Arne Slot werkte nog nooit in het buitenland – bij Liverpool FC zal de voetbalwereld over zijn schouder meekijken

Met zijn charisma, tactisch vermogen, people management en goede beheersing van de Engelse taal, moet Arne Slot grootmacht Liverpool FC naar nieuwe successen leiden in het tijdperk na Jürgen Klopp, de populaire Duitse trainer die na negen jaar stopt op Anfield. Huidig Feyenoord-coach Slot (45), uit het Overijsselse Bergentheim, krijgt de zware opdracht hem vanaf komende zomer op te volgen. Bij een club waar het verwachtingspatroon altijd hoog is en de voetbalwereld over je schouder meekijkt.

Het is een grote sprong in zijn nog relatief jonge carrière als trainer, die ruim tien jaar geleden begon bij de onder-12 van PEC Zwolle. Nadat hij bij die club – zijn club – zijn loopbaan als profvoetballer had afgesloten, was er geen plek voor hem als assistent bij het eerste elftal. Ontwikkel je eerst eens bij de jeugd, kreeg hij te horen. Hij probeerde de niet bijzonder getalenteerde groep junioren te laten spelen als FC Barcelona, bekend door het snelle combinatiespel.

Collega’s zagen destijds al zijn talent. „Teamtactisch was hij veel verder dan welke trainer ook bij onze opleiding”, zei zijn assistent Alexander Palland eerder tegen NRC. De jaren erna werkte Slot – zeer ambitieus – zich via SC Cambuur, AZ en Feyenoord naar de top.

Nadat hij vorig jaar al gesprekken had gevoerd met Tottenham Hotspur, Chelsea en Leeds United, was de magie van het voetbalinstituut Liverpool nu niet te weerstaan. Vrijdag sloten Feyenoord en Liverpool een akkoord over een afkoopsom, meldden diverse (inter)nationale media.

Liverpool betaalt volgens de BBC een vaste som van 9 miljoen euro en 2 miljoen euro aan mogelijke bonussen. Daarmee is Slot de duurste Nederlandse trainer in de historie. Slots assistent Sipke Hulshoff en hoofd performance Ruben Peeters volgen hem naar Engeland. De verwachting is dat de deal op korte termijn rondkomt en bekend wordt gemaakt.

Verrassing

Dat de Champions League-winnaar van 2019 bij Slot is uitgekomen, is voor de achterban van Liverpool misschien een verrassing: voor veel fans is hij een onbekende trainer uit een kleinere competitie. Bovendien zien ze dat de Nederlandse coach Erik ten Hag, in 2022 overgekomen van Ajax, bij rivaal Manchester United het na een goed eerste seizoen nu moeilijk heeft. Dat maakt dat er gereserveerd wordt gereageerd.

Maar de clubleiding van het data-gedreven Liverpool, in handen van de Amerikaanse investeerder Fenway Sports Group, kijkt verder dan die sentimenten. De club staat erom bekend dat ze zeer analytisch te werk gaan in hun zoektocht naar nieuwe spelers en stafleden. „Iedere steen wordt omgekeerd”, zei een verslaggever van de gezaghebbende sportsite The Athletic donderdag in een podcast.

Dat Slot een vergelijkbare spelfilosofie heeft als zijn voorganger Klopp, is daarin van belang. Beiden willen dominant, aanvallend voetbal spelen in hoog tempo, met agressieve druk op de tegenstander en veel diepgang. Waarbij de wisselwerking tussen publiek en elftal een extra energieboost kan geven – vaak het geval op Anfield en in de Kuip. Met die speelwijze kan Liverpool onder Slot verder bouwen op het raamwerk dat er al ligt.

Slot, zoon van onderwijzers, is een didactische leraar-trainer, die heeft bewezen jongere spelers te kunnen vormen. Hij beïnvloedt en overtuigt ze van zijn speelwijze, „indoctrineren” noemt hij dat. Dit door ze in detail mee te nemen in zijn filosofie, wedstrijdbeelden te analyseren en patronen in te slijpen met gerichte trainingsvormen. Veel jonge, opkomende spelers – zowel bij AZ als Feyenoord – groeiden onder hem uit tot international.

Die kwaliteit als ‘ontwikkeltrainer’ speelt onmiskenbaar een rol bij de keuze voor Slot. Liverpool heeft een talentvolle lichting jeugdspelers, met onder anderen verdediger Conor Bradley en aanvallende middenvelder Harvey Elliott. Door vele blessures kregen zij de kans in de finale van de Carabao Cup, die Liverpool in februari won van Chelsea. Mede door de strenge begrotingsregels en doordat Liverpool bij toptransfers financieel niet op kan tegen Manchester City, is de jeugdopleiding een van de pijlers.

