Direct naar artikelinhoud
Bellen met onze correspondent Verenigde Staten

Op de campus van Columbia, na de arrestaties: ‘De oudere generatie is al die Israël-kritiek niet gewend’

Pro-Palestijnse demonstraties veroorzaken al sinds het begin van de Gaza-oorlog spanning op Amerikaanse universiteiten, maar de arrestaties van studenten op Columbia University hebben het protest verder aangewakkerd. Volkskrant-correspondent Maral Noshad Sharifi bezocht de campus.

Steunbetuiging in New York voor de gearresteerde studenten van Columbia University.Beeld Adam Gray voor de Volkskrant

Hallo Maral, een dag na de arrestaties was je op de campus. Wat trof je daar aan?

‘De campus van de Columbia-universiteit is normaal gesproken toegankelijk voor iedereen, maar vanwege de protesten is het terrein nu helemaal afgezet. Je kunt alleen nog met een pasje het universiteitsterrein op; ik kan me niet herinneren dat dat eerder is gebeurd.

‘Omdat ik toevallig zelf aan de Columbia-universiteit heb gestudeerd, liet iemand van mijn oude faculteit me binnen. Ik verwachtte een gespannen sfeer, maar dat viel erg mee. De studenten waren wel geschrokken van de arrestaties een dag eerder, toen de ordediensten van de politie het terrein op waren gekomen om hun ‘kampement’ op te breken.

‘Tientallen mensen zijn geschorst. Ze zijn bang dat ze hun studie niet meer kunnen afmaken. Aan dit soort elitescholen betaal je al snel 60 duizend dollar per jaar. De laatste keer dat studenten op grote schaal werden gearresteerd was in 1968, bij demonstraties tegen de Vietnam-oorlog.’

Over de auteur
Maartje Geels is algemeen verslaggever van de Volkskrant.

Wie zijn de demonstranten? Waarom zitten ze op de campus?

‘Het gaat om een groep studenten die tegen Israëls aanpak in Gaza is. Ze eisen dat de universiteit de banden verbreekt met bedrijven die een rol spelen in de Gaza-oorlog. Die tactiek is niet nieuw: tijdens de apartheid oefenden studenten van de Columbia-universiteit druk uit op bedrijven die in Zuid-Afrika investeerden, en dat bleek succesvol.

‘Dat de Gaza-oorlog onder Amerikanen leeft, is bovendien niet gek. Washington speelt er een rol in door Israël met miljarden dollars te steunen. Dat is belastinggeld waarmee Palestijnse slachtoffers vallen, zeggen studenten. Ze willen dat die steun stopt’.

Waarom mogen de studenten niet demonstreren? Valt dit niet onder academische vrijheid?

‘Volgens het universiteitsbestuur van Columbia is het opzetten van een kamp op de campus tegen de regels. Het onderwerp zelf ligt ook extreem gevoelig. De VS erkenden Israël destijds als eerste als onafhankelijke staat en in het land bestond lange tijd een schuldgevoel naar de Joodse gemeenschap. De Amerikaanse steun aan Israël publiekelijk in twijfel trekken, deed je niet.

‘Sinds de komst van sociale media is dat veranderd. Jonge Amerikanen zien op hun telefoons beelden binnenkomen van de wijze waarop Palestijnen worden behandeld in Israël. Bovendien is deze generatie heel activistisch. Deze studenten groeiden op tijdens de Black Lives Matter-protesten na de dood van George Floyd in 2020. Zij kijken veel kritischer naar het beleid van Israël dan hun ouders. De oudere generatie Amerikanen is al die Israël-kritiek niet gewend: zij vinden het heel radicaal om protesten te zien waarbij mensen Israël een dader noemen en zeggen dat het land zich schuldig maakt aan genocide.

Hoe reageren Joodse studenten en stafleden? Een Israëlische universitair docent mag de campus niet meer op, omdat hij demonstrerende studenten gepest zou hebben.

‘Onder de demonstranten zijn veel Joodse studenten, ik zag veel mensen met keppeltjes rondlopen. Op maandagavond hebben ze tijdens het protest Pesach gevierd. Tegelijkertijd leiden standpunten van de demonstranten ook tot vrees onder Joodse studentenclubs die de regering van Netanyahu steunen. Zij vinden dat kritiek op Israël gelijkstaat aan kritiek op henzelf, dus beschouwen ze dat als antisemitisme. Ze willen niet op een campus lopen waar de Israëlische regering wordt aangevallen.’

De Amerikaanse regering mengt zich inmiddels in de protesten. Hoe zit dat?

‘De ontruiming van de Columbia-universiteit vond plaats op aanwijzing van voorzitter Minouche Shafik. Zij moest zich vorige week tegenover een commissie van het Huis van Afgevaardigden verantwoorden vanwege signalen van toegenomen antisemitisme op haar campus. Bij dat verhoor namen rechtse Republikeinen het voortouw. Zij zien instellingen als Columbia als linkse bolwerken waar conservatieve geluiden worden onderdrukt. Al die Israël-kritiek op campussen vinden zij te ver gaan. Ook zijn ze bang voor groeiend antisemitisme.

‘Met eerdere verhoren boekte die tak van de partij succes. Twee andere voorzitters, van Harvard University en University of Pennsylvania, kwamen toen slecht uit de verf en dat leidde uiteindelijk mede tot hun vertrek.

‘Nu ligt de voorzitter van Columbia dus onder vuur. Zij wil haar baan echter niet opgeven en is best ver meegebogen met de kritiek van de Republikeinen op de gebeurtenissen op de campus. Vermoedelijk trommelde ze daarom de politie op. Dat heeft studenten en ook sommige docenten op hun beurt weer bozer gemaakt. Zij vragen zich af waarom hun bestuur zwicht voor rechtse politiek uit Washington.’