Cryptokoning Sam Bankman-Fried hoort donderdag zijn straf: wat deed zijn miljardenfraude met de cryptowereld?
Aanklagers eisen een gevangenisstraf van 50 tot 60 jaar voor Sam Bankman-Fried, de man die miljarden verdiende met cryptobeurs FTX. Bankman-Fried werd in november veroordeeld voor onder meer fraude en witwassen. Donderdag hoort hij wat zijn straf zal zijn.
1. Wie is Bankman-Fried?
Sam Bankman-Fried (31), in de cryptowereld kortweg bekend als ‘SBF’, is de zoon van twee Stanford-hoogleraren. Na zijn studie natuurkunde aan het prestigieuze Massachusetts Institute of Technology begon hij in 2017 Alameda Research, een handelshuis dat in cryptomunten investeerde. Bankman-Fried richtte in 2019 FTX (‘Futures Exchange’) op, een beurs waar gebruikers in cryptomunten als bitcoin en ethereum konden handelen.
Velen zagen – en zien – de wereld van crypto als het Wilde Westen. Juist Bankman-Fried pleitte voor regulering, wat hem geliefd maakte onder buitenstaanders en cryptosceptici. Zijn financiële steun aan de Democratische Partij – hij doneerde zo’n 40 miljoen dollar voor de campagne voor de Congresverkiezingen – droeg bij aan zijn imago van progressieve techmiljardair.
Over de auteur
Frank Rensen is wetenschapsjournalist en schrijft voor de Volkskrant over tech.
Inmiddels is gebleken dat hij vergelijkbare bedragen doneerde aan de Republikeinse Partij om invloed te kopen. Dit gebeurde achter de schermen, ‘want journalisten worden helemaal gek als je aan Republikeinen doneert’, aldus Bankman-Fried. ‘Ze zijn allemaal superliberaal, en ik wilde dat gevecht niet aangaan.’
2. Wat ging er mis met FTX?
In november 2022 viel FTX. De handelsbeurs voor cryptomunten, met meer dan een miljoen gebruikers, bleek een onverklaarbaar gat van bijna 7 miljard dollar (6,7 miljard euro) op de balans te hebben.
De zusterbedrijven FTX en investeerder Alameda hoorden onafhankelijk van elkaar te werken, maar dat bleek in de praktijk anders. FTX handelde ook in een eigen cryptomunt, FTT, waarvan het leeuwendeel in bezit van Alameda was. Hiermee krikte Bankman-Fried eigenhandig de waarde van FTX op.
Caroline Ellison, toen de ceo van Alameda en Bankman-Frieds voormalige partner, vertelde aan The Wall Street Journal dat Bankman-Fried bijna 10 miljard dollar – afkomstig van FTX-gebruikers – naar Alameda had doorgesluisd. De nieuwssite CoinDesk onthulde dat Alameda deze gelden voor een groot deel gebruikte om FTT te kopen.
Toen dit aan het licht kwam, maakte de eigenaar van het concurrerende cryptoplatform Binance bekend zijn 529 miljoen dollar aan FTT-bezittingen te verkopen. Het was alsof iemand ‘brand!’ had geroepen en iedereen naar de uitgang rende. FTX viel niet meer te redden. Tientallen miljarden dollars gingen in rook op, Bankman-Fried moest vertrekken en zijn opvolger vroeg faillissement aan.
Cryptokoning SBF
Bestsellerauteur Michael Lewis volgde Bankman-Fried in de maanden voor zijn val, en kreeg zo een uniek inkijkje in de wereld van de cryptotycoon: ‘Ik ben de enige die zijn verhaal echt kan vertellen’
Wat betekent de veroordeling van Bankman-Fried voor de cryptowereld? De Nederlandse cryptowereld ziet zijn veroordeling optimistisch in
De ex-cryptomiljardair en bitcoingenie besefte als geen ander dat geld in de moderne wereld berust op verbeelding, schrijft Olaf Tempelman
3. Wat is er sinds de val van FTX gebeurd?
De ondergang van FTX veroorzaakte schokgolven in de hele cryptowereld. Zo had het hedgefonds Galois Capital de helft van zijn kapitaal in FTX opgeslagen en moest het platform Blockfi faillissement aanvragen. Ook Bitvavo, de grootste cryptobeurs van Nederland, kreeg klappen. Het bedrijf hoopt nog minstens 224 miljoen van de 280 miljoen euro aan uitgeleende klantentegoeden terug te krijgen van de cryptogigant DCG, die eveneens in de problemen kwam door het debacle.
De Amerikaanse justitie heeft Bankman-Fried aangeklaagd voor fraude, oplichting en witwassen. Zo zou hij klantengelden niet alleen hebben gebruikt om Alameda en FTX staande te houden, maar ook voor eigen investeringen en de aankoop van vastgoed. Daarnaast zou hij Chinese overheidsfunctionarissen hebben omgekocht om ze bevroren rekeningen van Alameda vrij te laten geven.
In december 2022 arresteerde de Amerikaanse overheid Bankman-Fried op de Bahama’s, waarna hij op borgtocht bij zijn ouders in huis mocht wachten op zijn rechtszaak. In augustus speelde hij getuigenverklaringen door naar de pers, waaronder die van zijn ex-vriendin Ellison. Volgens de rechter overtrad hij hiermee de voorwaarden van zijn borgtocht, waarna hij het huis van zijn ouders moest verruilen voor de gevangenis. Op 3 oktober begon zijn rechtszaak.
4. Wat voor straf hangt Bankman-Fried boven het hoofd?
Schuldig aan fraude, witwassen en samenzwering, oordeelde de rechter zes weken na het begin van de rechtszaak. Hoewel Bankman-Fried zelf volhield onschuldig te zijn, oordeelde de jury dat hij zijn klanten op FTX zo’n 7,4 miljard euro afhandig had gemaakt voor eigen aankopen en investeringen. De maximale celstraf voor de 32-jarige ondernemer is 110 jaar. Het is onduidelijk welk deel van hun geld de slachtoffers van de fraude terug zullen krijgen.
Advocaten van Bankman-Fried mikken echter op een straf van minder dan 7 jaar, wegens zijn medewerking, berouw en relatief jonge leeftijd. Bovendien stellen zij dat Bankman-Fried een niet nader omschreven ‘neurodiversiteit’ heeft, een koepelterm waar onder meer adhd, autisme en hoogbegaafdheid onder vallen. Dit heeft ‘grote invloed op hoe hij waarneemt en hoe hij zelf wordt waargenomen’, stellen zijn advocaten, en zou hem zeer kwetsbaar maken in een gevangenis.
Aanklagers eisen een straf van tussen de 50 en 60 jaar. Donderdag bepaalt rechter Lewis A. Kaplan de straf.
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
