Direct naar artikelinhoud
Nederlandse dopingautoriteit

Forse kritiek op Chinese dopingzaak: ‘Zwemmers hadden meteen geschorst moeten worden’

Zhang Yufei was een van de 23 positief geteste atleten. Zij won in Tokio twee keer goud.Beeld Pro Shots / Thomas Bakker

Bij de afhandeling van 23 positieve dopingtests van Chinese zwemmers in 2021 zijn internationale antidopingprotocollen niet opgevolgd. ‘Vreemd, gek en raar’, vindt Vincent Egbers van de Nederlandse Dopingautoriteit.

Directeur van de Nederlandse Dopingautoriteit Vincent Egbers veroordeelt niet, maar over de procedure rond 23 weggepoetste positieve dopingtests bij Chinese zwemmers heeft hij heel veel vragen. Wat er daar is gebeurd, is ‘vreemd’, ‘gek’ en ‘raar’, aldus Egbers.

Zaterdag publiceerden The New York Times en de Duitse ARD dat 23 Chinese zwemmers in januari 2021 werden betrapt op het middel trimetazidine (TMZ), een middel dat de bloedtoevoer naar het hart verbetert en zo ‘voorstelbaar’ is voor zwemmers om te nemen, aldus Egbers. Zij werden na onderzoek van de Chinese antidopingautoriteit vrijgepleit, omdat de oorzaak voedsel was uit een besmette hotelkeuken.

Er zijn in dat proces meerdere vreemde beslissingen genomen, aldus Egbers nu. Enkele duidelijk beschreven stappen in het officiële mondiale antidopingprotocol zijn niet opgevolgd. Egbers: “Een van de belangrijkste punten is dat de Chinese zwemmers hangende het onderzoek meteen geschorst hadden moeten worden. Dat is nu niet gebeurd.” Om die reden konden de zwemmers zich ‘gewoon’ voorbereiden op de Spelen van Tokio. Ze haalden daar drie gouden medailles.

Bovendien is het volgens Egbers vreemd dat volgens de Chinese Dopingautoriteit door geen van de zwemmers een dopingovertreding is begaan. “Maar TMZ is in hun lichaam aangetroffen. Dat is áltijd een overtreding van de dopingregels en dat had gepubliceerd moeten worden!”

Een stap naar het Cas was mogelijk geweest

Het wereldantidopingagentschap Wada koos ervoor om het eindrapport van de Chinese antidopingorganisatie Chinada wel te geloven, ook omdat er destijds vanwege de coronapandemie geen eigen onderzoekers naar het land konden afreizen. Volgens Egbers had het Wada echter wel degelijk andere mogelijkheden. “Wat het Wada of de internationale zwembond World Aquatics had kunnen doen, is naar het hoogste sporttribunaal Cas in Zwitserland stappen. Dan had China het moeten uitleggen.”

Het Wada blijft achter de oorspronkelijke conclusies staan, meldde het bureau maandag in een ingelaste persconferentie. Er konden geen bewijzen worden gevonden om het besluit van het Chinese antidopingbureau in twijfel te trekken. Een gang naar het Cas had bovendien ‘nul’ opgeleverd, aldus Wada. “De protocollen zijn gevolgd. Wij hadden en hebben geen reden om aan te nemen dat de Chinese autoriteiten iets fout hebben gedaan.”

De Chinese overheid liet maandag ook van zich horen. De mediaberichten bevatten ‘desinformatie’ en waren ‘onjuist’. Vragen over waarom de zwemmers niet waren geschorst, werden alleen niet beantwoord. Woordvoerder van het ministerie van buitenlandse zaken Wang Wenbin: “We benadrukken dat de Chinese overheid een zero-tolerance-beleid voert ten aanzien van doping.”

Zware tik voor mondiale strijd tegen doping

De situatie is hoe dan ook een zware tik voor de mondiale strijd tegen doping in de sport. Helemaal nu vooral de Amerikaanse organisatie Usada zich fel keert tegen het Wada. Volgens Usada heeft het Wada de resultaten bewust onder het tapijt geveegd en is er een onafhankelijk aanklager nodig om deze zaak tot de bodem uit te zoeken. Andersom zegt het Wada dat Usada niet te hoog van de toren moet blazen en dat de opmerkingen ‘politiek gemotiveerd zijn’.

Egbers: “De eerste taak is nu om als antidopingorganisaties weer een eerlijk gesprek te voeren: hoe gaan we met elkaar om?” En over deze specifieke dopingzaak: “Als de zwemmers het middel opzettelijk hebben gebruikt, dan is dat zeer verwerpelijk. Als het onopzettelijk is gebeurd en er is geen straf, dan moet het in ieder geval worden gepubliceerd zodat wij daarvan kunnen leren.”

Is er dan niks goeds te noemen? Engbers: “De zwemmers zijn wel getest. Dat is positief.”

Lees ook:

Dopingschandaal in China: 23 zwemmers kwamen weg met positieve dopingtest

De internationale sportwereld is weer opgeschrikt door een groot dopingschandaal. In China zijn bij medeweten van internationaal dopingagentschap WADA de positieve testen van maar liefst 23 topzwemmers onder het tapijt geschoven.