LIVE Oorlog Oekraïne | Oekraïne claimt vernietiging Russisch raketschip

De Russische strijdkrachten zijn naar eigen zeggen 'niet ver van Oekraïne' begonnen met oefeningen voor het praktische gebruik van tactische kernwapens. Eerder deze maand werd in Moskou aangekondigd dat die oefeningen worden gehouden als gevolg van westerse provocaties en bedreigingen.

De eerste fase van de oefeningen richt zich volgens persbureau RIA Novosti op het verzamelen van de speciale munitie, het laden in lanceerinrichtingen en het verplaatsen van die lanceerinrichtingen. Het ministerie van Defensie vindt de oefeningen noodzakelijk voor de verdediging van het land en het waarborgen van de territoriale integriteit.

De Russische generaal Ivan Popov, die vorige zomer ontslagen werd omdat hij waarschuwde voor moeilijkheden aan het front, is gearresteerd voor 'fraude'. Dat hebben Russische persagentschappen dinsdag gemeld.

,,De officier is op 17 mei in hechtenis genomen op verdenking van grootschalige fraude", verklaarde een militaire rechtbank in Moskou aan het Russische persagentschap TASS. De voormalige generaal zal minstens twee maanden in voorarrest zitten en riskeert tot tien jaar gevangenisstraf.

Sinds eind april zijn ten minste twee hoge Russische legerofficieren, Timoer Ivanov en Youri Kuznetsov, gearresteerd op beschuldiging van corruptie. De minister van Defensie, Sergej Sjojgoe, werd ook vervangen door de econoom Andrei Beloesov. Met de aanstelling van Beloesov wil de Russische president Vladimir Poetin zijn oorlogsmachine, die op volle toeren draait, 'optimaliseren'.

Popov beweert zelf dat hij ontslagen werd als generaal omdat hij de opperbevelhebbers van het Russische leger 'hardvochtig' had gewezen op het zware verlies aan mensenlevens en het gebrek aan moderne gevechtsuitrustingen in Oekraïne.

Meer dan 14.000 inwoners van de Oekraïense regio Charkiv zijn ontheemd geraakt, meldt de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Rusland is daar op 10 mei een nieuw grondoffensief begonnen en heeft meerdere plaatsen ingenomen.

,,Meer dan 14.000 mensen zijn in een kwestie van dagen ontheemd geraakt en bijna 189.000 anderen wonen nog steeds binnen een straal van 25 kilometer van de grens met de Russische Federatie, waar ze door voortdurende gevechten aanzienlijke risico's lopen", zei Jarno Habicht, de WHO-vertegenwoordiger in Oekraïne.

Waarnemers zeggen dat het Russische offensief in Charkiv de laatste dagen is vertraagd, maar nog niet is gestopt. De oorlog wordt ook op andere plekken in de regio gevoerd. In de regionale hoofdstad Charkiv zijn in de nacht van maandag op dinsdag zeker zeven gewonden gevallen, meldt de regionale gouverneur. Hij zegt dat de stad 'de hele nacht is aangevallen door de vijand'.

De Duitse buitenlandminister Annalena Baerbock heeft dinsdag bij aankomst in Kyiv opgeroepen tot meer luchtverdediging voor Oekraïne. Het is haar zevende bezoek aan het land sinds de Russische inval in februari 2022.

Baerbock meent dat de situatie in Oekraïne 'opnieuw dramatisch is verslechterd' door Russische luchtaanvallen op civiele infrastructuur en het nieuwe offensief in de regio Charkiv, waar Russische troepen terreinwinsten boeken. Oekraïne heeft volgens de minister 'dringend behoefte aan een versterkte luchtverdediging' om zichzelf te beschermen tegen 'een regen van Russische drones en raketten.'

Baerbock zei dat de bondgenoten van Oekraïne 'hun krachten moeten bundelen'. Niet alleen om Oekraïne te helpen, maar ook om te voorkomen dat de Russische president Vladimir Poetin zijn troepen naar 'onze eigen grenzen' stuurt. De minister vertelde dat bijna 1 miljard euro is ingezameld voor een Duits initiatief voor de verbetering van de Oekraïense luchtverdediging.

Voordat de Duitse minister arriveerde, riep de Oekraïense president Volodymyr Zelensky bondgenoten nogmaals op luchtverdedigingssystemen te leveren, onder meer voor Charkiv.

Polen heeft negen personen gearresteerd die in verband worden gebracht met sabotage in opdracht van Rusland. Dat zei de Poolse premier Donald Tusk. Het land is naar eigen zeggen door de rol als hub voor bevoorrading van Oekraïne een belangrijk doelwit voor de Russische intelligentiediensten. Warschau beschuldigt Moskou ervan dat het probeert het land te destabiliseren. 

