VS en EU kondigen sancties af tegen Israëlische kolonisten

Dit blog is gesloten

We sluiten dit blog nu af. Lees verder over de Gaza-oorlog in ons nieuw blog.

VS en EU kondigen sancties af tegen Israëlische kolonisten

De Verenigde Staten en de Europese Unie hebben vrijdag besloten om sancties in te voeren tegen een aantal Israëlische kolonisten en organisaties op de Westelijke Jordaanoever, melden persbureaus. De sancties worden ingevoerd vanwege diverse misdrijven, waaronder martelingen, vernederingen en het onrechtmatig claimen van woningen. Dit is de eerste keer dat de Europese Unie gezamenlijk sancties oplegt tegen kolonisten.

De Europese Unie deed dit onder een sanctieregime dat schendingen van mensenrechten moet bestraffen. Het plan hiervoor lag al langer op tafel, maar voorheen blokkeerde Hongarije het besluit. De maatregelen betreffen vier personen en twee organisaties: „radicaal-rechtse joodse suprematistische groepering” Lehava en radicale jongerenbeweging Hilltop Youth.

Lees ook: Meer over kolonistengeweld op de Westelijke Jordaanoever

Lees ook: Reportage in een illegale nederzetting: ‘Wraak is een goede zaak’

De Verenigde Staten heeft vandaag sancties aangekondigd tegen een individu en twee bedrijven die fondsenwerven voor kolonisatie. Eerder sanctioneerde de V.S. andere organisaties die in verband worden gebracht met geweld tegen Palestijnen, waaronder fondsenwervers Mount Hebron Fund en Shlom Asiraich, en Lehava. Afgelopen maandag kondigde het Verenigd Koninkrijk al sancties af.

De Israëlische nederzettingen zijn illegaal onder internationaal recht, maar groeien al jaren gestaag. Human Rights Watch (HRW) hield Israël in een woensdag verschenen rapport verantwoordelijk voor het geweld tegen Palestijnen op de Westelijke Jordaanoever, dat aanzienlijk is toegenomen sinds 7 oktober.

‘VS kregen last-minute informatie over drone-aanval Iran, maar waren er niet bij betrokken’

De Verenigde Staten hebben de ministers van de Groep van Zeven (G7) verteld dat zij „last-minute” informatie ontvingen over de Israëlische drone-aanvallen in Iran, net voordat de aanval plaatsvond. Dat meldt de Italiaanse minister van Buitenlandse Zaken volgens internationale persbureau na een G7-bijeenkomst. Minister Antonio Tajani meldt daarbij dat de VS de aanval niet ondersteunden, maar dat het „enkel om informatie” ging.

Tajani zat de bijeenkomst van de G7 voor, de club van ’s werelds grootste industrielanden. Sinds 1977 doet ook de Europese Gemeenschap (nu de EU) mee, maar aangezien het geen soevereine staat is, is het geen officieel lid van de G7.

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken zei dat de VS zich inzetten voor de veiligheid van Israël, maar voegde toe dat de VS niet betrokken zijn geweest bij de tegenaanval op Iran. Ook drong hij in zijn toespraak na de bijeenkomst van de G7 in Italië aan op een snelle uitvoering van Israëls toezeggingen op het gebied van humanitaire hulp in Gaza.

Israël wilde Iran met bescheiden tegenaanval waarschuwen, schrijft The Washington Post

Israël heeft de aanval op Iran uitgevoerd om aan te tonen dat Israël in staat is om diep op Iraans grondgebied toe te slaan. Dat meldt The Washington Post vrijdag op basis van een anonieme Israëlische regeringsbron.

De aanval in Iran was van relatief kleine schaal. Voor zover bekend heeft de aanval, waarschijnlijk uitgevoerd door Israël, niet tot noemenswaardige schade noch slachtoffers geleid. Iraanse staatsmedia melden dat er drie kleine drones uit de lucht zijn geschoten boven de steden Isfahan en Tabriz.

Israël en Iran houden zich opvallend stil na nieuwe escalatie

Terwijl het nog onduidelijk is wat de gevolgen van de vermoedelijk Israëlische droneaanval zijn voor de spanningen in het Midden-Oosten, is de reactie van Iran vooralsnog kort. Een Iraanse commandant laat aan CNN weten dat er geen sprake is van „schade of een incident”. De Iraanse staatstelevisie laat ondertussen beelden zien van rust op de locaties waar de explosies plaatsvonden. Het Israëlische leger laat weten überhaupt „geen commentaar” te hebben op de vermeende aanval op Iran.

Woorden vanuit Iran waren een aantal uren voor de droneaanval krachtiger. Hossein Amir-Abdollahian, de Iraanse minister van Buitenlandse Zaken, liet afgelopen nacht aan CNN nog weten „onmiddellijk en op het maximale niveau” te reageren op een aanval van Israël. Iran voerde ook kort maatregelen door: het legde het luchtverkeer kort na de explosies plat. Die maatregel heeft het land inmiddels opgeheven.

Een opvallend commentaar vanuit Israël komt van Itamar Ben-Gvir, de radicaal-rechtse Israëlische minister van Nationale Veiligheid. In een bericht op X reageert hij het woord „zwak” op de vermoedelijke aanval van Israël op Iran. Onduidelijk is wat hij hiermee precies bedoelt. De Israëlische premier Benjamin Netanyahu heeft niet gereageerd.

