Hoe (on)gezond is decafé?

In de horeca wordt decafé steeds populairder. Vooral jongeren kiezen steeds vaker voor koffie zonder cafeïne. Hoe (on)gezond is decafé?

Koffie bevat cafeïne, een stofje dat voorkomt in planten zoals de koffiestruik. Dat kan werken als een oppepper en ervoor zorgen dat je je alerter voelt, beter kunt concentreren en ook bijvoorbeeld dat je sportprestaties verbeteren. Uit onderzoek blijkt dat regelmatig koffie drinken het risico op diabetes type 2, hartziekten of een beroerte vermindert. Daarvoor geldt wel dat je er niet te veel van moet drinken. Volgens het Voedingscentrum kan een gezonde volwassene ongeveer 400 milligram cafeïne per dag drinken zonder daar negatieve gevolgen van te ondervinden. Dat zijn ongeveer vijf kopjes koffie (van 125 milliliter) per dag (naast drie koppen zwarte of groene thee). “Als je meer dan die hoeveelheid binnenkrijgt kun je hoofdpijn, hartkloppingen en een rusteloos gevoel krijgen of slechter slapen”, zegt Marije Verwijs, expert voeding en gezondheid bij het Voedingscentrum.

Advies aan zwangere vrouwen

Voor wie voor het slapengaan trek heeft in koffie of gevoelig is voor cafeïne, is er decafé. Een kopje decaf bevat nog steeds 2 tot 4 milligram cafeïne, maar dat is een hele kleine hoeveelheid in vergelijking met de ongeveer 60 milligram in een regulier kopje koffie. Ook vrouwen die zwanger zijn of borstvoeding geven kunnen voor decaf kiezen. Wel met een kanttekening, stelt Verwijs. “Uit een onderzoek naar cafeïnevrije koffie bleek dat bij zwangere vrouwen die drie of meer koppen cafeïnevrije koffie dronken op een dag, het risico op een miskraam hoger was. Een enkel onderzoek is niet genoeg om een harde conclusie te kunnen trekken, maar uit voorzorg is het advies aan zwangeren om niet meer dan twee koppen cafeïnevrije koffie te drinken per dag.”

Ook de rest van de koffiedrinkers kan beter niet onbeperkt decafé naar binnen gieten. In koffie zit namelijk ook cafestol. “Cafestol is een stofje dat het LDL-cholesterol in je bloed verhoogt. Een teveel aan LDL-cholesterol blijft plakken aan de binnenkant van je bloedvaten. Dat vergroot de kans op bijvoorbeeld een hartaanval of beroerte. In decaf zit net zoveel cafestol als in koffie met cafeïne. Het maakt dus voor de hoeveelheid cafestol die je binnenkrijgt niet uit of je kiest voor decaf of koffie met cafeïne.” Het Voedingscentrum adviseert dan ook om niet meer dan vijf kopjes decaf per dag te drinken. Verwijs: “Decafé is een mooi alternatief, maar over het algemeen is het niet per se gezonder of ongezonder dan koffie met cafeïne.”

‘Koffie van een cafetière wordt niet goed gefilterd’

Wat wel uitmaakt is de manier van koffiezetten, al dan niet met cafeïne. Die is van invloed op het cafestolgehalte. Koffie gezet met een papieren filter, koffiepads of oploskoffie heeft de laagste hoeveelheid cafestol, omdat dit er grotendeels wordt uitgefilterd. “Daarvan kun je maximaal vijf kopjes per dag drinken.”

Iets meer cafestol zit in koffie gemaakt met een mokkapot of van cupjes. Drink vanwege de hoeveelheid cafestol daarvan niet meer dan twee tot drie kopjes per dag. “Koffie van een cafetière wordt niet goed gefilterd en heeft daardoor een hoog cafestolgehalte. Drink hiervan niet meer dan één kopje per dag, en niet meer dan drie kopjes in totaal per week”, waarschuwt Verwijs. “Kookkoffie, ook wel Turkse of Griekse koffie genoemd, is ongefilterd en bevat de hoogste hoeveelheid cafestol. Het beste is om deze gewoon niet te drinken.”