Populaire influencer Irak vermoord bij haar woning

Een populaire Iraakse TikTok-persoonlijkheid, Om Fahad, is vrijdagavond doodgeschoten bij haar huis in Bagdad. De 29-jarige influencer, wier echte naam Gufran Sawadi is, was vorig jaar veroordeeld tot een half jaar cel voor het delen van „video’s met onfatsoenlijke uitlatingen die de bescheidenheid en de publieke moraal ondermijnen”. Ze maakte zich bij haar volgers met name populair met het posten van luchtige filmpjes waarop ze danst op popmuziek.

Om Fahad, die op TikTok een half miljoen volgers heeft, werd in haar auto beschoten door een motorrijder die zich had vermomd als voedselbezorger. De dader was zondagavond nog voortvluchtig.

De afgelopen jaren zijn verscheidene Irakezen die prominent aanwezig zijn op sociale media, met name vrouwen en mensen uit de lhbti-gemeenschap, doelwit geweest van bedreigingen en dodelijk geweld.

De Iraakse autoriteiten proberen het online uitdragen van verschillende vormen van seksualiteit verder te criminaliseren. Die juridische repressie lijkt vooral ingegeven door de groeiende zichtbaarheid van met name jonge Iraakse vrouwen die zich online afzetten tegen het nog steeds dominante traditionele gedachtegoed op het gebied van seksualiteit en gendernormen.

Zo richtte het Iraakse ministerie van Binnenlandse Zaken in januari 2023 een commissie op om „obscene en vernederende” online inhoud afkomstig van populaire Iraakse influencers op te sporen.

Onder meer een kliklijn moest ervoor zorgen dat de „moraal en familietradities” in de Iraakse samenleving worden beschermd. Een maand na de veroordeling van Fahad zijn vorig jaar vijf andere Iraakse online-persoonlijkheden veroordeeld tot celstraffen die opliepen tot twee jaar.

Het Iraakse ministerie van Binnenlandse Zaken heeft inmiddels een onderzoek ingesteld naar de omstandigheden van Fahads dood. Haar moord lijkt te passen binnen een patroon van doelgericht geweld tegen Iraakse influencers die de grenzen van de heersende behoudzucht rond seksuele moraal opzoeken.

In 2018 werd Instagrammodel Tara Fares, drie miljoen volgers, net als Fahad doodgeschoten in de Iraakse hoofdstad. Afgelopen jaar werd de 23-jarige Noor Alsaffar, die zich als man identificeerde en in korte Instagram- en TikTok-video’s met jurken, haar- en make-upstijlen, ook al doodgeschoten. In februari van dit jaar werd in het centrum van de stad Diwaniyah, iets ten zuiden van Bagdad, een voorvechter voor transrechten doodgestoken die op sociale media bekend stond als ‘Simsim’.