Een handvol bedrijven bepaalt de hoeveelheid plastic afval op aarde
Een analyse van vijf jaar aan opruimacties, wereldwijd, toont welke bedrijven verantwoordelijk zijn voor het zwerfafval.
Als u op een willekeurige plek op aarde een willekeurig stuk plastic uit de bosjes vist, is de kans best groot dat dat afval is gemaakt door The Coca-Cola Company. Hoe groot, is moeilijk te zeggen, maar een nieuw onderzoek suggereert dat het minstens een op de twintig is.
De studie werd gedaan ter voorbereiding op een internationale conferentie over een wereldwijd plasticverdrag, die deze week in Ottawa begon. Een grote groep onderzoekers van twaalf universiteiten over de hele wereld bundelde de krachten om inzicht te krijgen in waar wereldwijd zwerfplastic vandaan komt. Ze gebruikten daarvoor de data van het initiatief #breakfreefromplastic. Deze wereldwijde organisatie houdt met duizenden vrijwilligers opruimacties, waarbij ze zwerfplastic turven en de herkomst proberen te achterhalen.
De rijkdom van die dataset loog er niet om. Ze konden leunen op vijf jaar aan opruimacties, 1576 in totaal, in 84 landen, waarbij 1.873.634 stuks plastic werd geborgen. Een volstrekt wereldwijde telling is dat niet. De opruimacties waren alleen op land. Ook waren Noord-Azië, Zuid-Amerika en Centraal-Afrika erg slecht vertegenwoordigd. Maar het is een goed begin, denken de onderzoekers. Die 84 landen vertegenwoordigen wel 80 procent van de wereldbevolking.
Van zo’n 900.000 stuks gevonden plastic, iets minder dan de helft, wisten de vrijwilligers de maker te achterhalen, vaak omdat het logo erop stond, of vanwege een kenmerkende vorm. Deze werden uitgekozen voor de analyse, waarvan de resultaten afgelopen woensdag in tijdschrift Science Advances verschenen.
The Coca-Cola Company grootste schuldige
Wat direct opviel was dat maar een handvol bedrijven uit de voedingsindustrie tekent voor het leeuwendeel van de zwerfvondsten. The Coca-Cola Company was goed voor 11 procent, gevolgd door concurrent Pepsi met 5 procent. Voeg Nestlé en Danone (ieder 3 procent) en tabaksfabrikant Altria (2 procent) toe, en je hebt een top 5 die samen goed is voor een kwart van de ‘branded plastics’.
Dat beeld wordt wellicht vertekend doordat plastic van deze bedrijven zo herkenbaar is, maar ook als je de ‘unbranded plastics’ meetelt zijn deze vijf bedrijven nog steeds goed voor bijna 12 procent van het totaal dat de vrijwilligers van #breakfreefromplastic vonden.
Nog onthutsender voor de onderzoekers was het verband dat ze zagen toen ze het aantal plastic vondsten naast de cijfers over de plasticproductie per bedrijf legden. Ze vonden een vrijwel een-op-eenrelatie: iedere procent meer plastic dat een bedrijf produceerde, vertaalde zich in een procent meer stuks gevonden afval. En dat is dus dwars door al die verschillende locaties met hun specifieke omstandigheden, cultuur en recyclingregels heen.
Win Cowger, eerste auteur van het betreffende onderzoek, milieuwetenschapper aan het Moore Instituut, en in Californië ook wel bekend als Dr. Trash, toonde zich geschokt door die bevinding. “Ik wilde overgeven, mijn grootste nachtmerrie werd werkelijkheid. Dit betekent dat producenten zich er makkelijk vanaf maken. Ondanks alles dat ze zeggen dat ze doen, zien we geen positief effect van hun inspanningen. Aan de andere kant geeft het me ook hoop. Want als die bedrijven hun plasticproductie verminderen zou dat een sterke positieve invloed hebben op het milieu.”
Lees ook:
‘Geen plastic bestek’ als het nieuwe normaal kan miljarden kilo’s afval schelen
Heel wat bestellers van bezorgmaaltijden in China blijken best bereid om van plastic bestek af te zien. Het ligt er maar net aan hoe je het ze vraagt.
De recycle-industrie kan niet wachten tot circulair plastic verplicht wordt
Staatssecretaris Vivianne Heijnen wil recyclebedrijven die het moeilijk hebben gaan ondersteunen. Nieuw plastic is namelijk zo goedkoop dat de aanjagers van de circulaire economie in de problemen komen.