PVV, NSC en BBB blijven zoeken naar sluiproutes om boeren te ontzien: ‘Door D66-beleid zitten wij in deze onzin’

Partijen die de noodzaak van stevig stikstofbeleid in twijfel trekken, verwijzen graag naar het Wierdense Veld. Dat kleine stukje levend hoogveen in Twente staat al een paar jaar symbool voor de veronderstelde absurditeit van de kabinetsaanpak.

Het Wierdense Veld is een Natura 2000-gebied dat de veehouders in de omgeving veel last bezorgt. De zeldzame habitat bedreigt veehouderijen in de nabije omgeving in hun bestaansmogelijkheden. De stikstof die vanaf hun boerderijen op het natuurgebiedje belandt, tast het hoogveen namelijk aan.

Voor NSC-Kamerlid Rosanne Hertzberger (NSC) moet het niet veel gekker worden. ‘Vanwege dat stukje natuur ter grootte van twee achtertuinen kunnen boeren in de wijde omtrek geen nieuwe vergunningen krijgen. Dit beleid is niet uit te leggen.’

Ook PVV’er Jeanet Nijhof ziet geen enkele rechtvaardiging om ‘dit plukje’ hoogveen te beschermen ten koste van het boerenbelang. Nijhof vraagt GL-PvdA-Kamerlid Laura Bromet of zij ‘het realistisch vindt de veestapel in te krimpen voor een doel dat grotendeels op wensdenken gebaseerd is?’. ‘Bent u ervoor om in een dichtbevolkt land als Nederland alle veehouderijen weg te saneren?’

Bromet slaakt een zucht. ‘Dit doet de PVV dus altijd. De partij poneert een stelling die niet waar is, en vervolgens moet ik dan gaan uitleggen waarom dat wél waar zou zijn. Wij willen een transformatie van de landbouw. Wij willen helemaal niet alle boeren wegsaneren. Dat laatste heb ik nooit gezegd.’

Groen uitgeslagen publieke tribune

Minister Christianne van der Wal (Natuur en Stikstof) ‘ziet vaker’ dat tegenstanders van haar beleid een karikatuur maken van natuurbeschermingsdoelen. Ze stelt dat het Wierdense Veld volgens ecologen heus nog te redden is, mits de overheid echt werk maakt van het voorgenomen natuurherstelbeleid. Stikstofreductie is daar een belangrijk onderdeel van. Ze legt ook voor de zoveelste keer uit dat de Nederlandse overheid er éérst voor moet zorgen dat de stikstofuitstoot daalt, ook rondom het Wierdense Veld. Pas dan ontstaat er ruimte voor vergunningverlening aan boeren.

De groen uitgeslagen publieke tribune hoort het instemmend aan. Normaal gesproken wemelt het in en rond de Tweede Kamer van de boeren en hun supporters als het thema stikstof op de debatagenda staat, maar dit keer zit de commissiezaal vol boswachters van Natuurmonumenten.

Hertzberger, Nijhof en Cor Pierik (BBB) laten zich er niet door uit het veld slaan. De NSC-woordvoerder suggereert dat het stikstofprobleem goeddeels weggemasseerd kan worden door de stikstofdepositienormen uit de wet te halen. Ze pleit voor een ‘rekenkundige ondergrens’, waardoor kleine stikstofemissies niet meer meetellen bij de vergunningverlening.

Andere Kamerleden wijzen Hertzberger erop dat die emissies er dan nog wel zijn, en bij elkaar opgeteld significant effect hebben op de natuur. Net doen alsof ze niet bestaan is juridisch dus onhoudbaar. Hertzberger houdt vol. ‘Jarenlang D66-beleid heeft ervoor gezorgd dat wij in deze onzin zitten.’

Zinloos natuurbeleid

Volgens Pierik wil het kabinet tientallen miljarden euro’s vergooien aan zinloos natuurbeleid. ‘De doelen op het gebied van water, klimaat en natuur zijn onhaalbaar’, aldus Pierik. Daarom – zo impliceert hij – heeft het geen enkele zin om je daar als overheid voor in te spannen. De BBB’er slaat een sarcastische toon aan als hij spreekt over een ‘gunstige staat van instandhouding’ van beschermde natuurgebieden, waar Nederland op grond van EU-wetgeving naartoe moet werken. Dat de biodiversiteit er ook bij gebaat is als dankzij overheidsbeleid 80 of 90 procent van de benodigde stikstofreductie wordt bereikt, wil er bij de BBB blijkbaar niet in.

VVD’er Thom van Campen geeft blijk van verrassend zelfinzicht als hij zijn drie formatiepartners een spiegel voorhoudt. Hij zegt de irritatie van NSC, PVV en BBB over het technocratische karakter van het stikstofbeleid (met rekenmodellen en kritische depositiewaarden) te begrijpen, maar zoekt de schuld daarvoor ook bij zichzelf. ‘We moeten eerlijk erkennen dat dit is ontstaan omdat we op juridisch gebied zo veel mogelijk ruimte wilden innemen. De kritische depositiewaarde is er gekomen, omdat we de allermaximaalste ruimte wilden pakken om de natuur pijn te doen en ruimte te creëren voor economische activiteit.’