De Fifa en Saudi-Arabië: een huwelijk tegen de mensheid

Terwijl de klimaatcrisis over de aarde raast, kondigde de Fifa een partnerschap aan met het vervuilendste bedrijf ter wereld: Aramco. Het Saudische staatsoliebedrijf wordt daarmee een van de hoofdsponsors van het WK herenvoetbal in 2026 en een jaar later bij het wereldkampioenschap voor vrouwen, dat Nederland graag wil organiseren. Er is geen manier om dat uit te leggen aan toekomstige generaties, aan vrouwen en minderheden, aan de fans en atleten die zich bekommeren om hun sport.

Een blik op 2050. De stadions van AZ, ADO Den Haag, FC Groningen, sc Heerenveen en FC Utrecht zullen ieder jaar volledig overstromen, bleek uit een rapport van een paar jaar geleden. De Johan Cruijff Arena en de Kuip zullen voor een deel onder water komen te staan. In de voetbalstadions waar nu het geld nog tegen de plinten klotst, moet op den duur rekening worden gehouden met de zondvloed. Wat hebben we ervoor over om dat te voorkomen?

De Fifa weet wat er op het spel staat. Ruim vijf jaar geleden ondertekende de wereldvoetbalbond een programma van de Verenigde Naties om klimaatverandering door middel van sport te adresseren en te bestrijden. Het idee is dat bonden hun uitstoot rapporteren, terugbrengen en supporters proberen bewust te maken van de klimaatcrisis. Maar liever luistert de wereldvoetbalbond naar de CEO van Aramco, die een maand geleden nog opriep om ‘de fantasie van het uitfaseren van olie en gas op te geven’.

Fossiele fantasie

Een hypothese: het kan de Fifa helemaal niets schelen. Bovendien past de samenwerking in een patroon. Voorafgaand aan het WK in Rusland sloot Gazprom een soortgelijk partnerschap, Qatar Airways was een van de hoofdsponsors tijdens het wereldkampioenschap in de golfstaat, over tien jaar vindt het WK plaats in Saudi-Arabië.

Tot dan wordt de fossiele fantasie via voetbalwedstrijden ongebreideld in miljarden hoofden gepompt. Langzaam vergeten we de mensenrechtenschendingen, de olievaten, de moord op journalist Jamal Khashoggi, en wordt het Saudische schrikbewind genormaliseerd. Nu klinkt dat misschien nog onvoorstelbaar, tegen 2034 gaan we er op vakantie.

Hoe bieden we weerstand tegen een land dat ons collectief berooft van de sport? Van onze toekomst? Van onze ideeën over mensenrechten? Moeten we meebewegen in een veranderende wereldorde? Zullen we straks weer eindeloze discussies voeren over kijken of niet kijken? Wat is ons verzet?

De Fifa heeft de verantwoordelijkheid om voetbal voor toekomstige generaties te behouden, maar the beautiful game is gekocht als propaganda-apparaat van de fossiele industrie, verpatst aan een land dat weinig wil weten van de rechten voor vrouwen en minderheden. De mondiale hoeder van het voetbal heeft de sport misbruikt.

Dus is het aan ons. Willen we in 2027 een WK organiseren dat wordt gesponsord door een Saudisch staatsoliebedrijf? Wat zeggen we als later het water over de tribunes van de Galgenwaard spoelt? Tegen de voetbalfans die momenteel vastzitten in een Saudische cel? Tegen de lhbti+’ers en vrouwen die worden onderdrukt? Kiezen we voor verzet of stemmen we stilzwijgend toe?