Influencers moeten op cursus: wat zijn de regels voor het promoten van producten?

De e-learning en het keurmerk ‘Certified by influencerregels.com’ zijn een initiatief van marketingbranchevereniging DDMA, Bond van Adverteerders (bvA) en de Stichting Reclame Code. “De sector moet het certificaat als nieuwe standaard zien,” zegt Martijn de Kemp, voorzitter van de DDMA Commissie Influencer Marketing.

Er gelden al veel reclameregels en er komen telkens nieuwe regels bij. De Kemp: “Voor creators is het lastig om daarvan op de hoogte te blijven.” Met de cursus moeten de influencers in één keer worden bijgespijkerd, zodat het niet meer misgaat. Volgens De Kemp gebeurt dat vooral bij influencers die producten ontvangen: denk aan een gratis ritje in een dure auto of een betaald reisje naar een festival voor een merk, waarbij volgers niet beseffen dat er reclame wordt gemaakt.

Zo mocht online-ster Jade Anna van Vliet (één miljoen volgers op Instagram) samen met andere Nederlandse influencers naar het hippe Amerikaanse festival Coachella om kleding te promoten. Dit verliep volgens de regels: ze had netjes gemeld dat het een samenwerking betrof. Gebeurt dit niet, dan kan de influencer een boete krijgen.

Andere onderwerpen die in de digitale cursus aan bod komen zijn het verbod op het kopen van nepvolgers en neplikes, het verplichte gebruik van Kijkwijzericoontjes op YouTube en het juiste gebruik van hashtags. Zo gelden #partner en #collab niet langer als een geldige vermelding voor een samenwerking. Ook de regels rondom reclame voor vapes en alcohol komen aan bod.

Bekende namen aangesloten

Het initiatief en keurmerk gaan gepaard met een openbaar register. Daaruit blijkt dat onder anderen Bram Krikke, Eloise van Oranje, Roxy Dekker, Geraldine Kemper en Kaj Gorgels de digitale cursus al hebben voltooid. Grote merken als Coca-Cola Nederland, L’Oréal Group, Kruidvat, TUI en Heineken beloven uitsluitend samen te werken met gecertificeerde influencers, als extra stimulans om de cursus te volgen.

Op 1 januari 2024 stonden er 1548 ondernemers ingeschreven bij de Kamer van Koophandel die zich vlogger, influencer of YouTuber noemen. 150 Nederlandse influencers hebben meer dan 500.000 volgers.

“Ik denk dat het voor zowel influencers als voor de consument goed is dat er nu duidelijke regels zijn afgekaderd,” zegt influencer Kaj Gorgels in een persbericht. “Zo is het transparant en eerlijk voor iedereen en dat lijkt mij goed.” Grote platformen waar de influencers actief zijn, zoals TikTok, Meta en Google, vinden het keurmerk en register een stap in de goede richting en ondersteunen het initiatief. Zo gaat TikTok influencers workshops geven over dit onderwerp.

Professionalisering sector

Het keurmerk is geen directe oplossing voor onbetrouwbare adverteerders die bijvoorbeeld online afslankmiddelen proberen te verkopen, maar het is een manier om ‘de sector te professionaliseren’, zo is de hoop. Elders is dit al eerder gedaan: Frankrijk voerde al in 2021 een certificering in. Sindsdien is het aantal influencers dat daar de regels overtrad drastisch gedaald.

De initiatiefnemers in Nederland zeggen dat de e-learning doorlopend wordt geactualiseerd. Ook moet deze jaarlijks worden herhaald om op de hoogte te blijven van de meest recente ontwikkelingen.