,,We hebben momenteel negen verdachten gearresteerd en aangeklaagd voor handelingen van sabotage in Polen voor de Russische diensten", zei Tusk tegen omroep TVN24. ,,Dit omvat mishandeling, brandstichting en poging tot brandstichting." Tusk zei ook dat Polen samenwerkt met bondgenoten op dit gebied, en dat ook Litouwen, Letland en mogelijk tevens Zweden geraakt zijn.

Eerder deze maand liet Tusk nog weten dat Polen een aanvullende 100 miljoen zlotys (circa 23,5 miljoen euro) besteed aan de eigen intelligentiediensten wegens de dreiging vanuit Rusland. In april werden twee mensen in Polen opgepakt op verdenking van het aanvallen van Leonid Volkov, een verbannen top-hulp van de overleden oppositieleider Navalny. 

Nederland gaat het Oekraïense leger op korte termijn voorzien van meer pantservoertuigen. De zogeheten YPR-voertuigen beschikken over bewapening die de bemanning van binnenuit kan besturen. ,,Zo kunnen de voertuigen ook vuursteun leveren op het slagveld", legt Defensie uit.

Demissionair minister van Defensie Kajsa Ollongren maakte de nieuwe wapensteun aan Oekraïne maandag bekend tijdens een online-bijeenkomst van tientallen landen die Oekraïne helpen in de strijd tegen het Russische leger, dat het land in februari 2022 binnenviel. De Oekraïense president Volodymyr Zelensky had om nieuwe wapensystemen gevraagd.

Nederland leverde eerder al meer dan tweehonderd YPR's van uiteenlopende modellen aan Oekraïne. Om hoeveel voertuigen het ditmaal gaat en met welke wapens ze zijn uitgerust, wil Defensie niet kwijt.

,,Het is essentieel dat we Oekraïne blijven steunen. Hun strijd is ook de onze", zegt Ollongren in een verklaring. Dit soort pantservoertuigen is volgens haar heel belangrijk voor Oekraïne. "Ze zijn wendbaar, bieden goede bescherming, kunnen snel troepen verplaatsen en zijn inzetbaar voor zowel verkennende, offensieve als defensieve rollen. De op afstand bestuurde bewapening biedt de schutter extra veiligheid."

De Russische president Vladimir Poetin zegt dat de overleden Iraanse president Ebrahim Raisi een 'bijdrage van onschatbare waarde' heeft geleverd aan de betrekkingen tussen hun landen. De president was volgens hem een 'voortreffelijk politicus' wiens leven was gewijd aan het dienen van Iran. Raisi is een hardliner die vroeger aan het hoofd van justitie stond. Hij was betrokken bij diverse mensenrechtenschendingen. 

Poetin heeft zijn condoleances overgebracht aan de opperste leider van Iran, ayatollah Ali Khamenei. In het bericht aan Khamenei spreekt hij van een 'grote tragedie' voor het Iraanse volk. Raisi was volgens Poetin 'een echte vriend van Rusland'. ,,Hij heeft grote inspanningen geleverd om de betrekkingen tussen Rusland en Iran tot het niveau van strategisch partnerschap te brengen", verklaart Poetin.

Iran is de laatste jaren een belangrijkere bondgenoot van Rusland geworden. Oekraïne en westerse landen beschuldigen Iran ervan onder meer raketten, drones en munitie naar Rusland te sturen voor de oorlog in Oekraïne. Teheran ontkent Rusland van wapens te voorzien, maar heeft wel toegegeven drones te hebben geleverd voordat de Russische invasie begon.

Het Oekraïense leger zegt dat het afgelopen nacht alle 29 drones die door de Russische troepen werden ingezet heeft neergehaald. Zestien drones werden neergeschoten boven de zuidelijke regio van Mykolaiv. De brokstukken beschadigden een woning en veroorzaakte een brand, zei de regionale gouverneur op Telegram. 

Drie drones werden boven de westelijke regio Lviv neergehaald. Er werd geen schade gemeld. De aanval richtte zich ook op de gebieden Odesa en Poltava. Daarnaast werd de Kharkiv-regio aangevallen met een Iskander-M ballistische raket.

De Russische luchtverdediging heeft in de afgelopen 24 uur 103 Oekraïense drones en 12 door de VS aan Oekraïne geschonken raketten uit de lucht gehaald. Dat meldt het Russische ministerie van Defensie. 

Oekraïense drones hebben tijdens een nachtelijke aanval een olieraffinaderij en een militair vliegveld in de zuidelijke Russische regio Krasnodar getroffen, zei een Oekraïense inlichtingenbron zondag.

