De geheime dienst AIVD moet Nederlandse bedrijven eerder kunnen waarschuwen voor een mogelijke aanval van criminele hackers. Om dat te kunnen doen zouden die bedrijven minstens één medewerker moeten hebben die is doorgelicht door de AIVD. Een Kamermeerderheid steunt een voorstel daartoe van VVD-Kamerlid Queeny Rajkowski.
Volgens Rajkowski mag de geheime dienst alleen vertrouwelijke informatie delen met mensen die een AIVD-screening hebben gehad. In zo’n screening bekijkt de dienst het doen en laten van een persoon. Daarbij wordt vooral gekeken of mensen dingen hebben gedaan waardoor ze chantabel zijn, bijvoorbeeld door hoge gokschulden of overspel.
Te laat
Rajkowski: "Je wil dat als de diensten zien dat er ergens een hackaanval wordt voorbereid, ze à la minute een bedrijf kunnen informeren." Het gaat daarbij volgens haar negen van de tien keer om onze 'hightech kroonjuwelen, zoals de ASML's van deze wereld'. Nu krijgen dit soort bedrijven deze informatie wel, maar te laat en te algemeen.
In de wereld van de inlichtingendiensten wordt informatie alleen gedeeld op basis van wederkerigheid - voor wat hoort wat - of op basis van vertrouwen. Wederkerigheid kunnen de bedrijven niet geven, maar vertrouwen wel, zegt het VVD-Kamerlid. "Door mensen in dienst te hebben die door de AIVD zijn gescreend. Dan weten de diensten dat ze praten met mensen die veilig zijn."
Veiliger
Rajkowski staat in de Kamer niet alleen. Haar GroenLinks-collega Barbara Kathmann steunt het plan. "Ik ben er voor, maar wil wel weten of en hoe de AIVD dit uit kan voeren. We moeten precies weten waar we ja tegen zeggen. Ook wil ik zien hoe de minister hier tegenaan kijkt. Tegelijk kan dit weer een stukje zijn dat helpt Nederland veiliger te maken."
Ook NSC-Kamerlid Jesse Six Dijkstra staat positief tegenover het idee van de VVD. "Het is een sympathiek voorstel. Als het uitvoerbaar blijkt zullen we het steunen omdat wij als NSC ook wel zien dat het snel kunnen delen van cyberdreigingsinformatie belangrijk is."
Lef nodig
BBB is het daarmee eens, zegt Kamerlid Lillian Helder. "Het klinkt goed. Tegelijk wil ik ook wel weten of er nog beren op de weg zijn, dat zal ik de minister vragen."
De aanvallen op onze hightechindustrie zullen er volgens Rajkowski niet direct voor zorgen dat ons land omvalt. Maar volgens het Kamerlid is het wel een belangrijk industrie waar 'nu en in de toekomst ons brood wordt verdiend'. "Dat staat op het spel: onze economie en onze welvaart."
Het kabinet moet ervoor zorgen dat deze samenwerking tussen bedrijfsleven en de dienst zo wordt opgezet dat specifieke dreigingsinformatie snel kan worden gedeeld. "Daar is lef voor nodig, want het is heel spannend. Dit hebben we in Nederland nog niet gedaan op dit niveau. Het kan dan ook dat je iets prijsgeeft over waar de informatie vandaan komt. Het is kwetsbaar en daarom is de screening noodzakelijk. En het helpt onze digitale deuren op slot te zetten."
