Direct naar artikelinhoud
Bondgenootschap

Turkije steunt Rutte als Navo-baas, nog drie landen te gaan

Premier Rutte en de Turkse president Recep Tayyip Erdogan.Beeld ANP / EPA

Het bezoek van Mark Rutte aan president Erdogan heeft kennelijk geholpen. Nu moet hij Hongarije, Slowakije en Roemenië nog overtuigen.

Turkije steunt de kandidatuur van Mark Rutte als secretaris-generaal van de Navo. Dat bevestigen zowel bronnen binnen het bondgenootschap als een Turkse regeringsfunctionaris. Daarmee komt het aantal landen dat akkoord is met Rutte’s toekomstige baan op 29 van de 32. Alleen Hongarije, Roemenië en Slowakije hebben zich nog niet achter de kandidatuur van de demissionaire premier geschaard.

Afgelopen vrijdag bracht Rutte een bezoek aan de Turkse president Recep Tayyip Erdogan in Istanbul. Na afloop sprak Erdogan zich niet uit over eventuele ondersteuning van de kandidatuur. Hij herhaalde wel de eisen die Turkije aan de nieuwe Navo-baas stelt: een harde opstelling tegen terroristen en voldoende aandacht voor de niet-EU-leden binnen de Navo.

De enige tegenkandidaat van Rutte is de Roemeense president Klaus Iohannis. Die heeft bij lange na niet zoveel landen achter zich als Rutte, maar zijn kandidatuur staat nog steeds.

Een harde noot

De huidige secretaris-generaal, de Noor Jens Stoltenberg, zal uiterlijk op 1 oktober de deur definitief achter zich dichttrekken. Zijn opvolger heeft de expliciete steun nodig van alle 32 landen. Naar verwachting zal het Hongarije van premier Viktor Orbán de hardste noot zijn om te kraken. Begin maart liet zijn minister van buitenlandse zaken Péter Szijjártó weten dat Boedapest geen steun kan geven aan iemand die Hongarije ‘op de knieën’ probeert te krijgen.

De minister verwees daarmee naar de kritiek die Rutte in 2021 in Brussel uitte op nieuwe anti-lgbti+-wetgeving van de Hongaarse regering. Om de noodzakelijke steun van Orbán te verwerven, zal Rutte hem wellicht moeten vereren met een ootmoedig bezoek. Daartoe zag de Zweedse premier Ulf Kristersson zich eerder dit jaar ook gedwongen. Hongarije was het laatste land dat instemde met toetreding van Zweden tot het bondgenootschap, na het eveneens weifelende Turkije .

Ter ondersteuning van Rutte’s kandidatuur zullen Nederlandse diplomaten (en hijzelf) vermoedelijk onderstrepen dat een secretaris-generaal van de Navo nooit uitspraken doet over binnenlandse politiek van de lidstaten. Die eerdere opmerkingen deed hij als lid van de Europese Raad.

Lees ook:Steun van Erdogan voor Navo-topfunctie Rutte laat op zich wachten

Mark Rutte had vrijdag nog geen openlijke steun van de Turkse president Erdogan voor zijn kandidatuur als secretaris-generaal van de Navo, bleek na afloop van Ruttes bezoek aan Istanbul.

Rutte krijgt steun bij harde botsing met Orbán

Juni 2021: de meeste EU-regeringsleiders zijn fel over de Hongaarse wet die kinderen moet ‘beschermen’ tegen lhbti+-informatie. Premier Viktor Orbán wijst kritiek van de hand.