De boetes die werkgevers krijgen als ze werknemers uit het buitenland illegaal laten werken, zijn niet hoog genoeg. Dat zegt de Arbeidsinspectie na onderzoek onder 24 bedrijven die de wet hebben overtreden. Vaak nemen werkgevers de boetes voor lief, omdat het financieel voordeel van het werken met illegale arbeidsmigranten groter is.
De boetes voor het overtreden van de Wet Arbeid Vreemdelingen (Wav) hebben geen gelijke tred gehouden met de ontwikkeling van de welvaart en inflatie, aldus de Arbeidsinspectie. Daarmee is ook het afschrikwekkende effect - om illegale arbeid tegen te gaan - van de boetebedragen uitgehold.
De maximale boete per overtreding ligt op 8.000 euro, een bedrag dat al in 2005 bepaald is. Als het boetebedrag zou zijn meegegroeid met de welvaart en inflatie, dan zou het nu op circa 15.000 euro moeten liggen, berekent de inspectie.
De Arbeidsinspectie onderzocht tussen 2021 en 2023 onder meer bedrijven in de bouw, schoonmaak, landbouw en horeca.
Bedrijven gaan op verschillende manieren de fout in, bijvoorbeeld door te lage lonen te betalen, mensen in te huren die niet in Nederland mogen werken en werknemers zonder contract in te huren en hen contant te betalen. Namen van bedrijven die de fout ingaan, worden niet genoemd.
In de meeste van de 24 onderzochte zaken is het voordeel voor werkgevers zo groot, dat het betalen van een boete minder kosten met zich meebrengt dan het normaal uitbetalen van het cao-loon en de bijkomende werkgeverslasten. Gemiddeld komt de kostenbesparing volgens de inspectie uit op 60 procent.
Boete binnen jaar terugverdiend
De Arbeidsinspectie geeft een voorbeeld: Bij één van de bedrijven zouden de arbeidskosten voor de werkgever 15.750 euro zijn als volgens de regels zou zijn gewerkt. De werkgever heeft in werkelijkheid 6.240 euro aan loonkosten betaald. Het voordeel is dus 9.510 euro. Dit is hoger dan het boetenormbedrag van 8.000 euro.
In negen van de tien gevallen verdient een werkgever de boete binnen een jaar terug, soms zelfs binnen drie maanden.
De Arbeidsinspectie heeft het onderzoek naar de Tweede Kamer gestuurd.
