Nationale Dodenherdenking dreigt verstoord te worden, politie gaat fouilleren
De driehoek van Amsterdam ziet zich genoodzaakt tot een strengere beveiliging van de Nationale Dodenherdenking. Wie die bijwonen, hoeven overigens niet bang te zijn voor geweld, verzekert burgemeester Halsema.
De Nationale Dodenherdenking op de Dam in Amsterdam wordt dit jaar zwaarder beveiligd. De Amsterdamse driehoek – burgemeester, officier van justitie en politiechef – en het Nationaal Comité 4 en 5 mei hebben ‘signalen’ ontvangen die erop wijzen dat de ceremonie verstoord kan gaan worden. Er worden daarom op 4 mei minder bezoekers toegelaten en vlaggen, borden en luidsprekers zijn verboden. Iedereen die komt, zal worden gefouilleerd.
De extra beveiliging is nodig, zegt burgemeester Femke Halsema, vanwege de ‘grote actiebereidheid’ onder Nederlanders als reactie op de oorlog in Gaza. Ze laste speciaal een persbijeenkomst in op het stadhuis. Ze voelt ‘woede’ in de stad en heeft de afgelopen maanden veel demonstraties gezien.
‘Schreeuwen niet te voorkomen’
Sinds de demonstraties bij het Holocaustmuseum is de alertheid in Amsterdam verhoogd. “We roepen iedereen op om waardig te herdenken en de stilte in acht te nemen. Dit is voor iedereen in Nederland een belangrijk moment”, zegt de burgemeester. “Als er wel een verstoring plaatsvindt, proberen we onverstoorbaar door te gaan met de herdenking.”
Dit jaar mogen er 10.000 bezoekers naar de herdenking komen, in plaats van de gebruikelijke 20.000. Dat geeft de politie ruimte om in te grijpen, mocht dat nodig zijn, oordeelt de driehoek in samenwerking met de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid, die op 4 mei onder meer de koninklijke familie zal beveiligen.
Halsema benadrukt dat de politie schreeuwen niet kan voorkomen, maar wel passend kan ingrijpen. “Als je zeker wil weten dat er geen verstoringen zullen zijn, zit je met een lege Dam. Of met alleen genodigden. We hebben in overleg met het Nationaal Comité 4 en 5 mei de openbaarheid willen behouden. Het blijft een nationale herdenking en we vinden het daarom van groot belang dat er publiek bij aanwezig is.”
525.600 minuten in een jaar
Net als eerdere edities zal er een noodverordening van kracht zijn, waardoor op hoor- en zichtafstand van de Dam demonstreren onmogelijk is. Volgens Halsema heeft tot nu toe één groep zich aangemeld die op afstand wil demonsteren, maar ze wil niet zeggen welke. “Dat is aan henzelf.”
Bezoekers van de Nationale Dodenherdenking hoeven niet bang te zijn voor escalatie, verzekert ze. De kans op een verstoring is aanwezig, maar de kans op een aanslag is klein omdat het dreigingsniveau laag is. Bovendien is er veel politie aanwezig. “De herdenking is grondig voorbereid.”
De afgelopen weken zat de driehoek veel met het Nationaal Comité 4 en 5 mei aan tafel. Voorzitter Wim van de Donk heeft als boodschap, voor wie speelt met de gedachte om de herdenking te verstoren: “Die herdenking heeft iets sacraals, laten we dat met elkaar beschermen.”
Ook zegt hij: “Die twee minuten stilte zijn van ons allemaal, om de slachtoffers samen te herdenken. We vragen daar respect voor, begrip van iedereen. En mijn inschatting is dat er ook begrip voor zal zijn.” Halsema: “Er zitten 525.600 minuten in een jaar. Allemaal minuten waarin gedemonstreerd kan worden, maar doe het níét deze twee minuten.”
Lees ook:
Hoe de haast religieuze opening van het Holocaustmuseum past binnen de huidige herdenkingscultuur
De opening van het Nationaal Holocaustmuseum zat zondag vol liederen en symboliek. Wat zegt de ceremonie over de plek die de Holocaust in de samenleving heeft?