Vermeende Israëlische wraakaanval lijkt op Iraanse nucleaire doelen gericht

Israël heeft zich in zijn vermoedelijke tegenaanval op Iran gericht op nucleaire doelen bij de centraal gelegen stad Isfahan. Die omgeving is essentieel voor Irans atoomprogramma: in Isfahan bevindt zich het grootste nucleaire onderzoekscomplex van het land. Er werken ongeveer drieduizend wetenschappers. Ook de nucleaire basis in Natanz is dichtbij, waar uranium wordt verrijkt. In de afgelopen jaren heeft Israël daar al meermaals sabotage-aanvallen uitgevoerd.

De basis bij Isfahan omvat drie kleine Chinese onderzoeksreactoren, een conversiecomplex en andere faciliteiten en laboratoria waar onderzoek wordt gedaan voor Irans atoomprogramma. Hoewel Iran blijft volhouden dat het nucleaire programma slechts burgerdoelen dient, heeft de Internationaal Agentschap voor Atoomenergie (IAEA) al eerder gewaarschuwd dat Iran inmiddels over genoeg uranium beschikt om verschillende kernwapens te bouwen — als het zou willen.

De Iraanse staatstelevisie omschreef alle atoomlocaties in het gebied als „volledig veilig.” De IAEA zei na het incident ook dat „er geen schade is aan de Iraanse nucleaire locaties.”

Iran onderschept vermoedelijk Israëlische drones, officiële reactie blijft uit

Over de toedracht blijft nog veel onduidelijk, maar zeker is dat het Iraanse luchtafweersysteem in het midden van het land in de nacht van donderdag op vrijdag vijandige projectielen uit de lucht heeft geschoten. Een officiële reactie vanuit de Israëlische of Iraanse staat blijft nog uit, maar ABC News, CNN en The New York Times melden vanuit verschillende bronnen dat er sprake is van een Israëlische vergeldingsaanval.

The New York Times meldt op basis van twee Israëlische en drie Iraanse functionarissen dat het Israëlische leger Iran vrijdag vroeg aan heeft gevallen, in wat de eerste militaire reactie van Israël lijkt op de (vergeldings)aanval van Iran op Israël. Iraanse staatsmedia melden dat er drones zijn ingezet, die vervolgens uit de lucht zijn geschoten. Eerder meldden Amerikaanse nieuwssites ABC News en CNN op basis van één anonieme bron dat er gebruik zou zijn gemaakt van raketten. Dit wordt op X ontkend door woordvoerder Hossein Dalirian van het Iraanse ruimtevaartagentschap.

Een Iraanse analist heeft op Iraanse staatstelevisie beweerd dat er mini-drones zouden zijn afgevuurd door „geïnfiltreerden in Iran”. Volgens het Iraanse persbureau Tasnim Agency hebben bronnen gemeld dat er „geen verslag is van een aanval vanuit buiten Iran tegen Isfahan of een andere plek in Iran.”

‘Israëlische raketten afgevuurd op Iran’

Volgens regeringsbronnen in Washington heeft Israël in de nacht van donderdag op vrijdag raketten gelanceerd die een doel in Iran hebben geraakt. Dat zeggen ze tegen onder meer de Amerikaanse zender ABC News. De raketaanval wordt door een Iraanse functionaris tegenover persbureau Reuters ontkend.

Volgens de Iraanse nieuwszender Fars waren er explosies in de stad Isfahan in het centrum van Iran, ten zuiden van de hoofdstad Teheran. Daardoor is het luchtafweersysteem in werking gesteld. Er zouden meerdere drones zijn neergehaald.

Hossein Amir-Abdollahian, de Iraanse minister van Buitenlandse Zaken, zei eerder op donderdag dat een Israëlische aanval „onmiddellijk en maximaal” zal worden beantwoord.

Israël had eerder aangekondigd wraak te nemen na de aanval van Iran vorig weekend. Iran vuurde honderden drones en raketten af op Israël. Bijna allemaal werden ze uit de lucht gehaald voordat ze schade konden aanrichten. Het was de eerste keer dat Iran openlijk zijn aartsrivaal aanviel.

VS spreken veto uit over volwaardig VN-lidmaatschap van Palestina

De Verenigde Staten hebben hun veto uitgesproken over een volwaardig Palestijns lidmaatschap van de Verenigde Naties. De staat Palestina wordt door de meeste VN-landen erkend, maar is bij de Verenigde Naties officieel een waarnemer, geen lidstaat. Een woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken zei dat „de weg via de Verenigde Naties niet de juiste is”.

In de Veiligheidsraad, die vijftien leden telt, stemden twaalf lidstaten vóór. Het Verenigd Koninkrijk en Zwitserland onthielden zich van een stem. De Verenigde Staten horen bij de vijf permanente leden van de Veiligheidsraad, net als China, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Rusland. Zij kunnen een voorstel met een veto blokkeren. Het is ook de Veiligheidsraad die nieuwe leden voordraagt, dus zonder instemming van deze raad is lidmaatschap niet mogelijk.

Palestina is sinds 2012 waarnemer binnen de Verenigde Naties, maar geen volwaardig lid.

Welkom in dit blog

In dit blog volgt NRC de nieuwsontwikkelingen rond de Gaza-oorlog. Ons vorige blog kun je hier teruglezen.