Een groot deel van de huurders die een huis huurt in de particuliere sector, heeft moeite om hun huur te betalen. Dat heeft impact op hun leven, bijvoorbeeld doordat ze minder boodschappen kunnen doen of niet van baan kunnen veranderen. Bij het online meldpunt 'woekerhuren' van de Woonbond kwamen in twee maanden tijd 350 meldingen binnen, afkomstig van huurders van alle leeftijden.
Jonge huurders stellen dat ze door de hoge huurprijzen niet het leven kunnen opbouwen dat ze willen, aldus de Woonbond. Ze stellen de keuze voor kinderen uit, veranderen niet van baan vanwege financiële onzekerheid en hebben het gevoel niet echt mee te doen in de maatschappij.
Volgens het CBS (2021) besteden jongeren tussen de 18 en 25 jaar bijna 62 procent van hun inkomen aan huur.
Maar ook oudere huurders, houden aan het einde van de maand geen geld meer over.
Huurders die RTL Z sprak, zitten met de handen in het haar.
Melissa Roos (48) is een alleenstaande moeder met een 13-jarige dochter. Ze werkt als muziek- en zanglerares. Na haar scheiding in 2019 belandde ze in een huurhuis in Haarlem van 83 vierkante meter. Ze betaalde toen 1195 euro per maand. Vijf jaar later is dat 1433 euro per maand, een verschil van 238 euro.
"Ik moet steeds meer uren werken om de eindjes aan elkaar te knopen. De huur stijgt veel harder dan mijn inkomen en een opgroeiende dochter kost ook veel geld", vertelt ze.
Onstabiel gevoel
"Je woonsituatie is een basisvoorziening en het geeft een onstabiel gevoel aan mij en mijn dochter. Kun je het huis nog blijven betalen in de toekomst? Verhuizen is geen optie. Er is niets betaalbaars te vinden in Haarlem."
De huur werd eerst met 25 euro per maand verhoogd en in 2024 met honderd euro per maand. "Waar stopt het? Ik heb klanten in deze regio, dus kan ook niet uitwijken naar een andere regio. Bovendien moet ik vanwege het ouderschapsplan dat is gesloten na de scheiding, in de buurt blijven wonen. En mijn dochter heeft hier haar vrienden."
1420 euro per maand voor 85 vierkante meter
Michael Aarden (34) woont in Den Haag met zijn partner en 4-jarige zoon in een appartementencomplex vlakbij het Centraal Station. Het 85 vierkante meter grote appartement is pas nieuw.
In 2022 betaalden ze 1340 euro per maand, inclusief servicekosten. In 2023 ging de huur omhoog naar 1420 euro per maand, het maximale dat was toegestaan. Ook in 2024 gaat de huur omhoog met het maximum (5,5 procent), weet Aarden al.
Een huis kopen lukte niet. "Dat hebben we vijf jaar geleden al geprobeerd toen de koopprijzen realistischer waren en de hypotheekrente een stuk lager. Ook toen werden we continu overboden. We maakten geen schijn van kans,, zegt Aarden.
Auto de deur uit
Daarom gingen ze op zoek naar huurwoning. "Deze woning konden we ons in 2022, toen we hier kwamen, nog veroorloven. Maar door de verhogingen wordt het steeds moeilijker om te sparen."
Inmiddels besparen ze op hun vervoerskosten. De auto is de deur uitgegaan. Dat scheelt onderhoudskosten en een parkeerplaats huren kost 150 euro per maand extra.
Een ander huis kunnen ze niet vinden. Bovendien heeft Aarden altijd in Den Haag gewoond. "Ik woon hier al mijn hele leven en werk hier. Ik wil niet geforceerd verhuizen naar een andere woonomgeving, omdat het ergens anders goedkoper is."
Huurprijzen
De woninghuren zijn per 1 juli 2023 met gemiddeld twee procent omhooggegaan ten opzichte van een jaar eerder, aldus het CBS.
Er gelden maximale huurverhogingen, die zijn vastgesteld door de overheid.
Als een huurwoning van bewoner wisselt, gelden er andere regels en wordt de huur meestal meer verhoogd. Gemiddeld stegen de huren in 2023 bij een bewonerswisseling met 10,9 procent.
Krimpende huurmarkt
Particuliere beleggers die hun woningen eerder verhuurden, stoppen daar vaak mee door strengere regels,
"De particuliere huurmarkt krimpt. Maar de huurders komen ook niet in aanmerking voor sociale huur. Dus het probleem wordt erger," zegt hoogleraar woningmarkt Peter Boelhouwer.
Pensioenfondsen en investeerders als SynVest en Amvest hebben op voorhand strenge inkomenseisen voordat je een huurwoning in mag.
"Er zijn ook 800.000 kleine verhuurders die deze eisen niet stellen. Daar zie je dat mensen te veel geld uitgeven aan hun woning", aldus Boelhouwer. "Het zijn vaak mensen die ook geen andere keuze hebben. Ze verdienen te veel voor sociale huur of hebben nog niet lang genoeg op de wachtlijst gestaan. En een koopwoning is geen optie."
Maandag 22 april behandelt de Tweede Kamer de Wet Betaalbare Huur. Met dit wetsvoorstel moeten de huren in de particuliere sector verder gereguleerd worden.
