Direct naar artikelinhoud
Reportage

Emmen is volgens de koning een ‘stad waar je heel graag wilt wonen’

Koning Willem-Alexander, koningin Máxima en de dochters Amalia, Alexia en Ariane bij aankomst in Emmen.Beeld Marcel van den Bergh / de Volkskrant

De Drentse stad Emmen en koning Willem-Alexander kunnen allebei een duwtje in de rug gebruiken. Op deze Koningsdag helpen ze elkaar.

Luid gejuich klinkt als om elf uur zaterdagochtend de koninklijke familie in Emmen het Noorderplein opkomt, voorafgegaan door een stoet wielrenners. Drenthe is een fietsprovincie – het is de eerste van vele promotionele boodschappen die vandaag voor het voetlicht worden gebracht.

Anders dan vorig jaar zijn de Oranjes compleet, zo blijkt. Koning Willem-Alexander, vandaag 57 geworden, koningin Máxima en de dochters Amalia, Alexia en Ariane stappen als eersten uit de koninklijke bus. Na hen volgen prins Constantijn, prinses Laurentien en de neven Maurits, Bernhard, Pieter-Christiaan en Floris met hun echtgenoten.

Over de auteur
Remco Meijer is politiek verslaggever van de Volkskrant en schrijft over justitie en het koninklijk huis.

‘Heel veel dank voor de begeleiding’, zegt Willem-Alexander tegen de gemêleerde groep fietsers, van jong tot oud.

Zanger Bouke Scholten, de Drentse Elvis, heeft het wachtende publiek dan al een uur lang opgewarmd. Alle muziek tijdens deze Koningsdag is van Emmense oorsprong, van Jannes halverwege de route tot Daniël Lohues aan het slot.

Bouke legt hart en ziel in klassiekers als Proud Mary, In the ghetto en A little less conversation, gevolgd door een rockend Happy Birthday voor de jarige vorst. Achter een van de hekken staat Boukes nicht Paulina. Stralend zegt ze: ‘Hij is mijn eigen King.’

Het begin is feestelijk en de vraag die boven deze Koningsdag hangt is: blijft dat zo? Burgemeester Eric van Oosterhout (PvdA) sprak tevoren zijn zorgen uit over mogelijke verstoringen. Prinsjesdag trok afgelopen september niet alleen minder toeschouwers, maar werd ook ontsierd door boegeroep, omgekeerde vlaggen en gefluit tijdens de balkonscène. Onlangs bleek dat de gemeente Den Haag en het Koninklijk Huis erover denken elementen van Koningsdag naar Prinsjesdag mee te nemen.

Nabuurschap

Dan moet er vandaag natuurlijk niets mis gaan, ook al omdat Van Oosterhout een missie heeft: hij wil ‘naoberschap’ (nabuurschap) als het grote pluspunt van zijn gemeente overbrengen, als tegenbeeld bij het taaie imago van Emmen als onaantrekkelijke stad.

De zon schijnt in dit deel van het land, dat scheelt alvast. En vanaf de eerste minuut blijkt wat Prinsjesdag kan opsteken van Koningsdag: zorg voor aanraakbaarheid, en huur een evenementenbureau in om het festivalgevoel te vergroten.

De gemeente Emmen werkt samen met Vinke Vision uit Ermelo, dat ervaring heeft met uiteenlopende evenementen als de landelijke intocht van Sinterklaas, de Canal Parade tijdens Pride Amsterdam, het TT-festival in Assen en eerder Koningsdag in Amersfoort. De route van een kilometer in Emmen is afgezet als een festivalterrein, maar niet met de dubbele rij hekken die op Prinsjesdag het publiek ver weg houdt. Koningsdag in Emmen is natuurlijk een enorme veiligheidsoperatie, maar ondanks dat, ook in deze onrustige tijden, een uitgelaten dag van selfies en handen schudden.

Dat mag wat kosten. Aan het aanvankelijk geschatte budget van 1,5 miljoen euro moest 8 ton worden toegevoegd. Van Oosterhout meldde het de gemeenteraad met excuses. De lokale PVV – een op de drie Emmenaren stemde op die partij in november – kwam nog met een motie die opriep het koningshuis een financiële bijdrage te laten leveren ‘aan hun eigen verjaardagsfeestje’, maar die haalde het bij lange na niet. De enige weerklank hiervan is langs de route te vinden bij het plukje republikeinen dat jaarlijks aanwezig is, nu met de tekst: ‘Stop de miljonairssubsidie!’

Blokker

Het feest kan dus los en ook de nog altijd niet florissante rapportcijfers voor de Oranjes blijken tijdens een wandeling van ruim twee uur geen belemmering. Door de Noorderstraat gaat het, langs de beroemdste Blokker uit de Nederlandse literatuur. Die krijgt geen aandacht, misschien omdat auteur Peter Middendorp zich na publicatie van zijn roman Vertrouwd voordelig (2014) niet heel vleiend uitliet over de stad van zijn jeugd.

Voor een filiaal van ‘Brownies en downies’ is een modeshow georganiseerd en even verderop wordt uitbundig gedanst. Uit het publiek steekt een bord omhoog: ‘Majesteit, vandaag vier ik mijn eerste verjaardag’. Prinses Amalia aait het jonge kind, op de arm van een van de ouders, liefdevol over de rug.

De Hema in Emmen is voor de gelegenheid omgedoopt tot ‘Hemaxima’.Beeld Marcel van den Bergh / de Volkskrant

De Hema heeft op de gevel de inhaaktekst Hemaxima geplaatst (‘Hoe eet u ’m het liefst?’), maar de tompouces die op straat worden geserveerd aan de koninklijke gasten zijn van bakkerij Schoemaker. ‘Dit zijn de echte’, zegt eigenaar Paul Steenbergen trots.

Kinderboek

Koningin Máxima praat verderop met schrijver Pieter Koolwijk, die in oktober verantwoordelijk is voor het geschenk tijdens de Kinderboekenweek. In het westen van het land kwam hij niet tot rust, in Emmen is zijn schrijfader opengesprongen. ‘De omgeving faciliteert de cultuur, dat is mooi’, zegt Máxima.

Filmmakers Thomas Nauw en Peter Nillesen vertellen over hun film Grenzeloos verraad, over de bevrijding van Noordoost Nederland, waarmee ze in de race zijn voor een prijs op het festival van Zaragoza. Over nabuurschap gesproken: zanger Bouke is in de film dan weer een verzetsstrijder, en werkelijk iedereen in Emmen wilde wel figurant zijn.

Voor de Grote Kerk op het Marktplein wordt een quiz gespeeld die vermoedelijk vooral voor de televisiekijkers is bedacht. Via Elly Mensen, wereldkampioen sjoelen, loopt het gezelschap richting de bekendste pleisterplaats van Emmen, dierentuin Wildlands.

Tijd voor ‘doedels’: tekeningen met eenvoudige lijnen.Beeld Marcel van den Bergh / de Volkskrant

Voor de camera’s komt Amalia in een kort persmoment terug op haar recent onthulde verblijf in Madrid, waar ze onderdak vond toen bedreigingen aan haar adres wonen in Amsterdam onmogelijk maakten. ‘Ik heb daar iets meer mijn vrijheid kunnen vinden’, zegt de prinses.

Op het grote podium op het Raadhuisplein zingt Daniël Lohues zijn lijflied Hier kom ik weg. In zijn dankwoord haalt Willem-Alexander die woorden aan en zegt: ‘Emmen heeft laten zien: lijstjes, peilingen, ze kloppen gewoon niet. Emmen is een stad waar je heel graag wilt wonen.’ Missie geslaagd.