Direct naar artikelinhoud
Rwandaplan

VK en Ierland botsen over asielzoekers

De Britse premier Rishi Sunak bij een persconferentie over de geplande deportatie van asielzoekers naar Rwanda, vorige week maandag.Beeld AFP

Via Noord-Ierland komen opeens veel asielzoekers naar Ierland. Reden daarvoor zou de onlangs in het VK aangenomen wet zijn die deportatie van asielzoekers naar Rwanda een reële optie maakt.

Er is diplomatiek geharrewar ontstaan tussen het Verenigd Koninkrijk en Ierland over migratie. De Ierse regering wil asielzoekers die vanuit het Verenigd Koninkrijk via de landgrens met Noord-Ierland het land binnenkomen terugsturen naar het VK. Maar voor zover het gaat om asielzoekers die eerder vanuit de Europese Unie het VK binnenkwamen, weigert de Britse regering ze terug te nemen. Tenminste, zolang Londen zelf geen deal met de EU heeft op grond waarvan zij asielzoekers kan terugsturen naar Frankrijk.

Volgens de Ierse autoriteiten komt de laatste tijd tachtig procent van de immigranten die asiel aanvragen binnen via Noord-Ierland. Immigranten zouden het Verenigd Koninkrijk verlaten omdat ze bang zijn uitgezet te worden naar Rwanda. Het Britse parlement nam afgelopen donderdag een wet aan die het mogelijk maakt immigranten die illegaal met bootjes over het Kanaal zijn binnengekomen te deporteren naar het Afrikaanse land. Zij kunnen dan daar asiel aanvragen.

Maas in het systeem

De Britse premier Rishi Sunak zei afgelopen weekend tegen tv-zender Sky News dat het uitwijken van de immigranten laat zien dat het Rwanda-plan zijn gehoopte afschrikkende effect begint te hebben. “Als mensen die illegaal naar ons land komen, weten dat ze niet kunnen blijven, wordt het veel onwaarschijnlijker dat ze komen.” Zijn Ierse tegenhanger Simon Harris maakte echter duidelijk dat zijn land geen zin heeft om een ‘maas’ in het systeem te zijn.

Britse en Ierse ministers bespraken het conflict maandag tijdens − eerder gepland − overleg in Londen. De positie van de regering in Dublin is extra gecompliceerd door een uitspraak vorige maand van een Ierse rechtbank. Die bepaalde dat asielzoekers niet mogen worden teruggestuurd naar het VK, omdat het voor hen geen veilig land zou zijn aangezien ze het risico lopen te worden gedeporteerd naar Rwanda. De Ierse autoriteiten vermoeden dat een deel van de immigranten momenteel naar hun land komt vanwege dat verbod op terugsturen.

Nauwe samenwerking met Londen

De Ierse regering wil met spoed een noodwet doorvoeren die bepaalt dat het VK wél veilig is en dat asielzoekers kunnen worden teruggestuurd. Minister van justitie Helen McEntee publiceert hiertoe dinsdag een wetsvoorstel. En maandag kwam hierover een positief signaal uit Downing Street. “Als deze wet ons gewoon terug in de tijd zet naar hoe het geregeld was, dan voel ik me daar prettig bij”, zei Chris Heaton-Harris, de Britse minister voor Noord-Ierse zaken.

Ierland herbergt ruim 100.000 vluchtelingen, van wie driekwart afkomstig uit Oekraïne. Het land kampt met een acute huisvestingscrisis, met oplopende huren en veel daklozen, en sluimerende spanningen over immigratie. In november was het centrum van Dublin nog het toneel van hevige antiregeringsrellen.

Lokale verkiezingen

Intussen willen de Britse autoriteiten volgens dagblad The Guardian deze week beginnen met het oppakken van asielzoekers om hen uit te zetten naar Rwanda. De Conservatieve premier Sunak heeft aangekondigd in juli de eerste vluchten naar het Afrikaanse land te willen organiseren.

Critici beschuldigen Sunak ervan dat hij deze week met het oppakken aanvangt omdat er donderdag lokale verkiezingen zijn. De Conservatieven staan er beroerd voor in de peilingen en zouden hopen te scoren met de arrestaties.

Lees ook:

Kritiek na instemming Brits parlement met uitzetten migranten naar Rwanda

Het Britse parlement heeft onder zware druk ingestemd met het uitzetten van bootmigranten naar Rwanda. Premier Sunak wil met de noodwetgeving het Europese mensenrechtenhof omzeilen.

Energieke, tiktokkende Simon Harris wil als jongste Ierse premier ooit ‘veel doen in weinig tijd’

Simon Harris is premier van Ierland geworden. Met zijn 37 jaar is hij de jongste ooit. De ‘taoiseach’, Iers voor minister-president, geldt als wonderkind van Fine Gael, de christendemocratische partij.