Europese VVD-lijsttrekker krijgt kritische vragen over de formatie in Nederland
Voor Malik Azmani, de lijsttrekker van de VVD voor de Europese Verkiezingen, staat de campagne voor 6 juni vooralsnog in het teken van tekst en uitleg geven over de kabinetsformatie in Nederland. Hoe kan het, vroegen zijn opponenten hem vrijdag bij het eerste debat tussen zes Europese lijsttrekkers in Nieuwspoort, dat hij zegt nooit te willen samenwerken met radicaal-rechtse partijen, terwijl de VVD hier in Den Haag aan de onderhandelingstafel met de PVV zit?
„Ik wil samenwerken met partijen die Europa willen versterken”, luidt Azmani’s vaste antwoord op deze vraag. „Maar gelden er dan andere regels voor Nederland?”, vroeg GroenLinks-PvdA-lijsttrekker Bas Eickhout hem terug. Azmani zegt daarover niet in gewetensnood te zitten. Hij maakt het onderscheid tussen samenwerking tussen Europagezinde partijen in Brussel en Europa-kritische partijen in Nederland zoals de PVV. „Je moet binnen de nationale context recht doen aan de verkiezingsuitslag. Ik sta daar verder van af. In Europa zie ik die samenwerking niet.”
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2024/01/web-2601binazmani02.jpg)
Op het moment dat zes lijsttrekkers voor de Europese verkiezingen in het Haagse perscentrum Nieuwspoort met elkaar in debat gingen sprak PVV-leider Geert Wilders in Hongarije op de conferentie voor radicaal-rechtse partijen - „in de polonaise met Viktor Orbán”, noemde Gerben-Jan Gerbrandy van D66 dat. Dat is gevaarlijk, aldus Gerbrandy, die in het debat tegenover Azmani zeker drie keer begon over de samenwerking van de VVD met de PVV in Nederland.
De VVD-lijstrekker moest zich eerder terugtrekken als kandidaat-voorzitter van het Europese samenwerkingsverband Renew omdat in die liberale familie ook grote bezwaren tegen de onderhandelingen tussen VVD en PVV bestaan. Azmani leek zich te ergeren dat hij zich steeds moest verantwoorden voor de anti-Europese houding van de partij van Wilders. „Ik ben niet van de PVV.” De lijsttrekker van de PVV voor Europa, Sebastiaan Stöteler, was niet bij het debat in Nieuwspoort aanwezig, terwijl hij wel was uitgenodigd.
Steun aan Oekra:ine
Over de meest dreigende kwestie die boven het Europese continent hangt – de oorlogszuchtige houding van de Russische president Poetin – waren de zes wel aanwezige lijsttrekkers het in grote lijnen wel eens. Oekraïne moet alom worden gesteund om die strijd te winnen. Dat zou ook de toekomstige veiligheid van Europa garanderen, is de gedachte.
Steun aan Oekraïne is vooralsnog vooral meer materiële militaire steun: luchtafweersystemen, munitie – nog niet met troepen. Daartoe zouden Nederland en andere Europese lidstaten snel toe moeten werken naar de Navo-norm van 2 procent voor de nationale uitgaven aan Defensie.
Ook de SP is voor steun aan Oekraïne maar heeft een minder militaristische benadering. „Wij steunen Oekraïne om zichzelf te verdedigen”, zei lijsttrekker Gerrie Elfrink. „Maar we moeten niet in een nieuwe wapenwedloop belanden. Ik hoor nu vooral de taal van de wapenindustrie.” De SP hoopt dat Rusland en Oekraïne snel bereid zijn om te gaan onderhandelen. „Echte veiligheid in Europa begint met vrede.” De andere partijen deden deze opstelling van de SP af als „naïef”.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2024/04/19104711/web-2304BUI_verkiezingeneu.jpg)
Macron in toespraak: nú ingrijpen om Europa levensvatbaar te houden
De Franse president Emmanuel Macron hield donderdagochtend een toespraak over de toekomst van Europa. In zijn land werd dit gezien als poging om de campagne voor de Europese verkiezingen van zijn partij Renaissance uit het slop te trekken, maar het Élysée ontkent dat de toespraak onderdeel van de Europese campagne is. In de peilingen in Frankrijk gaat het radicaal-rechtse Rassemblement National met voorsprong op kop en de derde partij, de Socialisten, nadert Renaissance gevaarlijk.
Volgens Macron zijn er minder regels, meer investeringen en een betere samenwerkingen nodig om Europa levensvatbaar te houden. De opeenvolgende schokken die Europa de afgelopen jaren te verduren kreeg met de coronapandemie, wereldwijde handelsconflicten, de oorlog in Oekraïne en de oplaaiing van populisme hebben zwakheden van de Europese Unie blootgelegd en volgens de Franse president moet er nú ingegrepen worden.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2024/04/data114767479-aaea87.jpg)
Welkom in dit blog over de Europese verkiezingen
Eens in de vijf jaar kiezen de inwoners van de Europese Unie een nieuw Europees Parlement. Dit jaar zijn de verkiezingen van donderdag 6 tot en met zondag 9 juni, elk land kiest zelf op welke dag de verkiezingen plaatsvinden. In Nederland is dat op 6 juni, maar de uitslag wordt pas op zondagavond 9 juni bekendgemaakt, als in alle lidstaten de stembureaus gesloten zijn.
In alle 27 lidstaten kunnen in totaal ongeveer 400 miljoen mensen hun stem uitbrengen op een kandidaat uit hun land. De gekozen Europarlementariërs sluiten zich vervolgens met hun partij aan bij een Europese fractie van partijen met dezelfde politieke overtuiging.
Het Europees Parlement telt nu 705 leden, na de verkiezingen zijn dat er iets meer: 720 leden. Het aantal Europarlementariërs per land wordt bepaald aan de hand van het bevolkingsaantal, waarbij rekening wordt gehouden met een minimum van 6 leden en een maximum van 96 leden per land. Nederland heeft nu 29 Europarlementariërs en wordt na de verkiezingen vertegenwoordigd door 31 EP-leden.