,,Dit is de tweede aanval door drones op het militaire vliegveld Kushchevska en de Slavyansk-raffinaderij in de afgelopen drie weken”, aldus de bron.

De bron zei dat tientallen verschillende vliegtuigen op het vliegveld waren gestationeerd.

Volgens persbureau Interfax heeft de raffinaderij na de aanval de werkzaamheden stopgezet. 

Ook boven de Russische grensregio Belgorod zegt het Russische ministerie van Defensie drie drones te hebben onderschept en vernietigd en nog eens 57 boven de regio Krasnodar.

Het superjacht van de pro-Russische Oekraïense oligarch Viktor Medvedtsjoek (69) dat geveild zou worden door Troostwijk Auctions gaat toch niet onder de hamer bij het het Nederlandse veilinghuis. Dat bevestigt een woordvoerder van het bedrijf. Het is nog onduidelijk wat er nu gebeurt met de Royal Romance, een luxueus schip van 6 verdiepingen en 50 kamers.

Oekraïense media meldden afgelopen week dat het veilinghuis de stekker uit onderhandelingen had getrokken ‘over het ondertekenen van een overeenkomst voor het organiseren van de verkoop van de in beslag genomen Royal Romance.’ Troostwijk zou het schip veilen voor het Oekraïense agentschap ARMA, dat het schip van de pro-Russische zakenman in beslag heeft genomen. Lees hier het volledige artikel. 

Polen zal 10 miljard zloty (2,3 miljard euro) investeren in een programma om zijn oostgrens te beveiligen. Dat zei de premier zaterdag in een poging de verdediging te versterken tegen wat volgens hem een toenemende dreiging is van Rusland en Belarus.

,,We starten een groot project om een veilige grens te bouwen, inclusief een systeem van vestingwerken en beslissingen op het gebied van landschapsarchitectuur en milieu die ervoor zullen zorgen dat deze grens onmogelijk door te gaan is voor een potentiële vijand'', zei premier Donald Tusk op een persconferentie. Hij gaf geen verdere details over welke soorten vestingwerken er zouden worden gebouwd.

Tusk had eerder deze maand al plannen aangekondigd om de oostgrens te versterken zonder details te geven. De premier zei zaterdag ook dat hij maandag met de Europese Investeringsbank zou spreken over de financiering van 500 miljoen zloty (zo'n 117 miljoen euro) voor de satellietcomponent van het European Sky Shield Initiative. Dat is een gemeenschappelijk luchtverdedigingsprogramma dat in 2022 door Duitsland is opgezet om de Europese luchtverdediging te stimuleren. Tusk heeft het vergeleken met het Israëlische Iron Dome-systeem.

De Poolse grens met Belarus is een brandpunt sinds de migranten daar in 2021 naartoe stroomden, nadat de nauwe Russische bondgenoot Minsk reisbureaus in het Midden-Oosten opende die een nieuwe onofficiële route naar Europa aanboden – een stap die volgens de Europese Unie bedoeld was om een crisis te veroorzaken.

Sinds de Russische invasie van Oekraïne in februari 2022 zijn de betrekkingen zelfs nog gespannener geworden, waarbij Warschau de defensie-uitgaven opvoert en Minsk en Moskou beschuldigt van pogingen om Polen te destabiliseren.

De vorige regering bouwde aan de Pools-Belarussische grens een hek van ruim 180 kilometer lang en 5,5 meter hoog, ter bescherming tegen illegale migratie. Het wordt aangevuld met een systeem van camera's en sensoren die de grens bewaken.

De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft vrijdag gezegd dat het Oekraïense leger meer manschappen nodig heeft om het moreel van de strijdkrachten op te krikken. ,,We moeten de reserves aanvullen, een groot deel van de brigades is leeg. We moeten dit doen zodat de jongens een normale rotatie hebben. Dan verbetert hun moreel ook'', zei Zelensky in een interview met persbureau AFP.

Ook zei hij dat Oekraïne momenteel de beschikking heeft over slechts een kwart van de benodigde luchtverdediging. ,,Wat vliegtuigen betreft, heeft onze vloot zo'n 120 tot 130 moderne vliegtuigen nodig, zodat Rusland geen overwicht in de lucht heeft'', aldus Zelensky.

Volgens de president is de Russische aanval in de regio Charkiv de voorbode van een nieuw offensief dat zou kunnen bestaan uit 'verschillende' aanvalsgolven. Overigens denkt hij niet dat Rusland momenteel in staat is om de buitenwijken van Kyiv te bereiken. ,,Ze hebben niet de benodigde troepen voor een grootscheeps offensief tegen de hoofdstad zoals ze die hadden aan het begin van de invasie.''