

Ketens zoals Blokker gebruiken een dergelijke kredietverstrekker om onder meer voorraad in te kopen. Ze bestellen producten doorgaans vele maanden voordat ze in de winkel liggen. In periodes dat ketens veel moeten inkopen, maar de verkoop relatief rustig is, biedt zo’n faciliteit de uitkomst. Lenen en aflossen kan er doorlopend, dus zodra de omzet weer aantrekt, is een bedrijf ook snel weer verlost van zijn schulden.

Het ontbreken van zo’n faciliteit is een groot bedrijfsrisico, merkte Mirage in zijn jaarverslag op. Maar wat de keten toen nog niet deelde, en in maart werd onthuld door NRC, was dat Hilco de geldkraan al veel eerder dan afgesproken had dichtgedraaid. Toen Blokker in januari aanklopte om 4,2 miljoen euro van de lening te trekken, weigerde de investeerder dat uit te keren. Daardoor dreigde voor de huishoudketen een „acuut financieringstekort”.

Lees ook De redder van Blokker en Intertoys? ‘Echt níémand had er vertrouwen in dat dit nog goed zou komen’

Blokker had een noodgreep nodig om de bestaanscrisis te bezweren. Eigenaar Mirage klopte bij de Belastingdienst aan om uitstel van btw-betaling te krijgen, waardoor 7,5 miljoen euro vrijkwam. Ook verschoof Mirage de speelgoedvoorraad van Blokker naar Intertoys, een ander dochterbedrijf, in ruil voor 2,5 miljoen euro. Dat gaf de top van Mirage een paar maanden de tijd om alsnog een geldschieter aan te trekken.

Dat die herfinanciering nu is gelukt, is een „opluchting”, aldus Stapert. Doordat Blokker nu weer toegang heeft tot kapitaal kan de keten aan de slag met „de opbouw van voorraad richting het vierde kwartaal”, stelt hij. Daarnaast kan het bedrijf de kredietlijn ook gebruiken om andere activiteiten te financieren, zoals het renoveren van verouderde winkels.

Reorganiseren

Blokker, opgericht door de gelijknamige familie, heeft het al jaren lastig. Ooit was de oranjegekleurde keten dé kern van de Blokker Holding, een van de machtigste winkelconglomeraten van het land, met zusterketens zoals Intertoys, Big Bazar, Leen Bakker, Xenos en Bart Smit. Op het hoogtepunt in 2011 had dat concern 3.000 vestigingen en 25.000 werknemers, en werd er 2,7 miljard euro omgezet.

Ruim een decennium later is de organisatie fors kleiner. Toch geldt Blokker nog altijd als een van de zichtbaarste Nederlandse winkelketens. Met meer dan 300 winkels valt de huishoudzaak net buiten de top tien, die voor een belangrijk deel wordt gevuld door supermarkten en drogisterijen. Van ketens gericht op niet-voeding zijn alleen warenhuisketen Hema, koopjesgigant Action en textielwinkel Zeeman groter.

De familie is allang geen eigenaar meer van Blokker: zij verkochten het bedrijf vijf jaar geleden aan Mirage, die sindsdien bezig is aan een grondige reorganisatie. Van alle namen die ooit deel uitmaakten van het moederbedrijf zijn alleen Blokker en Intertoys nog over. Ook baat Mirage in Nederland een Japanse cadeauwinkel uit, genaamd Miniso.

Toen Mirage de holding overnam, „spoot het geld eruit”, zo blikte president-commissaris Dirk-Jan Stoppelenburg onlangs terug in NRC. In de twee jaar voor de overname leed Blokker Holding opgeteld een verlies van 688 miljoen euro. Sindsdien heeft Mirage veel verlieslijdende onderdelen afgesloten en bij de overgebleven ketens flink in de kosten gesneden, om ze winstgevend te maken.

Bij speelgoedketen Intertoys is dat inmiddels gelukt. Dat bedrijf ging in 2019 nog failliet, maar na een doorstart was het al snel weer winstgevend. Zowel de omzet als het resultaat liep sindsdien elk jaar op. Bij Blokker gaat dat minder snel: de afgelopen jaren was de huishoudketen nog altijd verlieslatend, al liepen de verliezen wel terug. Na een tekort van 11 miljoen in 2022 schreef Blokker vorig jaar nog een min van 2 miljoen.

Doel is om, zodra de ketens financieel weer gezond zijn, ze te verkopen aan een eigenaar voor de langere termijn, zei topman Stapert vorige maand in NRC. Hij verwacht dat het een kwestie van maanden is voordat ook Blokker weer winstgevend is. Onlangs bereikte Mirage al een akkoord over de terugbetaling van belastingschulden, die tijdens de coronapandemie en door het recente btw-uitstel ontstonden. Dat akkoord is in de inschatting voor de nieuwe financiering meegenomen.