In De Plint weten ze het wel: schulden opkopen in een van de armste buurten van Nederland is ‘een slechte zaak’

‘Oh, ik zag het gisteren wel op tv voorbijkomen”, zegt Arnhemmer Andries van Hoogen (72) in zijn deuropening. Hij moet eraan herinnerd worden dat uit Immerloo II, de buurt waar hij sinds 2001 woont, opmerkelijk nieuws komt.

Dinsdag werd bekend dat de gemeente Arnhem de schulden van veertig tot zestig gezinnen in de buurt Immerloo II zal opkopen. Het is een experiment. Dat opkopen mag niet met gemeenschapsgeld. Daarom heeft de gemeente de hulp van een opkoopfonds ingeroepen, waarin lokale stichtingen samen 700 duizend euro hebben gestort. In 2020 schold de gemeente al schulden kwijt van Arnhemmers die drie jaar lang via een betalingsregeling van hun schuld probeerden af te komen, maar bij wie dat niet lukte.

Dit is anders. De verlossing van de schulden komt zónder tegenprestatie. Mensen die nog niet bezig zijn met het afbetalen van hun schulden, komen in aanmerking. Door de factor schuld weg te nemen, en daarmee een hoop stress, heeft men de rust om werk te zoeken en problemen op te lossen, is het idee. De nog te selecteren deelnemers krijgen een coach aangeboden, maar hoeven die niet te accepteren.

Lees ook Arnhem wil schuld van tientallen gezinnen opkopen, zonder tegenprestatie

De locatie voor het experiment: Immerloo II, één van de armste postcodes van Nederland. „Tja, wat moet ik hiervan vinden”, zegt Van Hoogen. „Iedereen moet gewoon zijn eigen dingetjes betalen, toch? Ik ben met pensioen en moet daar ook wat naast doen om rond te komen. Ik bezorg maaltijden.” Het verbaast hem ook, al die mensen met schulden. „Iedereen heeft wel een dikke auto voor de deur.”

De zeventiger woont in een bakstenen rijtjeshuis, aan de rand van de buurt. Verder zijn er drie ‘pleinen’ – parkeerplaatsen met daarom heen grote betonnen galerijflats.

Voor een van de galerijflats loopt Alicia (18) onder een paraplu, hond Ace aan de lijn. Op Instagram zag ze wat de gemeente van plan is. „Ik dacht, wat fijn! Het is hier toch een achterstandswijk.” Vanwege haar privacy wil ze niet met achternaam in de krant. Alicia zit in 4 havo en woont al haar hele leven in Immerloo II. „Ik ken heel veel mensen in onze flat en ik weet dat niet iedereen het even makkelijk heeft, dat is zo oneerlijk. Veel mensen hebben geen werk. Ik heb het goed, mijn ouders werken, maar mijn buren hebben vijf kinderen en komen soms langs als ze iets nodig hebben. En ik zie hier vaak politie, veel jongeren gaan de criminaliteit in.”

Waarom niet hier?

In een flat aan het Brandenburgseplein zit op de begane grond ontmoetingsruimte De Plint. „Straks gaan hier de auto’s weg en krijgen wij een terras”, zegt coördinator Hans Molle (68).

Aan de tafel drinkt een groepje mensen koffie tijdens het macrameeën. Over het schuldenplan van de gemeente heeft iedereen een mening. „Ik wil ook wel wat geld”, zegt Carla (58, die liever haar achternaam niet geeft). „Ik vind het écht een slechte zaak, oneerlijk!”

Een bezoeker uit de nabijgelegen wijk Klarendal zegt: „Bij ons in Klarendal hoor je: waarom niet hier? Op deze manier krijg je scheve gezichten.”

Mirella Leue (62) zegt het zo: „De postcodeloterij is hier niet gevallen.”

„Wel!”, zegt coördinator Hans Molle. “Eén keer.”

Bij arme buurten denk ik altijd aan Rotterdam en Amsterdam”, zegt Carla.

Molle wijst op een mapje in de kast achter hem. „Daar staan allemaal instanties waar wij mensen naar kunnen verwijzen. Maar denk je dat ze komen? Nee! Er is schaamte. Het is lastig mensen achter hun voordeur vandaan te halen.”

De hoofdreden voor schulden, vindt iedereen aan tafel, is dat mensen niet goed met geld kunnen omgaan.

„Als je de schuld kwijtscheldt, leren mensen niks”, zegt Ursula Graanoogst (63).

„Ze geven 1.600 euro uit, terwijl ze 1.400 krijgen”, weet Molle.

En Carla zegt: „In principe kun je in zo’n sociale huurflat met alle toeslagen echt wel rondkomen.”

Ook Hans Molle zegt: „De meeste mensen met schulden willen wél met alles meedoen: de nieuwste iPhone, een fatbike.”

„Hebzucht”, zegt Ursula Graanoogst.

Hoe ze dit weten? Nou, ze zien het toch? Mooie auto’s, elektrische fietsen, dure merkkleding, en dat allemaal in hun buurt.

Dan, ineens, is daar de burgemeester. Coördinator Molle ziet hem het eerst. En inderdaad, de Arhemse burgemeester Ahmed Marcouch loopt voorbij, met aan de ene kant GroenLinks-PvdA leider Frans Timmermans en aan de andere kant wethouder Mark Lauriks (PvdA). Deze laatste bedacht het schuldenvrij-plan. De mannen gaan op bezoek bij de basisschool. „Komt-ie natuurlijk niet hier kijken”, zegt Molle. „Ik wil wel met de wethouder in discussie. Want ik vind het plan goed, hè. Maar zonder voorwaarden… Geef die mensen hulp. Ze moeten laten zien dat ze willen meewerken aan een nieuw begin.”