Lidl gaat bananenplukkers meer loon betalen

Supermarktketen Lidl betaalt extra geld aan arbeiders op bananenplantages, zodat zij de basisbehoeften kunnen aanschaffen. Het bedrijf doet mee aan een samenwerking van diverse supermarkten onder leiding van de organisatie Initiatief Duurzame Handel (IDH). Zij hebben afgesproken dat zij volgend jaar voor de bananen die zij inkopen een ‘leefbaar loon’ gaan betalen.

Lidl is nu zover en Jordy van Honk van IDH verwacht dat andere Nederlandse supermarkten dit jaar en volgend jaar hetzelfde gaan doen. Heel lang hadden supermarkten nauwelijks een idee waar hun bananen vandaan kwamen. Verantwoordelijkheid nemen voor het salaris voor een plukker op een plantage was ingewikkeld omdat onduidelijk was wat een leefbaar loon zou moeten zijn.

De afgelopen vier jaar is beter voor ieder land in kaart gebracht wat een leefbaar loon inhoudt. IDH heeft een rekenmodel ontwikkeld waarmee supermarkten per land, per plantage en zelfs functie duidelijk kunnen krijgen wat er wordt betaald en wat erbij moet om het gat te overbruggen naar een leefbaar loon.

Toegankelijke duurzame keuze

Die berekening heeft Lidl uitgevoerd voor tweehonderd plantages in Ecuador, Colombia, Costa Rica en Guatemala. Lidl betaalt meer, maar hoeveel er in totaal extra op tafel moet worden gelegd wil de supermarktketen niet zeggen. Duurzaamheidsspecialist Rebekah Simmons: “Wij betalen achteraf een extra bedrag aan de plantages zodat de werknemers daar een bonus, een loon-nabetaling of bijvoorbeeld een tegoedbon voor een plaatselijke supermarkt voor krijgen. Dat hebben we voor 2023 gedaan.”

Een hoger loon voor de arbeiders op de plantages betekent niet dat de prijs voor bananen bij Lidl omhooggaat. “De prijs blijft onveranderd. We maken een duurzame keuze toegankelijk voor iedereen”, zegt Simmons.

Of het geld ook werkelijk bij de werknemers terechtkomt, wordt gecontroleerd door een certificeringsbureau dat ook de normen voor de keurmerken Fair Trade en Rainforest Alliance controleert, zegt Jordy van Honk van IDH.

Lidl betaalt slechts een deel van het gat dat overbrugd moet worden om tot een leefbaar loon voor alle werknemers van een plantage te komen. Iedere afnemer is verantwoordelijk voor het percentage dat gelijkstaat aan het percentage bananen dat wordt gekocht. Om de hele kloof tot een leefbaar loon te overbruggen, zouden alle afnemers extra geld moeten betalen.

Hoog op de agenda

Om werkelijk iets te veranderen, meent Van Honk, is het belangrijk dat zoveel mogelijk supermarkten meedoen. IDH organiseert niet alleen supermarkten in Nederland, maar ook in België en het Verenigd Koninkrijk. Via een gelieerde organisatie wordt ook in Duitsland getrokken aan de supermarkten om een leefbaar loon te betalen aan de plukkers van bananen.

Wat helpt, zegt Van Honk, is dat ook de ILO, de internationale organisatie die wereldwijd rechten van werknemers in de gaten houdt, zich sinds kort druk maakt over een leefbaar loon. “Wat mensen horen te verdienen, staat hoger op de agenda.”

Wat verder ook helpt, zijn Europese regels voor maatschappelijk verantwoord ondernemen, de Corporate Sustainability Due Diligence Directive, waarbij bedrijven moeten aangeven hoe verantwoord zij hun inkoop hebben geregeld. Bovendien moeten beursgenoteerde bedrijven volgend jaar al een duurzaamheidsjaarverslag maken waarin zij zich verantwoorden voor hun eigen gedrag en dat van hun toeleveranciers.

Lees ook:

Supermarkten willen leefbaar loon op bananenplantages

Nederlandse supermarkten gaan de arbeiders op de bananenplantages aan een betere beloning helpen. De bananen worden duurder ingekocht.