Direct naar artikelinhoud
Verkeersveiligheid

Aantal gevaarlijke onbewaakte spoorwegovergangen in Nederland sterk verminderd

Een onbewaakte spoorwegovergang bij Meppel in 2021. Inmiddels is die overgang afgesloten.Beeld Hollandse Hoogte / Wilbert Bijzitter

Spoorwegbeheerder ProRail stelde zichzelf in 2018 na diverse dodelijke ongelukken ten doel om de 180 gevaarlijkste onbewaakte spoorwegovergangen te sluiten. Inmiddels is dat doel een stuk dichterbij.

Nederland telt nog maar 28 gevaarlijke onbewaakte spoorwegovergangen, blijkt uit cijfers die de NOS opvroeg bij ProRail. Mensen die deze overgangen willen passeren, krijgen vooraf geen waarschuwing als er een trein aankomt, wat stressvolle en gevaarlijke situaties kan opleveren.

In 2018 besloot de spoorbeheerder na een reeks dodelijke ongelukken dat de 180 gevaarlijkste onbewaakte spoorwegovergangen uiterlijk 2024 gesloten zouden moeten worden. Inmiddels is die deadline opgeschoven naar het einde van 2026. Voor het einde van dit jaar staan nog tien overgangen op de planning om aangepakt te worden.

Voor onbewaakte spoorwegovergangen zijn er meerdere opties: volledig weghalen (‘in de hekken gooien’); een tunnel of brug aanleggen; het aanleggen van slagbomen en waarschuwingslichten (‘beveiligen’); of een weg omleggen.

Dure aanpak

Goedkoop zijn die operaties niet. Het aanleggen van een overweg met lichten, slagbomen en een bel kost al gauw een miljoen euro. Bij een dergelijke ingreep moeten er ook aanpassingen gedaan worden aan het spoor zelf, waar sensoren in komen die treinen detecteren, zodat de spoorbomen uit zichzelf sluiten.

Een tunnel of brug bouwen is nog duurder, vertelt een woordvoerder van ProRail: “Het verschilt natuurlijk of je een tunnel bouwt voor wandelaars of dat er ook auto’s onderdoor moeten, maar de beginprijs voor een tunnel ligt rond de 1,5 miljoen euro. Omdat gemeenten vaak zelf ook met de overwegen in hun maag zitten, zijn zij nog weleens bereid mee te betalen.”

Niet alle onbewaakte spoorwegovergangen verdwijnen. Sommige liggen op privéterrein, bijvoorbeeld van boeren. Volgens ProRail is nu al sprake van een veiliger spoor. Het aantal dodelijke botsingen bij onbewaakte spoorwegovergangen is gehalveerd ten opzichte van 2014 naar 1,4 per jaar, zegt de spoorwegbeheerder.

Lees ook:

De onbewaakte overweg blijft bestaan, omdat landeigenaren dwarsliggen

Het lukt niet om alle onbewaakte spoorwegovergangen voor het eind van dit jaar te sluiten. Particulieren blijven zich verzetten. De laatste hoop is gevestigd op overwegbemiddelaar Helma Lodders.