Aantal jongeren in jeugdzorg stijgt licht, vooral meer meisjes tussen 12 en 18 jaar krijgen hulp

In 2023 ontvingen iets meer jongeren in Nederland jeugdzorg dan het jaar ervoor. Uit dinsdag gepubliceerde cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat vorig jaar 474.000 jongeren op enigerlei wijze hulp kregen, wat neerkomt op één op de zeven jongeren jonger dan 18 jaar. Dat zijn er ongeveer zevenduizend meer dan vorig jaar, toen de groep ook al licht groter werd ten opzichte van het het jaar daarvoor.

De stijging wordt vooral verklaard doordat meer jongeren — en dan met name meisjes van 12 tot 18 jaar — jeugdzorg zonder verblijf krijgen. Daartoe behoren bijvoorbeeld individuele therapiesessies of groepssessies aan jongeren en hun ouders in gevallen van psychosociale en/of gedragsproblemen, een verstandelijke beperking of opvoedproblemen. Deze groep groeide ten opzichte van 2022 het hardst en omvat nu 94 procent van het totaal.

Minder jongeren krijgen jeugdhulp met verblijf. Het aantal jongeren onder toezicht – wanneer het gezag van de ouders wordt beperkt – of onder voogdij daalde de afgelopen jaren ook. In het tweede geval draagt de rechter het gezag over een minderjarig kind over aan een pleeggezin of een tehuis.

Meer tienermeiden krijgen hulp

Ongeveer een op de zes meiden van 12 tot 18 jaar kreeg hulp zonder verblijf. In geen andere leeftijdsgroep is die stijging zo groot, aldus het CBS. Verhoudingsgewijs blijven jongens van 8 tot 12 jaar de meeste behoefte hebben aan jeugdzorg: dat geldt voor bijna één op de vier.

Omdat de kosten van jeugdzorg de afgelopen jaren te hoog zijn geworden, besloot het nu demissionaire kabinet dat gemeenten per 2025 structureel fors extra moeten bezuinigen — bovenop al aangekondigde besparingen. Verantwoordelijk staatssecretaris Maarten van Ooijen (VWS, ChristenUnie) zette er, na woedende reacties vanuit de gemeenten, een streep doorheen. Alle manieren die hij kon verzinnen om op jeugdzorg te besparen zijn schadelijk voor „de meest kwetsbare kinderen van Nederland”, stelde hij.

Inmiddels is het kabinet bezig met een wetsvoorstel om een eigen bijdrage in te voeren, die in 2026 zou moeten ingaan. Ook dat idee is omstreden, omdat het ouders naar schatting honderden euro’s per jaar zou kosten.