Gestegen marktwaarde

Nieuw is dat niet voor Slot. In een presentatie die hij eens gaf aan investeerdersgroep Vrienden van Feyenoord over zijn werkwijze, vertelde hij over de leeftijdsopbouw van zijn selectie. Hij legde uit dat toen hij in juni 2021 begon bij Feyenoord, het zwaartepunt lag bij spelers van boven de 27 jaar. Spelers met beperkte restwaarde – met dertigers Leroy Fer, Jens Toornstra en Bryan Linssen. Zij leverden later weinig tot niks meer op bij transfers.

De komst van Slot markeerde een koerswijziging. Feyenoord wilde aanzienlijk meer (spelers)waarde gaan creëren. Naast doorstroom van jeugd, moest dit worden bewerkstelligd door het gericht aankopen van jonge, beloftevolle spelers.

Met name in Slots eerste twee seizoenen, gebeurde precies dit, geholpen door uitgekiende scouting. De marktwaarde van de selectie steeg afgelopen drie jaar van 100 miljoen naar 300 miljoen euro, volgens website Transfermarkt.

„Als je ziet hoe we dat hebben weten om te buigen, is dat mooi: nog steeds kwaliteit hebben, maar met een compleet andere leeftijdsopbouw”, zei Slot vorige zomer, in een uitgebreid gesprek na een oefenduel. „Wij geloven in ons programma: jonge jongens toevoegen waarvan wij denken dat ze kunnen groeien.”

Interessant is welk ‘sportief project’ Slot precies is geschetst bij Liverpool. Met het aanstaande vertrek van Klopp is het een club in transitie. Bekend is dat Klopp veel invloed had op het transferbeleid. Met de terugkeer van de sterke technische man Michael Edwards – hoofd voetbal bij Fenway Sports Group – is de verwachting dat de clubleiding die macht weer naar zich toetrekt. Naast Slot en Edwards, begint ook een nieuwe technisch directeur: Richard Hughes, die overkomt van Bournemouth.

Er liggen direct belangrijke vraagstukken voor. Zoals de toekomst van drie sleutelspelers – aanvaller Mohamed Salah (31), aanvoerder Virgil van Dijk (32) en vice-aanvoerder Trent Alexander-Arnold (25). Hun contracten lopen in 2025 af, de vraag is of zij onderdeel blijven van het vernieuwde Liverpool onder Slot. De nummer drie in de Premier League raakte dit weekend verder achterop in de titelstrijd door een gelijkspel bij West Ham United.

Legendarische status

Slot volgt straks de trainer op die hij bewondert, van wie hij tactisch leerde. En met wiens assistent, de Nederlander Pepijn Lijnders, hij goed contact onderhoudt. Klopp heeft door zijn persoonlijkheid en prestaties – met in 2020 de verlossende landstitel na dertig jaar – een bijna legendarische status in Liverpool. Het is aan Slot, retorisch talent heeft hij, om die grote schoenen te vullen. Eerder viel topkandidaat Xabi Alonso af omdat hij bij Bayer Leverkusen blijft.

Bij andere Engelse topclubs is gebleken hoe lastig het kan zijn om een lang zittende trainer op te volgen. Toptrainers beten zich stuk op Manchester United, na de successen onder Alex Ferguson (1986-2013). Arsenal streed vorig jaar voor het eerst weer mee om de titel, na het tijdperk onder Arsène Wenger (1996-2018).

De realiteit van de Premier League is dat er amper tijd is om te bouwen – er moet direct gepresteerd worden, al heeft United nu wel geduld met Ten Hag. Wat Slot kwetsbaar kan maken, is dat hij niet eerder in een topcompetitie werkte, internationaal moet hij zich nog bewijzen. Hij werkte sowieso nog nooit in het buitenland, niet als speler, niet als trainer. Tegenslag als coach heeft hij nog amper gehad: de vraag is hoe hij daarmee omgaat onder hoge druk bij Liverpool.

Slot stond al langer op de radar bij veel clubs. Het behalen van de Conference League-finale (2022) en de landstitel (2023) met Feyenoord lanceerden hem als een van de meest veelbelovende trainers in het Europese topvoetbal. Met beperkte financiële middelen, presteerde hij ver boven verwachting.

De transformatie die Feyenoord onder Slot doormaakte, in combinatie met de crisis bij Ajax die daar vrijwel parallel aan liep, hebben de verhoudingen in de Nederlandse top op zijn kop gezet. De mentale blokkade die Feyenoord jarenlang had bij uitwedstrijden tegen Ajax, werd onder Slot doorbroken. Vorig seizoen werd er voor het eerst in achttien jaar gewonnen.

Dit seizoen werd Ajax uit met 4-0 en thuis met 6-0 verslagen. Die laatste wedstrijd, begin april, benaderde volgens Slot de perfectie. Ware het niet dat Ajax in de slotfase nog een kans kreeg via invaller Julian Rijkhoff. Net niet helemaal goed dus, schudde Slot zijn hoofd bij een kort praatje een paar dagen later. Perfectionisme. Hij zal het nodig hebben in Liverpool.

Dit artikel is geactualiseerd op zondag 28 april 2024