Tweede Kamer boos over versoepeling stikstofregels Schiphol

Het verbaast veel Tweede Kamerleden niet, toch is de verontwaardiging er niet minder om. Dinsdag onthulde NRC dat minister Christianne van der Wal (natuur en stikstof, VVD) de stikstofregels voor Schiphol versoepelde, zodat de luchthaven makkelijker een natuurvergunning kon krijgen. “Een steek in de rug van heel veel boeren”, zei BBB-Kamerlid Caroline van der Plas dinsdagavond bij Op1.

Van der Plas refereerde daarbij aan de grote groep (boeren)bedrijven die al sinds 2019 in juridische onzekerheid zitten, omdat zij door fouten van de overheid geen vergunning hebben voor hun stikstofuitstoot. Toch kan de regering deze zogeheten Pas-melders niet direct helpen, dat benadrukte natuurminster Van der Wal halverwege april nog maar eens in een Kamerbrief. Eerst moest volgens haar de kwaliteit van beschermde natuurgebieden verbeteren, voordat er ruimte was om de circa 2500 bedrijven vergunningen te verlenen.

Cynische strategie

Nu blijkt dat de minister Schiphol dus wel heeft geholpen bij het verkrijgen van een natuurvergunning, verwijten Kamerleden het kabinet met twee maten te meten. CDA-Kamerlid Eline Vedder vindt het onbegrijpelijk: “Dat Schiphol een voorkeursbehandeling krijgt, terwijl talloze boerengezinnen al jaren slapeloze nachten hebben omdat ze buiten hun schuld om geen kant op kunnen en moeten wachten op een oplossing van de overheid is cynisch en niet te geloven”.

Ook NSC-Kamerlid Rosanne Hertzberger is verontwaardigd over het feit dat één van Nederlands grootste stikstofuitstoters wel een natuurvergunning krijgt. Terwijl ondertussen veehouders en garnalenvissers door de stikstofregels in de problemen komen. “Dit deugt echt niet. Hun stikstofuitstoot valt in het niet bij wat Schiphol uitstoot. Als NSC zijn we niet tegen luchtvaart of Schiphol, maar wel voor goed bestuur, met dezelfde regels die voor iedereen gelden.”

Beide Kamerleden willen opheldering over de kwestie en werken daarom aan schriftelijke vragen. Ook BBB, D66, ChristenUnie, SGP en GroenLinks-PvdA gaan Kamervragen indienen naar aanleiding van de berichtgeving.

Laat de rechter maar bepalen

Hertzberger wil bijvoorbeeld van de minister weten hoe het kan dat Schiphol stikstofruimte van veehouders kon opkopen, zonder na te gaan of dit zou bijdragen aan verslechtering van de natuur, terwijl dit wettelijk verplicht is. Uit de berichtgeving van NRC blijkt dat de minister de luchthaven hierin coulance bood, terwijl andere (boeren)bedrijven nog altijd aan die voorwaarden moeten voldoen. Juristen twijfelen daarom over de juridische houdbaarheid van de aanpak.

Ook dat aspect stoort GroenLinks-PvdA-Kamerlid Laura Bromet. “Het is de gewoonte geworden om alles op zijn beloop te laten en de beslissing aan de rechter over te laten, maar dat is geen leiderschap. Je moet dappere keuzes maken en dat gebeurt niet op het stikstofdossier.” Bromet noemt het ‘wrang’ dat minister van der Wal eind maart zelf nog uithaalde naar de Kamer en stelde dat Kamerleden bij lastige keuzes vaak kiezen voor economische belangen en tégen de natuur stemmen. “Nu blijkt ze dat zelf te doen”, zegt Bromet.

Het GroenLinks-PvdA-Kamerlid wil net als NSC-Kamerlid Hertzberger de minister in een debat ter verantwoording roepen. De Tweede Kamer is alleen vanwege de meivakantie met reces en vergadert niet. Het debat zal daarom pas over twee weken plaatsvinden.

Lees ook: Vergunning Schiphol ‘zeer wankel’ wegens ontbrekende natuurbeoordeling

Het is zeer onzeker of de natuurvergunning die Schiphol vorig jaar kreeg wel houdbaar is. Het kabinet versoepelde de stikstofregels voor de luchthaven op een ‘zeer wankele’ manier, concludeert NRC uit interne overheidsstukken.

Lees ook: Oplossing nog niet in zicht voor bedrijven die door overheidsfalen geen vergunning hebben

Er zit weinig schot in de legalisatie van bedrijven die door fouten van de overheid geen vergunning hebben voor hun stikstofuitstoot. 140 van deze zogeheten ‘Pas-melders’ zijn inmiddels uit de problemen. Voor ruim 1850 andere bedrijven dringt de tijd.