De oorlog in Gaza is ‘een oorlog tegen kinderen’
Kinderen in Gaza worden zwaar getroffen door de oorlog. Er zijn er al bijna 14.000 omgekomen en veel anderen hebben hun familie verloren, zijn ondervoed, en kampen met grote mentale problemen.
De beelden van de pasgeboren baby Sabreen in een couveuse in Gaza gaan de wereld over. Het meisje kwam met een spoedkeizersnee tien weken te vroeg ter wereld. De Israëlische bombardementen op Rafah afgelopen weekend, waarbij negentien mensen werden gedood, doodden ook haar vader en zus. Haar moeder overleed in het ziekenhuis aan haar verwondingen, voor ze de kans kreeg haar baby te ontmoeten. Het meisje werd als wees geboren.
Sabreen is niet het enige kind in Gaza dat geen ouders meer heeft als gevolg van de oorlog tussen Israël en Hamas. Veel kinderen verloren hun ouders of raakten van ze gescheiden. Unicef schatte in februari dat zo’n 17.000 kinderen in Gaza zonder ouders of directe familie leven. Dat is 1 procent van alle 1,7 miljoen ontheemde Gazanen. Als kinderen hun ouders verliezen, worden ze vaak opgevangen door directe familie, zoals in het geval van Sabreen. Maar er zijn ook kinderen die geen ouders of directe familieleden meer hebben of van wie die niet in de buurt zijn. Zij krijgen het label ‘onbegeleid’.
Apocalyptisch
“Ik zag honderden kinderen die op zichzelf aangewezen waren”, vertelt Soraya Ali, werkzaam bij de hulporganisatie Save the Children. Ze is net terug uit de zuidelijke stad Rafah in Gaza. “Vooraf hoor je verhalen, maar in werkelijkheid is het nog veel erger.” Het beeld van de enorme aantallen kinderen op straat beschrijft Ali als ‘apocalyptisch’. De stad waar voorheen 275.000 mensen woonden, moet nu meer dan 1,5 miljoen mensen, voornamelijk vrouwen en kinderen, herbergen. “De kinderen hadden geen schoenen, gescheurde kleding en waren ondervoed. Het was onduidelijk of ze nog familie hadden. Zoveel families zijn compleet weggevaagd. En de kinderen kunnen nergens heen, want het is nergens veilig.”
“Dit is een oorlog tegen kinderen. Het is een oorlog tegen hun jeugd en hun toekomst,” zei Unrwa-baas Philippe Lazzarini in maart. Volgens Unicef is Gaza de gevaarlijkste plek voor kinderen ter wereld. Meer dan 13.900 kinderen zijn omgekomen sinds het conflict uitbrak, meldt Save the Children op basis van cijfers van het Palestijnse ministerie van volksgezondheid. Lazzarini postte eerder op X dat er sinds 7 oktober meer kinderen in Gaza zijn omgekomen dan in conflicten wereldwijd tussen 2019 en 2022. Als een kind een bombardement als enige overleeft, wordt het in het ziekenhuis geïdentificeerd: ‘WCNSF’: wounded child, no surviving family (gewond kind, geen overlevende familieleden).
Soraya Ali vindt ook dat het een oorlog tegen kinderen is. “Elke oorlog is er een tegen kinderen. Ik heb dat nu uit eerste hand kunnen meemaken.” Verbazingwekkend vindt ze het verhaal van baby Sabreen niet. “We horen nu steeds meer van dit soort verhalen, omdat we er langzaam achter komen hoe gigantisch de schaal van dit alles eigenlijk is.” De situatie in de ziekenhuizen maakt het er niet beter op: “Artsen moeten vaak kiezen tussen leven en dood”, zegt Ali. “Ik weet dat veel vrouwen door de stress eerder bevallen, maar er zijn te weinig couveuses voor de vroeggeboren baby’s.” Dat zorgt ervoor dat dokters loodzware beslissingen moeten nemen. “Een dokter moest kiezen tussen het laten leven van een baby in de couveuse of een baby die net geboren was.”
Dreigende hongersnood
Toch proberen hulporganisaties zoals Save the Children er alles aan te doen om kinderen te helpen. “We proberen bijvoorbeeld veilige omgevingen voor kinderen te creëren, maar het is moeilijk om ze te helpen zonder een wapenstilstand.” De hulporganisatie probeert ook eerste levensbehoeften als voedsel, water en medische hulp naar de mensen te krijgen, en dat lukt ook, maar het is lastig. “Mensen zitten nu in een situatie van leven of dood. Hoewel de hongersnood nog niet officieel is uitgeroepen, zien we nu al kinderen sterven door ondervoeding en uitdroging,” zegt Ali. Meer dan één miljoen kinderen dreigen volgens Save the Children in hongersnood te raken.
Naast een voedselcrisis dreigt nog een crisis. “Mensen vertelden me dat ze, meer dan voedsel, mentale hulp nodig hebben”, zegt Ali. Volgens Unicef hadden voor de oorlog al een half miljoen kinderen in Gaza mentale zorg nodig. Nu kampen volgens de organisatie alle kinderen in Gaza met mentale gezondheidsproblemen.
“Het onnodige lijden van die kinderen, zal me voor altijd bijblijven,” zegt Ali, die momenteel in Jordanië is. “Het is nu nog moeilijker om te zien hoe passief de internationale gemeenschap is. Overheden wereldwijd kunnen echt iets doen. Diplomatieke druk uitvoeren, stoppen met wapens leveren aan beide kanten en een definitieve staakt-het-vuren afdwingen.”
Toch vindt Ali het hartverwarmend om te zien hoe haar Palestijnse collega’s door blijven gaan: “Veel van hen zijn zelf ontheemd of zijn familie kwijtgeraakt, en toch blijven ze doorgaan. Dat heeft mijn vertrouwen in de mensheid wel hersteld.”
Sabreen moet nog vier weken ter observatie in het ziekenhuis blijven. Dan gaat ze mee met haar grootouders. Het is onduidelijk welke toekomst haar wacht.
Lees ook:
In Gaza is een hongersnood ophanden. ‘Deze cijfers hebben we nog niet eerder gezien’.
Een nieuw rapport over de hongercrisis in Gaza doet alle alarmbellen afgaan. Hoe ernstig is het? En is het tij nog te keren?