Direct naar artikelinhoud
Grootste democratie

Vóór de verkiezingen in India heeft premier Modi de oppositie al uitgeschakeld

Een student laat haar hoofd beschilderen om mensen naar de stembus te krijgen.Beeld AFP

De verkiezingen in India gaan vrijdag van start. De BJP van premier Modi heeft belangrijke oppositieleiders al uitgeschakeld door tal van fraudeonderzoeken.

De handelaren van de grootste Indiase markt, de Sadar Bazaar in Delhi, zijn in opperbeste stemming. Vrijdag beginnen de parlementsverkiezingen in India. De verkoop van vlaggetjes, banners, posters, T-shirts en andere parafernalia van de meer dan dertig Indiase politieke partijen ligt, volgens persbureau Reuters, zeker dertig procent hoger dan vijf jaar geleden.

Het verkiezingsfeest gaat zes weken duren. In die tijd zijn er zeven dagen waarin telkens een ander deel van de circa 970 miljoen stemgerechtigde Indiërs gaat stemmen. Er wordt een hoge opkomst verwacht. Op dinsdag 4 juni volgt de uitslag.

Volgens opiniepeilingen staat die uitslag bij voorbaat vast. Premier Narendra Modi krijgt met een klinkende overwinning een derde termijn van vijf jaar. De vraag is of hij twee derde, of zelfs driekwart van de 543 zetels in de Lok Sabha binnensleept met zijn coalitie van partijen, waarvan zijn BJP veruit de grootste is.

Verkiezingen zijn de hoogmis van de democratie. Maar de manier waarop Modi en zijn Bharatiya Janata Party (BJP) de overwinning hopen te behalen in de grootste democratie ter wereld, doet daar afbreuk aan. Door zijn autocratische manier van besturen, maakt Modi het oppositiepartijen moeilijk om mee te doen. Van een gelijk speelveld lijkt geen sprake.

Tegoeden Congrespartij bevroren

“De ED, het Enforcement Directorate (een soort fiscale FBI – red.), opende fraude onderzoeken tegen belangrijke oppositiepolitici”, zegt Chietigj Bajpaee van de gezaghebbende internationale denktank Chatham House. Reuters publiceerde een lijst van ten minste 150 parlementariërs en politieke leiders die doelwit zijn van een strafrechtelijk onderzoek. Onder hen zijn Sonia en Rahul van de Gandhi-dynastie, die al drie keer eerder met hun Congrespartij de premier van India leverde. Vlak voor de verkiezingen werden de banktegoeden van deze partij bevroren door de ED, zodat er geen geld is om campagne te voeren.

De premier van de deelstaat Delhi, de charismatische Arvind Kejriwal, werd vorige maand gearresteerd, evenals twee andere toppolitici van zijn Aam Aadmi-partij (Partij van de gewone man, red.). Deze partij maakte onder leiding van Kejriwal een einde aan het voor corruptie gevoelige staatsmonopolie van de verkoop van alcohol ten gunste van private winkeliers. Hij wordt er nu van verdacht smeergeld te hebben gekregen van ondernemers. Onder de bevolking geldt hij als onkreukbaar, en is daarmee een formidabele tegenstander van Modi. De BJP roept nu dat Kejriwal moet aftreden, want vanuit de cel kan hij Delhi niet besturen. De Aam Aadmi-partij noemt het een schijnvervolging en een complot, ingestoken door de BJP. Nu de verkiezingen beginnen zit Kejriwal nog steeds in het gevang.

Tassen met verkiezingsmateriaal staan klaar in Jorhat voor verzending naar de rest van het land.Beeld AP

Rijtje Trump, Bolsonaro, Orbán

Dit overkwam tientallen politici van de dertig verschillende partijen, die in de India Coalitie oppositie voeren tegen de BJP van Modi. Een aantal van hen stapte na een fraude-aanklacht van de ED over naar de partij van Modi en de strafklacht verdween. “Deze aanpak van de oppositie en critici is een grote zorg”, zegt Bajpaee. “Het is een aantasting van de democratie. Modi past ermee in het rijtje van autocratische leiders als Donald Trump, de Braziliaan Jair Bolsonaro, en Victor Orbán van Hongarije.”

De wijze waarop Modi de ED voor zijn karretje spant – wat de BJP ontkent – wordt niet gewaardeerd door de Indiase bevolking, zegt Sandeep Shastri, vicepresident van de Jagran Lakecity universiteit in Bhopal. Die publiceerde recent de resultaten van een enquête over de overheidsdiensten. “De ED, politie en justitie zijn niet langer meer onafhankelijk en transparant”, luidde het oordeel, aldus Shastri over de telefoon.

Bajpaee constateert dat de autocratische wijze waarop Modi met de democratie omgaat deels wordt beperkt door sterke instituties, zoals de rechterlijke macht, die Modi al eens terugfloot op basis van de grondwet. “Het probleem is een zwakke en verdeelde oppositie. Vooral op centraal niveau, minder op het niveau van de deelstaten. De India Coalitie tegen Modi is geen eenheid. Er is ruzie over zetels. De oppositie is incompetent”, oordeelt Bajpaee.

Premier Narendra Modi (rechts) bespeelt een traditioneel drumstel bij een verkiezingsbijeenkomst in Nalbari op woensdag 17 april. De premier van deelstaat Assam, Himanta Biswa Sarma, helpt een handje.Beeld AFP

Zo stevent de BJP van Modi af op een grote verkiezingsoverwinning, die deels ook te danken is aan de resultaten van zijn tienjarige bewind. “India is in die periode opgeschoven van de tiende naar de vijfde economie van de wereld en hard op weg de derde te worden. Het land trekt veel productie weg uit China. Modi leverde resultaten met zijn Hindoe-nationalistische agenda. Zo herbouwde hij de Ram-tempel in Ayodhya, op een plek waar een moskee stond. Een oude belofte van de BJP”, zegt Bajpaee.

Minder goed deed Modi het als het gaat om de bestrijding van jeugdwerkeloosheid en de hoge inflatie, twee belangrijke thema’s in de huidige verkiezingen. “Maar het lijkt erop dat de kiezers de BJP meer vertrouwen om deze problemen op te lossen dan de oppositie”, legt Shastri uit.

Niets lijkt een derde termijn voor Modi nog in de weg te staan. Of hij in 2029 voor een vierde termijn zal gaan? “Er is geen opvolger voor Modi en de BJP kan niet zonder Modi”, concludeert Bajpaee.

Lees ook:

Premier Modi opent omstreden hindoetempel in India

Tienduizenden mensen vierden maandag feest in de plaats Ayodhya, in het noorden van India. De aanleiding: de inwijding van een omstreden hindoetempel door premier Narendra Modi. Omstreden, omdat op de plek van de tempel ooit een moskee stond, die dertig jaar geleden werd verwoest door hindoe-nationalisten.

Bondgenoot Modi aast op laatste onafhankelijke tv-station India

Het grootste en bijna nog enige onafhankelijke nationale Indiase nieuwsnetwerk, NDTV, dreigt te worden overgenomen door de rijkste man van Azië, Gautam Adani. De redactie van de zender vreest dat de redactionele integriteit door de overname op het spel staat, omdat Adani een goede vriend is van de rechtse premier Narendra Modi.